archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Luister! delen printen terug
Het huwelijk van woorden en noten Peter Schröder

1313VG Fine boy1In de jaren 60 van de vorige eeuw, de hoogtijdagen van de Popmuziek/Rock, was ik een bekende Nederlandse ‘popcriticus’. Ik luisterde naar een selecte steekproef uit de productie van Nederlandse platenmaatschappijen en beschreef mijn reacties daarop, vooral in Hitweek, maar ook in De Volkskrant en Vrij Nederland. Op een moment in begin jaren 70 zat mijn hoofd zo vol muziek dat er geen noot meer bij kon in mijn hersenpan en er in die bovenkamer geen verstandig woord meer bedacht werd. Ik hield op met kritiseren. Via via hoorde ik wel eens geruchten dat ik me had teruggetrokken op Tahiti/in de Kalahari/op een boerderij bij Wenen/in een klooster in de Pyreneeën en alleen nog luisterde naar de symfonieën van Gustav Mahler, zachtjes blies op een Alpenhoorn/Didgeridoo, Muziek van Hildegard von Bingen vertolkte etc. etc. Maar ik zat gewoon thuis en probeerde me te organiseren in de grotere wereld van opleiding/huwelijk/kinderen/werk en eigen huis.

Helemaal goed is het met mij nooit meer gekomen.
Zo heb ik de hebbelijkheid, onaangekondigd zachtjes liedjes te gaan zingen voor een niet bestaand publiek (in de trein, in grote gebouwen, thuis of op straat). Mijn intimi spreken over mijn muzikale incontinentie. Gebleven is de behoefte de grote kluwen aan popmuziek enigszins te ordenen en dan liefst zo zinvol mogelijk. Classificatie! In deze bijdrage zal ik weer iets van mijn interne methoden en technieken vertellen. Dit aan de hand van muziek uit die hoogtijdagen tussen ’60 en ’70, inmiddels misschien gefossiliseerde nummers, liedjes, die toen verschenen op singeltjes en elpees.

Hechting
Mooie liedjes moeten ‘blijven hangen’, liefst aan het begin al, soms op melodische momenten: dat riffje, die hookline, dat roffeltje, dat refrein, ik noem maar wat. Vaak zijn er ook tekstuele hangijzers, denk aan herhaalde uitroepen die ook tot in de titel van het muziekstuk doordringen: Satisfaction, Like a Rollin’ Stone, Help. Om goed te blijven hangen doen lyrische teksten er goed aan gebruik te maken van een stevig rijm:
Last night I met a new boy in the neighbourhood
Something tells me I’m into something good.

(Earl Jean: I’m into something good).
Aanvullende binnenrijm in de begeleidende regels is een meer gevorderde vorm, misschien voor de fijnproevers, Mick Jagger kan dat heel behoorlijk:
You’re the kind of person you meet at certain dismal dull affairs,
Center of a crowd, talking much too loud, running up and down the stairs.

(The Rolling Stones: 19th nervous breakdown)
Ik bedoel maar. Ritmisch ook niet slecht.

En dan
De eerste regels, eerste noten zijn, zeker, nog maar het begin. Het begint met Eerste regels en Eerste noten van liedjes en daarna volgen muzikale uitingen die bijvoorbeeld kunnen worden onderscheiden in de iets gestructureerde meer verhalende liedjes, en de vaak minder hecht opgebouwde emotionele expressie. Voorbeeld van het laatste:
Whoa-oa-oa! I feel good, I knew that I would, now,
I feel good, I knew that I would, now:
So good, so good, I got you

(James Brown: I got you).
Daar gaat ie meteen: zonder de muziek erbij is deze boodschap zeer onvolledig.
Dat is anders in het meer verhalende genre: Wie kent niet:
My daddy left home when I was three
And he didn’t leave much to Ma and me,
Just this old guitar and an empty bottle of booze.

Ook zonder instrumentale ondersteuning krijgt iedereen hier een sprekend beeld voorgeschoteld- hoe zou dit verder gaan? De auteur van ‘A boy named Sue’ (Shel Silverstein) beheerste dit soort beeldende verhalen tot in de perfectie.
(Link: Johnny Cash - A Boy named Sue)
 
Silverstein
Weet u het nog:
Well, we're big rock singers
We got golden fingers
And we're loved everywhere we go ... (That sounds like us)
We sing about beauty and we sing about truth
At ten-thousand dollars a show ... (Right)
We take all kinds of pills
That give us all kind of thrills
But the thrill we'll never know
Is the thrill that'll getcha
When you get your picture
On the cover of the Rollin Stone.


En Silverstein, ook begenadigd kinderboekenschrijver (‘I know a way to stay friends forever: ‘I’ll tell you what to do and you just do it.’) kon ook hartverscheurende tragedies schrijven:
Sylvia's mother says Sylvia's busy, too busy to come to the phone
Sylvia's mother says Sylvia's trying to start a new life of her own
Sylvia's mother says Sylvia's happy so why don't you leave her alone
And the operator says forty cents more, for the next three minutes
Please Mrs. Avery I just got to talk to her
I'll only keep her a while
Please Mrs. Avery, I just want to tell her goodbye
Sylvia's mother says Sylvia's packing, she's going be leaving today
Sylvia's mother says Sylvia's marrying, a fellow down Galveston-way.

(
Link: Dr. Hook & the Medicine Show - Cover of the Rolling Stone
)
(
Link: Dr. Hook and the Medicine Show - Sylvia's Mother
)

(On)gearticuleerd
Meestal zullen popnummers kenmerken van beide invalshoeken vertonen. Een verhelderend statement opent het nummer ‘Speedo’ van The Cadillacs:
'They often call me Speedo / But my real name is Mister Earl' (denk er aan!)
Bom-bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do / Bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do
Bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do / Bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do/
Well now, they often call me Speedo
But my real name is Mr. Earl / Umm-hm-hm-hm
Now, they often call me Speedo
But my real name is Mr. Earl / Um-hm-hm-hm
Known for meetin' brand new fellas / And takin' other folk’s girl
Well now, they often call me Speedo
Cause I don't believe in wastin' time / Umm-hm-hm
Well, they often call me Speedo
Cause I don't believe in wastin' time / Umm-hm-hm /
Well, I'm known some pretty women
And that's caused them to change their minds / Umm-hm-hm /
Well now, some may call me, Joe / Some may call me, Moe
Just remember Speedo / He don't never take it slow.

Link: The Cadillacs - Speedoo

Mannelijke pocherij en ook nog iets van snobisme.

Wagner
Heeft u misschien de film '20 Feet From Stardom' over backupsingers gezien? De apotheose van deze film wordt gezongen door Darlene Love begeleid door Bruce Springsteen in een uitstekende versie van de Phil Spector ‘Wall of Sound’. Hier is de tekst van ‘A fine fine boy’:
I got so much love in my heart for him
That I really don't feel like me when he's not around
Yes, there are boys and there are boys
But he's a fine, fine boy
I wanna tell the world about the boy I love
Just the kind of guy I was dreaming of
He's so sincere when he holds me tight
And when I'm blue he makes me feel alright
Oh he's got a sweet, sweet, kiss and a true, true heart,
And something tells me that we'll never part
He's got a sweet, sweet, kiss and a true, true heart,
And he's fine, fine, fine
I know he's fine, fine, fine
I know he's a fine, fine boy

etc. etc. en tot slot:
'My boy (stilte voor de storm, weg ‘Wall of Sound’) he’s a fine fine SUPERfine boy'

Darlene
Het is leuk dat u ernaar vraagt, want er zit heel wat vast aan dat lied. Phil Spector was de even geniale als maniakale popproducer, die aan het begin van de jaren 60 met groepen als The Ronettes, The Crystals en vooral met zeer uitgebreide studio orkesten (4 piano’s, 3 slagwerkers, 5 gitaren en vooral ook veel ECHO) en nog zo het een en ander massieve hits in elkaar timmerde: een Wagneriaanse orkestrale begeleiding. Spector bespeelde met groot succes een muzikale machine en had weinig oog voor de individuele kwaliteiten van zijn zangers/zangeressen (veel meer voor zijn instrumentalisten). Zo kon het gebeuren dat platen werden uitgebracht onder de naam van The Crystals waarop geen Crystal te horen was, maar een gezelschap anonieme sessie zangeressen.
Een van zijn betrouwbaarste zangeressen in de studio was Darlene Love, door Spector weggehaald uit het Shindig koortje The Blossoms. Darlene was niet alleen een topzangeres, maar ook een behoorlijke persoonlijkheid (anders dan Veronica Bennet van The Ronettes) die zich niet liet koeioneren door Spector. Darlene’s onafhankelijkheid werd door Spector beloond met een blokkade van verder studiowerk als zangeres. Zij ploeterde jaren als schoonmaakster, maar wist haar fenomenale zangstem te behouden en kwam uiteindelijk mede dankzij Springsteen weer aan de bak en in de Rock Hall of Fame). Dat was Darlene (kijk hier even en je weet over wie we het hebben).
Link: Bruce Springsteen w. Darlene Love - A Fine, Fine Boy


Phil bij de zulthoofden
Nu het lied ‘A fine fine boy’: In de bundel ‘The Kandy Kolored Streamline Baby’ van Tom Wolfe wordt een optreden beschreven van Spector (The first Tycoon of Teen) in een TV-show van David Susskind waar ook lichte Muziek deskundige en Talk Show host William B. Williams van de partij was. Laten we zeggen: de jeugdige excentrieke miljonair die Gouden Platen maakt met veel gedreun, in de show van twee oudere heren voor wie Echte Muziek begint en eindigt met ‘Ol Blue Eyes’/’Frankie Boy’/’Chairman Of The Board’: FRANK SINATRA. Ze beginnen Spector en het lied door te zagen en declameren de vaak herhaalde frase ‘A fine fine boy’.’ Wat bedoelt u met zo’n tekst? Dat is toch geen songtekst meer! Moeten we onze jeugd naar dergelijke onzin laten luisteren? Spector trommelt op een tafeltje het bijbehorende ritme, ‘Je moet wel de begeleiding aanzetten!’ Maar Susskind declameert onverdroten verder en dan slaat Spector terug: ‘U houdt van Goede Muziek nietwaar, heeft u wel eens gehoord van Verdi, van Domenico Scarlatti, Monteverdi? Laat u in uw programma’s die muziek horen? Goede Muziek! Hou nou op met je gezeur over een nummer dat door de jongens en meisjes van nu overal gezongen wordt en waarop ze heel enthousiast kunnen dansen’.

Verder
Op het plaatje het singeltje waarop in Nederland ‘A fine fine boy’ werd uitgebracht; London American (de US lijn van Decca) in zilver op zwart, met de mededeling ‘Recorded by PHILLES Hollywood’, First Published 1963, composer/producers credits: Spector, Greenwich, Barry)’. PHILLES staat voor Phil en Les(ter Sill), de ooit gezamenlijk onderneming van het span. Greenwich is Elly die vooral de teksten deed, Barry is Jeff die vooral de melodie verzorgde, samen vormden Elly en Jeff ooit de groep ‘The Raindrops’, bekend van bijvoorbeeld het mooie nummer ‘What a guy’ (oohoo, oohoo, what a guy).
 
Link: The Raindrops - What a guy

 
--------------------------------------
De plaatjes komen van een foto van een singeltje van Peter Schröder zelf


© 2016 Peter Schröder meer Peter Schröder - meer "Luister!" -
Vermaak en Genot > Luister!
Het huwelijk van woorden en noten Peter Schröder
1313VG Fine boy1In de jaren 60 van de vorige eeuw, de hoogtijdagen van de Popmuziek/Rock, was ik een bekende Nederlandse ‘popcriticus’. Ik luisterde naar een selecte steekproef uit de productie van Nederlandse platenmaatschappijen en beschreef mijn reacties daarop, vooral in Hitweek, maar ook in De Volkskrant en Vrij Nederland. Op een moment in begin jaren 70 zat mijn hoofd zo vol muziek dat er geen noot meer bij kon in mijn hersenpan en er in die bovenkamer geen verstandig woord meer bedacht werd. Ik hield op met kritiseren. Via via hoorde ik wel eens geruchten dat ik me had teruggetrokken op Tahiti/in de Kalahari/op een boerderij bij Wenen/in een klooster in de Pyreneeën en alleen nog luisterde naar de symfonieën van Gustav Mahler, zachtjes blies op een Alpenhoorn/Didgeridoo, Muziek van Hildegard von Bingen vertolkte etc. etc. Maar ik zat gewoon thuis en probeerde me te organiseren in de grotere wereld van opleiding/huwelijk/kinderen/werk en eigen huis.

Helemaal goed is het met mij nooit meer gekomen.
Zo heb ik de hebbelijkheid, onaangekondigd zachtjes liedjes te gaan zingen voor een niet bestaand publiek (in de trein, in grote gebouwen, thuis of op straat). Mijn intimi spreken over mijn muzikale incontinentie. Gebleven is de behoefte de grote kluwen aan popmuziek enigszins te ordenen en dan liefst zo zinvol mogelijk. Classificatie! In deze bijdrage zal ik weer iets van mijn interne methoden en technieken vertellen. Dit aan de hand van muziek uit die hoogtijdagen tussen ’60 en ’70, inmiddels misschien gefossiliseerde nummers, liedjes, die toen verschenen op singeltjes en elpees.

Hechting
Mooie liedjes moeten ‘blijven hangen’, liefst aan het begin al, soms op melodische momenten: dat riffje, die hookline, dat roffeltje, dat refrein, ik noem maar wat. Vaak zijn er ook tekstuele hangijzers, denk aan herhaalde uitroepen die ook tot in de titel van het muziekstuk doordringen: Satisfaction, Like a Rollin’ Stone, Help. Om goed te blijven hangen doen lyrische teksten er goed aan gebruik te maken van een stevig rijm:
Last night I met a new boy in the neighbourhood
Something tells me I’m into something good.

(Earl Jean: I’m into something good).
Aanvullende binnenrijm in de begeleidende regels is een meer gevorderde vorm, misschien voor de fijnproevers, Mick Jagger kan dat heel behoorlijk:
You’re the kind of person you meet at certain dismal dull affairs,
Center of a crowd, talking much too loud, running up and down the stairs.

(The Rolling Stones: 19th nervous breakdown)
Ik bedoel maar. Ritmisch ook niet slecht.

En dan
De eerste regels, eerste noten zijn, zeker, nog maar het begin. Het begint met Eerste regels en Eerste noten van liedjes en daarna volgen muzikale uitingen die bijvoorbeeld kunnen worden onderscheiden in de iets gestructureerde meer verhalende liedjes, en de vaak minder hecht opgebouwde emotionele expressie. Voorbeeld van het laatste:
Whoa-oa-oa! I feel good, I knew that I would, now,
I feel good, I knew that I would, now:
So good, so good, I got you

(James Brown: I got you).
Daar gaat ie meteen: zonder de muziek erbij is deze boodschap zeer onvolledig.
Dat is anders in het meer verhalende genre: Wie kent niet:
My daddy left home when I was three
And he didn’t leave much to Ma and me,
Just this old guitar and an empty bottle of booze.

Ook zonder instrumentale ondersteuning krijgt iedereen hier een sprekend beeld voorgeschoteld- hoe zou dit verder gaan? De auteur van ‘A boy named Sue’ (Shel Silverstein) beheerste dit soort beeldende verhalen tot in de perfectie.
(Link: Johnny Cash - A Boy named Sue)
 
Silverstein
Weet u het nog:
Well, we're big rock singers
We got golden fingers
And we're loved everywhere we go ... (That sounds like us)
We sing about beauty and we sing about truth
At ten-thousand dollars a show ... (Right)
We take all kinds of pills
That give us all kind of thrills
But the thrill we'll never know
Is the thrill that'll getcha
When you get your picture
On the cover of the Rollin Stone.


En Silverstein, ook begenadigd kinderboekenschrijver (‘I know a way to stay friends forever: ‘I’ll tell you what to do and you just do it.’) kon ook hartverscheurende tragedies schrijven:
Sylvia's mother says Sylvia's busy, too busy to come to the phone
Sylvia's mother says Sylvia's trying to start a new life of her own
Sylvia's mother says Sylvia's happy so why don't you leave her alone
And the operator says forty cents more, for the next three minutes
Please Mrs. Avery I just got to talk to her
I'll only keep her a while
Please Mrs. Avery, I just want to tell her goodbye
Sylvia's mother says Sylvia's packing, she's going be leaving today
Sylvia's mother says Sylvia's marrying, a fellow down Galveston-way.

(
Link: Dr. Hook & the Medicine Show - Cover of the Rolling Stone
)
(
Link: Dr. Hook and the Medicine Show - Sylvia's Mother
)

(On)gearticuleerd
Meestal zullen popnummers kenmerken van beide invalshoeken vertonen. Een verhelderend statement opent het nummer ‘Speedo’ van The Cadillacs:
'They often call me Speedo / But my real name is Mister Earl' (denk er aan!)
Bom-bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do / Bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do
Bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do / Bom-bom-bom / Ba-ba-do-do-do/
Well now, they often call me Speedo
But my real name is Mr. Earl / Umm-hm-hm-hm
Now, they often call me Speedo
But my real name is Mr. Earl / Um-hm-hm-hm
Known for meetin' brand new fellas / And takin' other folk’s girl
Well now, they often call me Speedo
Cause I don't believe in wastin' time / Umm-hm-hm
Well, they often call me Speedo
Cause I don't believe in wastin' time / Umm-hm-hm /
Well, I'm known some pretty women
And that's caused them to change their minds / Umm-hm-hm /
Well now, some may call me, Joe / Some may call me, Moe
Just remember Speedo / He don't never take it slow.

Link: The Cadillacs - Speedoo

Mannelijke pocherij en ook nog iets van snobisme.

Wagner
Heeft u misschien de film '20 Feet From Stardom' over backupsingers gezien? De apotheose van deze film wordt gezongen door Darlene Love begeleid door Bruce Springsteen in een uitstekende versie van de Phil Spector ‘Wall of Sound’. Hier is de tekst van ‘A fine fine boy’:
I got so much love in my heart for him
That I really don't feel like me when he's not around
Yes, there are boys and there are boys
But he's a fine, fine boy
I wanna tell the world about the boy I love
Just the kind of guy I was dreaming of
He's so sincere when he holds me tight
And when I'm blue he makes me feel alright
Oh he's got a sweet, sweet, kiss and a true, true heart,
And something tells me that we'll never part
He's got a sweet, sweet, kiss and a true, true heart,
And he's fine, fine, fine
I know he's fine, fine, fine
I know he's a fine, fine boy

etc. etc. en tot slot:
'My boy (stilte voor de storm, weg ‘Wall of Sound’) he’s a fine fine SUPERfine boy'

Darlene
Het is leuk dat u ernaar vraagt, want er zit heel wat vast aan dat lied. Phil Spector was de even geniale als maniakale popproducer, die aan het begin van de jaren 60 met groepen als The Ronettes, The Crystals en vooral met zeer uitgebreide studio orkesten (4 piano’s, 3 slagwerkers, 5 gitaren en vooral ook veel ECHO) en nog zo het een en ander massieve hits in elkaar timmerde: een Wagneriaanse orkestrale begeleiding. Spector bespeelde met groot succes een muzikale machine en had weinig oog voor de individuele kwaliteiten van zijn zangers/zangeressen (veel meer voor zijn instrumentalisten). Zo kon het gebeuren dat platen werden uitgebracht onder de naam van The Crystals waarop geen Crystal te horen was, maar een gezelschap anonieme sessie zangeressen.
Een van zijn betrouwbaarste zangeressen in de studio was Darlene Love, door Spector weggehaald uit het Shindig koortje The Blossoms. Darlene was niet alleen een topzangeres, maar ook een behoorlijke persoonlijkheid (anders dan Veronica Bennet van The Ronettes) die zich niet liet koeioneren door Spector. Darlene’s onafhankelijkheid werd door Spector beloond met een blokkade van verder studiowerk als zangeres. Zij ploeterde jaren als schoonmaakster, maar wist haar fenomenale zangstem te behouden en kwam uiteindelijk mede dankzij Springsteen weer aan de bak en in de Rock Hall of Fame). Dat was Darlene (kijk hier even en je weet over wie we het hebben).
Link: Bruce Springsteen w. Darlene Love - A Fine, Fine Boy


Phil bij de zulthoofden
Nu het lied ‘A fine fine boy’: In de bundel ‘The Kandy Kolored Streamline Baby’ van Tom Wolfe wordt een optreden beschreven van Spector (The first Tycoon of Teen) in een TV-show van David Susskind waar ook lichte Muziek deskundige en Talk Show host William B. Williams van de partij was. Laten we zeggen: de jeugdige excentrieke miljonair die Gouden Platen maakt met veel gedreun, in de show van twee oudere heren voor wie Echte Muziek begint en eindigt met ‘Ol Blue Eyes’/’Frankie Boy’/’Chairman Of The Board’: FRANK SINATRA. Ze beginnen Spector en het lied door te zagen en declameren de vaak herhaalde frase ‘A fine fine boy’.’ Wat bedoelt u met zo’n tekst? Dat is toch geen songtekst meer! Moeten we onze jeugd naar dergelijke onzin laten luisteren? Spector trommelt op een tafeltje het bijbehorende ritme, ‘Je moet wel de begeleiding aanzetten!’ Maar Susskind declameert onverdroten verder en dan slaat Spector terug: ‘U houdt van Goede Muziek nietwaar, heeft u wel eens gehoord van Verdi, van Domenico Scarlatti, Monteverdi? Laat u in uw programma’s die muziek horen? Goede Muziek! Hou nou op met je gezeur over een nummer dat door de jongens en meisjes van nu overal gezongen wordt en waarop ze heel enthousiast kunnen dansen’.

Verder
Op het plaatje het singeltje waarop in Nederland ‘A fine fine boy’ werd uitgebracht; London American (de US lijn van Decca) in zilver op zwart, met de mededeling ‘Recorded by PHILLES Hollywood’, First Published 1963, composer/producers credits: Spector, Greenwich, Barry)’. PHILLES staat voor Phil en Les(ter Sill), de ooit gezamenlijk onderneming van het span. Greenwich is Elly die vooral de teksten deed, Barry is Jeff die vooral de melodie verzorgde, samen vormden Elly en Jeff ooit de groep ‘The Raindrops’, bekend van bijvoorbeeld het mooie nummer ‘What a guy’ (oohoo, oohoo, what a guy).
 
Link: The Raindrops - What a guy

 
--------------------------------------
De plaatjes komen van een foto van een singeltje van Peter Schröder zelf
© 2016 Peter Schröder
powered by CJ2