  Toen ik in een strenge paterschool Latijn-Grieks begon te studeren had ik nog geen flauw vermoeden dat ik drie jaar later een vroegtijdige schoolverlater zou worden. Gelukkig slaagde ik even nadien voor de examencommissie waardoor ik op mijn twintigste een universitaire studie psychologie kon starten. Eén van de cursussen had als onderwerp 'Vroegtijdige schoolverlaters' ook wel 'drop-outs' genoemd. Ik vat deze leerstof even heel kort samen: leerlingen verschillen door hun sociale achtergrond in intelligentie en dat vertaalt zich uiteraard in hun schoolprestaties. Dit beïnvloedt vervolgens de competentiegevoelens van de zwakkere leerling waardoor de leraar, door ervaringen geconditioneerd, bijna automatisch en onbewust een lager prestatieverwachtingspatroon ten opzichte van deze teenagers communiceert. En dat ondermijnt de motivatie van de betreffende leerlingen. Zo gebeurt het dat deze jongeren rond hun vijftiende beginnen te spijbelen. Ze ontwikkelen zelfs een schoolaversie.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze drop-outs na de schoolplicht ervoor kiezen om meteen geld te gaan verdienen. Ze moeten zich echter tevreden stellen met een laaggeschoolde, meestal gevaarlijke of vuile job die bijna niemand nog wil doen, ze hebben immers geen diploma.
Om deze vicieuze cirkel in het onderwijssysteem enigszins te doorbreken, startte men eind jaren '90 met preventieve maatregelen zoals een soepel opleidingsproject, aangepaste individuele begeleiding en psychologische ambulante hulp.
Er zijn natuurlijk uitzonderingen op de regel; zo ken ik een jongedame die werkte in een broodjeszaak en het tot diëtiste schopte en nu experte is bij de Hoge Gezondheidsraad. Ook Adnan, de broer van mijn Bosnische schoonzus was een drop-out maar werd na de burgeroorlog een balletdanser die ooit de choreografie bij de Eurosong-inzending van zijn land mede vormgaf.
Ja, ik ben ervan overtuigd dat iedereen intelligent is op zijn manier. Elke mens kan wel iets wat een ander niet kan.
Ach, hoogopgeleiden kunnen niet zonder laagopgeleiden en vice versa! Hoe zouden architecten hun plannen kunnen realiseren zonder de hardwerkende bouwvakkers? En omgekeerd: hoe zouden arbeiders in een fabriek auto's van de lopende band kunnen laten rollen zonder hun bekwame managers? De Schotse econoom Adam Smith (1723-1790) sprak over 'een onzichtbare hand' die alles in goede banen leidt.
En zo vindt elkeen zijn plaatsje in de kosmos. Maar helaas niet altijd...sommigen worden meegesleurd in een groot zwart gat! En dat gevaar geldt voor iedereen, maar in grotere mate voor... drop-outs!
------------
De tekening is van Marcia Meerum Terwogt.
|
