We waren in Sneek voor het Scheepvaartmuseum maar Sneek blijkt ook een soort baksteenparadijs te zijn. Tussen de regenbuien door maakte ik een foto van het beeld dat door C&A aan de stad geschonken is van een Friese boerin met een Lapkepoep, een Duitse textielverkoper. Het staat voor hun huidige winkel en toen viel mij al op dat het een heel mooi, in baksteen uitgevoerd gebouw is: het blijkt door de architect N. Molenaar in 1901 in neo-renaissance bouwstijl gebouwd te zijn voor de firma Stockmand en werd in 1940 aangekocht door de familie Brenninkmeijer. Op de begane grond is er een nieuwe bakstenen voorkant voor gezet maar in de stegen naast het gebouw is mooi te zien hoe het verschillende keren is verbouwd of aangebouwd of vernieuwd. De eerste C&A vestiging in Nederland was aan de Oosterdijk 7 in Sneek.  

Ik zag nog meer mooie gebouwen maar Sneek, baksteenstad werd mij pas echt duidelijk toen we de Lange Pijpsteeg inliepen. Ongeveer 1 meter breed en zo'n tachtig meter lang en alles wat je ziet is baksteen in verschillende kleuren en patronen. De steeg loopt langs een winkel die Devo heet tussen het Grootzand en de Singel en de hele linkerkant van de steeg maakte begin deze eeuw deel uit van de winkel. Het is mooi om te zien hoe al die panden aan elkaar zijn gemetseld en hoe ramen weer muur werden. Aan de andere kant staat een mooi gebouw van gele baksteen met appartementen en een Bed & Breakfast. Er zijn vier woningen die een adres hebben in de steeg en er is dus heel wat gerenoveerd. De Devo-winkel is weer wat  kleiner geworden want in het mooie pand aan de Singel-kant komen ook woningen.

Rond 1500 streed Sneek met Leeuwarden om de hegemonie in Friesland. Door een aantal verkeerde keuzes ten aanzien van buitenlandse ‘heren’ werd Leeuwarden de hoofdstad. Maar Sneek was de enige stad met een stadsmuur met verschillende poorten waar alleen de Waterpoort, die in 1492 werd gebouwd, nog van over is. Het is overigens het eerste monument in Nederland dat met overheidssubsidie bewaard is gebleven. De stadsmuur van Sneek was wel van baksteen maar lang niet overal een echte muur, de bakstenen waren ook een beschermlaag voor een aarden wal. In het scheepvaartmuseum dat overigens ook stadsmuseum van Sneek is, staat een mooie maquette van de oude binnenstad die bevestigt hoe belangrijk de baksteen in die tijd was.

In 1613 werd de Waterpoort verbouwd tot sierpoort omdat hij geen militaire functie meer had. Vanaf dat moment heeft de poort in hoofdlijnen haar huidige uiterlijk. In de 19e eeuw werden de andere poorten rond Sneek afgebroken maar de Waterpoort is onder druk van de bevolking blijven staan. In 1877 werd hij gerestaureerd in de vroeg-17de-eeuwse toestand. Het is een bekend Nederlands symbool geworden: er staan modellen van de waterpoort in China, Madurodam en Legoland.

----------

De foto's zijn van de auteur.