Op de derde editie van het Leids Film Festival – van 29 oktober tot 2 november 2008 – bleek dat de organisatie de onvermijdelijke kinderziekten van een nieuw evenement glansrijk had overwonnen. De bezoeker zag zijn internetreserveringen zonder hapering verwerkt worden door de computer, en al even soepel worden uitgeprint door de baliemedewerkers. Het was ook duidelijk dat het klassieke bioscoopdilemma – wel of geen pauze tijdens de voorstelling? – radicaal was opgelost door alle films ononderbroken te vertonen. (Zelfs tijdens het 160 minuten durende 12 moest het publiek zijn plas ophouden en zijn drankbehoefte beteugelen.) Omdat bovendien het gros van de voorstellingen stipt op tijd begon, was elke bezoeker in staat zijn beoogde kijkschema – beschreven op de website en in een professioneel vormgegeven programmaboekje – daadwerkelijk aan te houden. Dat maak je wel eens anders mee, bijvoorbeeld in de Zeeuwse plaats – nee, daar heb ik al voldoende over geklaagd.

Vergeleken met de vorige edities waren de belangrijkste bijprogramma’s verder aangescherpt, en dat was meer dan alleen cosmetisch vertoon. De rubriek Russische Films viel nu uiteen in speelfilms, documentaires en animatie. De Japanse Films werden onderscheiden in speelfilms over vrouwen en oudere meisjes onder de verzameltitel Girls, Girls, Girls, een retrospectief van regisseur Kenji Mizoguchi en een restcategorie van recente films die in samenwerking met het culturele festival Camera Japan waren geprogrammeerd. Bezoekers die hechten aan deskundige uitleg kwamen, net als verleden jaar, aan hun trekken in de rubriek Artist & Cinema, waarin onder meer werk en leven van Bob Dylan, Francis Bacon en Ed Wood (cultregisseur van de krankzinnige science fictionfilm Plan 9 from Outer Space) werden belicht. En dan hebben we natuurlijk nog steeds de rubriek waar het allemaal mee is begonnen: de Hollandse Nieuwe, ofwel het werk van ‘jonge creatieven’. De korte films waren opgesplitst in twee compilaties, van respectievelijk speelfilms en animatie.

Het enige probleem met de programmering zat in de selectie van het hoofdprogramma. Zoals gebruikelijk op festivals bestond dit uit voorpremières van films die binnenkort de bioscopen of filmtheaters zullen bereiken. Van de 23 nieuwe films – waarvan er, eerlijk is eerlijk, een maand eerder al negen waren vertoond op Film by the Sea – was het merendeel Engelstalig. Deze werden aangevuld met vier Duitse, drie Franse en één Nederlandse film (Vox populi). Niets op tegen, natuurlijk. Azië, Afrika en Zuid-Amerika kun je met een gerust hart aan het Rotterdamse festival IFFR overlaten. De geoefende bioscoopbezoeker zal zich echter hebben afgevraagd wat in vredesnaam festivaldirecteur Alexander Mouret (die het leeuwendeel van de programmering voor zijn rekening neemt) had bewogen om een aantal commerciële producties zonder zichtbare artistieke kwaliteit in het hoofdprogramma op te nemen.

How to Lose Friends and Alienate People (met de Britse komiek Simon Pedge) beschrijft hoe een middelmatige journalist bij een Engelse tabloid zich opwerkt tot sterreporter van een Vanity Fair-achtige glossy, dat beroemdheden kan maken en breken. Een ergerlijker genre dan een komedie waarom je niet kunt lachen, bestaat niet. In Righteous Kill zijn twee politieveteranen op zoek naar een vigilante killer die, om de rechtsorde te herstellen, op eigen initiatief schurken afmaakt. De schmierende Robert de Niro en Al Pacino zullen het vak natuurlijk nooit verleren, maar de clichédialogen en het gammele – om niet te zeggen bezopen – scenario geven de Amerikaanse pers volop gelegenheid de film neer te sabelen. Blindness schetst hoe in Amerika iedereen blind wordt op Julianne Moore na, uitgerekend de echtgenote van oogarts Mark Ruffalo. In quarantaine lijden de slachtoffers onder de geldingsdrang van (de blinde) Gael Garcia Bernal die, nogal onlogisch, aanvankelijk het karig gedistribueerde voedsel verkoopt voor sieraden, maar al gauw bedenkt dat hij in zijn gehandicapte positie meer gebaat is bij seksuele gunsten. De regisseur heeft ongetwijfeld een boodschap met die thematiek maar de critici slagen er niet in deze te doorgronden. Nights in Rodante paste niet in mijn planning, maar volgens de Amerikaanse pers is de romance tussen Richard Gere en Diane Lane er een van zeldzame sufheid.

Natuurlijk is een handvol missers geen ramp, zeker als die ruimschoots gecompenseerd worden door de voltreffers Burn after Reading (van de gebroeders Coen), de Ierse psychologische thriller The Escapist, het originele familiedrama Kirschblüten – Hanami, Gouden Palmwinaar Entre les murs en de visuele krachtpatserij van de Russische bijdragen Cargo 200 en 12. In het programmaboekje spreekt Mouret de wens uit het festivalpubliek te onthalen op een zo groot mogelijke diversiteit van filmgenres. Hopelijk gaat in toekomstige festivaledities dit streven niet ten koste van de kwaliteit. Blijkens de gegevens van de Internet Movie Database worden de vier eerder gewraakte films veruit het positiefst gewaardeerd door scholieren van 17 jaar of jonger.

Voor alle duidelijkheid: we hebben het dan over het publiek dat op zaterdagavond de megabioscopen onveilig maakt met mobiele telefoongesprekken tijdens de voorstelling. Het is moeilijk je een festival voor te stellen waarop de neuzen van deze nog niet bereikte doelgroep dezelfde kant op wijzen als die van de academici die nu op houten keukenstoelen in een museumzaaltje het Japanse programma bekeken. Hopelijk wint Mourets gezonde verstand – waarover hij in ruime mate beschikt – het van de idealistische kant van zijn persoonlijkheid. Zo wordt de editie van 2009 nog spannend.

 

********************************