archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > Brief uit ... delen printen terug
Groningen viert vrouwenkiesrecht Dik Kruithof

1614BS SufragettenWe waren een middag naar Groningen, op de dag dat het honderd jaar geleden was dat de wet voor het  vrouwenkiesrecht werd aangenomen. Het Groninger Museum heeft daar een mooie tentoonstelling over en die werd geopend met een uitgebreid publieksprogramma, waarvoor het museum een dag gratis toegankelijk was.

Mineke Bosch, hoogleraar Moderne Geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en Egge Knol, curator van het Gronings Museum, maakten de tentoonstelling aan de hand van een prachtig boek dat Mineke Bosch schreef over Honderd jaar strijd. Zij verzorgde een lezing over de manier van actievoeren met veel aandacht voor teksten en strijdliederen die honderd jaar geleden gebruikt werden. Om de lezing wat fleur te geven werden vier liederen ter plekke gezongen door sopraan Marene Elgershuizen, dochter van goede vrienden van ons. Omdat Marene nóg iets met ons deelt, namelijk de PvdA, vonden we dit een ideale gelegenheid om haar te zien optreden en om bij te praten.

De lezing legde de nadruk op de humor en de vriendelijke benadering in veel activiteiten voor het Vrouwenkiesrecht. Marene zong vier strijdliederen, waaronder Opnieuw ten strijd van Angenita Klooster, het internationaal bekende Jus Suffragii-lied (Vrouwenkiesrechtlied) en ter afsluiting Opmers der vrouwen van Ethel Smyth met Nederlandse tekst van Elizabeth van der Hoeven. Prima pianobegeleiding door Aleg Tryfanenkau en bij het laatste lied enthousiaste samenzang met de zaal. Marene was schitterend gekleed in honderd jaar oude stijl en een in Engeland gekochte sjerp met passende tekst.
De afsluiting van het publieke programma was aan Janine1614BS Sufragetten2 Abbring (van Zomergasten) met twee interviewsessies, onder meer met Jeltje van Nieuwenhoven.

De tentoonstelling is wat je wilt zien als de combinatie van geschiedenis en politiek je raakt. De nadruk is sterk gelegd op de breedte van de beweging, die naar voren komt in de Vaandel Reünie (in die tijd had iedere zichzelf respecterende vereniging een vaandel en er zijn er veel bewaard gebleven), maar vooral in de Hall of Fame, met foto's van vrouwen – en een enkele man – die in alle provincies van het land actief waren. Ik kwam daar de moeder van Sicko Mansholt tegen, geboren in Heerenveen. En Hillegonda Cornelia Buisman-Blok Wybrandi uit Leeuwarden, 25 jaar lang voorzitter van de plaatselijke Vereniging voor Vrouwenkiesrecht. Later heette die Vereniging van Staatsburgeressen en daarna 'Vrouwenbelangen'. Haar vosje ligt in een aparte vitrine vóór haar portret, geschilderd door Piet van der Hem. Uiteraard is hier de meeste aandacht voor Aletta Jacobs, maar liefst drie keer geschilderd door Isaac Israëls.

Verder veel affiches en aankondigingen, maar ook spotprenten waar zowel voor- als tegenstanders in te kijk worden gezet. Het meest indrukwekkend vond ik echter het Vaandel van de International Woman Suffrage Alliance uit 1911, aangeboden door de Zweedse activiste Lotten von Kraemer. Daarop staat het gedicht: ‘Op een bewolkte als ook op een heldere dag heffen wij onze vaandel op naar de toekomst voorwaarts door wolken en nevel naar het gloren van de dag’.

Het slotstuk is natuurlijk de tekst van de wet, te leen van het Nationaal Archief.

-------
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2019 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Brief uit ..." -
Beschouwingen > Brief uit ...
Groningen viert vrouwenkiesrecht Dik Kruithof
1614BS SufragettenWe waren een middag naar Groningen, op de dag dat het honderd jaar geleden was dat de wet voor het  vrouwenkiesrecht werd aangenomen. Het Groninger Museum heeft daar een mooie tentoonstelling over en die werd geopend met een uitgebreid publieksprogramma, waarvoor het museum een dag gratis toegankelijk was.

Mineke Bosch, hoogleraar Moderne Geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en Egge Knol, curator van het Gronings Museum, maakten de tentoonstelling aan de hand van een prachtig boek dat Mineke Bosch schreef over Honderd jaar strijd. Zij verzorgde een lezing over de manier van actievoeren met veel aandacht voor teksten en strijdliederen die honderd jaar geleden gebruikt werden. Om de lezing wat fleur te geven werden vier liederen ter plekke gezongen door sopraan Marene Elgershuizen, dochter van goede vrienden van ons. Omdat Marene nóg iets met ons deelt, namelijk de PvdA, vonden we dit een ideale gelegenheid om haar te zien optreden en om bij te praten.

De lezing legde de nadruk op de humor en de vriendelijke benadering in veel activiteiten voor het Vrouwenkiesrecht. Marene zong vier strijdliederen, waaronder Opnieuw ten strijd van Angenita Klooster, het internationaal bekende Jus Suffragii-lied (Vrouwenkiesrechtlied) en ter afsluiting Opmers der vrouwen van Ethel Smyth met Nederlandse tekst van Elizabeth van der Hoeven. Prima pianobegeleiding door Aleg Tryfanenkau en bij het laatste lied enthousiaste samenzang met de zaal. Marene was schitterend gekleed in honderd jaar oude stijl en een in Engeland gekochte sjerp met passende tekst.
De afsluiting van het publieke programma was aan Janine1614BS Sufragetten2 Abbring (van Zomergasten) met twee interviewsessies, onder meer met Jeltje van Nieuwenhoven.

De tentoonstelling is wat je wilt zien als de combinatie van geschiedenis en politiek je raakt. De nadruk is sterk gelegd op de breedte van de beweging, die naar voren komt in de Vaandel Reünie (in die tijd had iedere zichzelf respecterende vereniging een vaandel en er zijn er veel bewaard gebleven), maar vooral in de Hall of Fame, met foto's van vrouwen – en een enkele man – die in alle provincies van het land actief waren. Ik kwam daar de moeder van Sicko Mansholt tegen, geboren in Heerenveen. En Hillegonda Cornelia Buisman-Blok Wybrandi uit Leeuwarden, 25 jaar lang voorzitter van de plaatselijke Vereniging voor Vrouwenkiesrecht. Later heette die Vereniging van Staatsburgeressen en daarna 'Vrouwenbelangen'. Haar vosje ligt in een aparte vitrine vóór haar portret, geschilderd door Piet van der Hem. Uiteraard is hier de meeste aandacht voor Aletta Jacobs, maar liefst drie keer geschilderd door Isaac Israëls.

Verder veel affiches en aankondigingen, maar ook spotprenten waar zowel voor- als tegenstanders in te kijk worden gezet. Het meest indrukwekkend vond ik echter het Vaandel van de International Woman Suffrage Alliance uit 1911, aangeboden door de Zweedse activiste Lotten von Kraemer. Daarop staat het gedicht: ‘Op een bewolkte als ook op een heldere dag heffen wij onze vaandel op naar de toekomst voorwaarts door wolken en nevel naar het gloren van de dag’.

Het slotstuk is natuurlijk de tekst van de wet, te leen van het Nationaal Archief.

-------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2019 Dik Kruithof
powered by CJ2