archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > Brief uit ... delen printen terug
Bibberen in Spanje Jan van Bemmelen

0608BS Radiator
Aardgas heeft Nederland sinds de jaren zestig van de vorige eeuw grondig gewijzigd. Het gaat me dan niet alleen om de betekenis daarvan voor de Nederlandse economie, maar vooral om de veranderingen binnenshuis. Ik kan me nog goed herinneren dat de gasfornuizen moesten worden omgebouwd, omdat aardgas anders brandde dan het tot dan toe gebruikte gas. Daarna werd in rap tempo de kolenverwarming vervangen door een centrale verwarming op gas. Elke kamer werd voorzien van een radiator. Dat zorgde ervoor dat het hele huis warm werd. Daardoor werd het ook niet meer echt kil in huis. Wie herinnert zich nog het koude bed waarin hij moest gaan slapen, of ´s morgens de bloemen op de ramen als het hard gevroren had, of het aantrekken van kille kleren?

Dat past niet in het beeld van de Spaanse costas. Daar is verwarming echt niet nodig, ook niet in de winter, zo wordt door verkopers van vakantiewoningen beweerd. Dat beeld wordt bevestigd als je kijkt naar hoe huizen hier gebouwd worden. De huiskamers en slaapkamers zijn over het algemeen klein. De huizen zijn veelal niet geïsoleerd of voorzien van dubbelglas. Er is over het algemeen geen centrale verwarming, soms is er een open haard.

Toen we vroeger, zelf nog dertigers en begin veertigers, in de kerstvakantie naar Spanje gingen vonden we de temperaturen aangenaam. We liepen rond in een T-shirtje, zaten overdag lekker in de zon en ´s avonds deed je je lange broek aan en soms een truitje aan omdat het toch wel wat afkoelde. Echte kou voelde je toen zelden. En anders was er een verrijdbare gaskachel met gastank, die vooral stralingswarmte gaf en veel vocht in het huis bracht. Later kocht je er nog een elektrische verwarming bij voor de badkamer, want een beetje warmte daar is goud waard.

Nu we al wat langer in Torrevieja wonen, weten we dat het weer ´s winters echt niet zo warm is als je wordt voorgespiegeld. In de afgelopen jaren hebben we al een paar keer nachtvorst gehad. U denkt natuurlijk: ‘ja hoor, dat zal wel,’ maar als er een laagje ijs op een bakje water ligt heeft het toch echt gevroren. Het kan ´s avonds dus flink afkoelen. Voor de komende week in december wordt een laagste temperatuur voorspeld van 3-4 graden. Dat kan je niet hoog noemen. Wat erger is dat de kou hier gemakkelijk het huis binnen komt. Dat begint ´s middags als de zon onder gaat. De muren van het huis voelen ´s winters altijd koud aan.

In Nederland zorg je ervoor dat je grote delen van het jaar de deuren dicht houdt. Je stookt niet om het buiten warmer te maken. Hier leven we zo goed als het hele jaar buiten. Alle deuren en ramen staan open; ook ´s winters. In de winter wordt het ´s middags vaak niet warmer dan 15 tot 20 graden, maar met een lekker zonnetje en uit de wind is het buiten op het terras lekker toeven. En ´s winters schijnt de zon gewoon veel, ondanks het feit dat de weermannen in Nederland regelmatig anders suggereren. Als de schaduw over het terras valt, is het tijd om naar binnen te gaan. Dat is tegen een uur of half vijf. Zoals te verwachten is, is de binnentemperatuur dan niet hoger dan buiten.

Als je wat ouder wordt, laten we zeggen de vijftig ruim gepasseerd bent, krijg je als het in de kamer afkoelt en de kou vanaf de plavuizen optrekt, last van stijve spieren en krakende botjes. Met een beetje warmte is dat snel op te lossen. Aanvankelijk hebben we daarvoor de airco gebruikt. Deze hadden we eigenlijk aangeschaft omdat we het zomers te heet vonden, maar zo´n airco is ook een bijna perfecte verwarming. Hij deed dan ook goede diensten. Als het echt koud is, is een verwarming die gebaseerd is op het verplaatsen en blazen van warme lucht echter niet helemaal bevredigend. In mooi Nederlands gaat het daarbij alleen om de gevoelstemperatuur.

Toen we hier definitief gingen wonen, hebben we gelijk een centrale verwarming laten installeren. Deze gebruiken we ´s avonds hoofdzakelijk in onze voor Spaanse begrippen grote huiskamer en de badkamer. Als we laat in de middag naar binnen gaan, is het binnen een half uur aangenaam warm. Soms als het echt koud is, wordt ook de slaapkamer voor we gaan slapen enigszins opgewarmd.

Nu nog hoor je Spanjaarden zeggen dat ze de afgelopen winter in het geheel geen verwarming hebben aan gehad. Ik kan me dat nauwelijks voorstellen. Je zou haast geloven dat Spanjaarden niet alleen heel goed tegen de zomerse hitte kunnen, maar ook gehard zijn tegen de kou van een Mediterrane winter. Ik denk dat het grootspraak is, zeker als ik kijk naar onze Spaanse lerares die tijdens onze les in een redelijk op temperatuur zijnd klaslokaal, een wollen trui draagt met daarover een winterjas.
 


© 2009 Jan van Bemmelen meer Jan van Bemmelen - meer "Brief uit ..." -
Beschouwingen > Brief uit ...
Bibberen in Spanje Jan van Bemmelen
0608BS Radiator
Aardgas heeft Nederland sinds de jaren zestig van de vorige eeuw grondig gewijzigd. Het gaat me dan niet alleen om de betekenis daarvan voor de Nederlandse economie, maar vooral om de veranderingen binnenshuis. Ik kan me nog goed herinneren dat de gasfornuizen moesten worden omgebouwd, omdat aardgas anders brandde dan het tot dan toe gebruikte gas. Daarna werd in rap tempo de kolenverwarming vervangen door een centrale verwarming op gas. Elke kamer werd voorzien van een radiator. Dat zorgde ervoor dat het hele huis warm werd. Daardoor werd het ook niet meer echt kil in huis. Wie herinnert zich nog het koude bed waarin hij moest gaan slapen, of ´s morgens de bloemen op de ramen als het hard gevroren had, of het aantrekken van kille kleren?

Dat past niet in het beeld van de Spaanse costas. Daar is verwarming echt niet nodig, ook niet in de winter, zo wordt door verkopers van vakantiewoningen beweerd. Dat beeld wordt bevestigd als je kijkt naar hoe huizen hier gebouwd worden. De huiskamers en slaapkamers zijn over het algemeen klein. De huizen zijn veelal niet geïsoleerd of voorzien van dubbelglas. Er is over het algemeen geen centrale verwarming, soms is er een open haard.

Toen we vroeger, zelf nog dertigers en begin veertigers, in de kerstvakantie naar Spanje gingen vonden we de temperaturen aangenaam. We liepen rond in een T-shirtje, zaten overdag lekker in de zon en ´s avonds deed je je lange broek aan en soms een truitje aan omdat het toch wel wat afkoelde. Echte kou voelde je toen zelden. En anders was er een verrijdbare gaskachel met gastank, die vooral stralingswarmte gaf en veel vocht in het huis bracht. Later kocht je er nog een elektrische verwarming bij voor de badkamer, want een beetje warmte daar is goud waard.

Nu we al wat langer in Torrevieja wonen, weten we dat het weer ´s winters echt niet zo warm is als je wordt voorgespiegeld. In de afgelopen jaren hebben we al een paar keer nachtvorst gehad. U denkt natuurlijk: ‘ja hoor, dat zal wel,’ maar als er een laagje ijs op een bakje water ligt heeft het toch echt gevroren. Het kan ´s avonds dus flink afkoelen. Voor de komende week in december wordt een laagste temperatuur voorspeld van 3-4 graden. Dat kan je niet hoog noemen. Wat erger is dat de kou hier gemakkelijk het huis binnen komt. Dat begint ´s middags als de zon onder gaat. De muren van het huis voelen ´s winters altijd koud aan.

In Nederland zorg je ervoor dat je grote delen van het jaar de deuren dicht houdt. Je stookt niet om het buiten warmer te maken. Hier leven we zo goed als het hele jaar buiten. Alle deuren en ramen staan open; ook ´s winters. In de winter wordt het ´s middags vaak niet warmer dan 15 tot 20 graden, maar met een lekker zonnetje en uit de wind is het buiten op het terras lekker toeven. En ´s winters schijnt de zon gewoon veel, ondanks het feit dat de weermannen in Nederland regelmatig anders suggereren. Als de schaduw over het terras valt, is het tijd om naar binnen te gaan. Dat is tegen een uur of half vijf. Zoals te verwachten is, is de binnentemperatuur dan niet hoger dan buiten.

Als je wat ouder wordt, laten we zeggen de vijftig ruim gepasseerd bent, krijg je als het in de kamer afkoelt en de kou vanaf de plavuizen optrekt, last van stijve spieren en krakende botjes. Met een beetje warmte is dat snel op te lossen. Aanvankelijk hebben we daarvoor de airco gebruikt. Deze hadden we eigenlijk aangeschaft omdat we het zomers te heet vonden, maar zo´n airco is ook een bijna perfecte verwarming. Hij deed dan ook goede diensten. Als het echt koud is, is een verwarming die gebaseerd is op het verplaatsen en blazen van warme lucht echter niet helemaal bevredigend. In mooi Nederlands gaat het daarbij alleen om de gevoelstemperatuur.

Toen we hier definitief gingen wonen, hebben we gelijk een centrale verwarming laten installeren. Deze gebruiken we ´s avonds hoofdzakelijk in onze voor Spaanse begrippen grote huiskamer en de badkamer. Als we laat in de middag naar binnen gaan, is het binnen een half uur aangenaam warm. Soms als het echt koud is, wordt ook de slaapkamer voor we gaan slapen enigszins opgewarmd.

Nu nog hoor je Spanjaarden zeggen dat ze de afgelopen winter in het geheel geen verwarming hebben aan gehad. Ik kan me dat nauwelijks voorstellen. Je zou haast geloven dat Spanjaarden niet alleen heel goed tegen de zomerse hitte kunnen, maar ook gehard zijn tegen de kou van een Mediterrane winter. Ik denk dat het grootspraak is, zeker als ik kijk naar onze Spaanse lerares die tijdens onze les in een redelijk op temperatuur zijnd klaslokaal, een wollen trui draagt met daarover een winterjas.
 
© 2009 Jan van Bemmelen
powered by CJ2