archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Naar de film delen printen terug
Griezelen voor de happy few Hans Knegtmans

0513VG [REC]
Zoals al eerder in deze rubriek werd gesignaleerd is vaak geen touw vast te knopen aan het filmdistributiebeleid. Dus: brengen we een film uit? Zo ja, wanneer? En in hoeveel kopieën wordt hij uitgezet? Dit probleem speelt niet alleen in Nederland maar voor de filmliefhebbers is het beleid in andere landen minder relevant. Tijdens het festival IFFR van dit jaar was de Spaanse horrorfilm [REC] een doorslaand succes bij bezoekers en pers. In de publieksenquête eindigde hij net buiten de toptien, met de hoge score van 4,30 op een vijfpuntsschaal. Op buitenlandse festivals heeft hij al beslag gelegd op elf prijzen, voor onder meer beste film, beste regie en beste nieuwe actrice. Al snel was bekend dat [REC] hier vanaf 17 april in het bioscoopcircuit zou draaien. Goed nieuws! Dan kon ik hem nog een keer zien, en hoefde ik niet op de DVD te wachten.

Op het moment dat ik dit schrijf is de film inderdaad uitgebracht. In welgeteld één kopie, waar de wakkere programmeur van Filmhuis Den Haag de hand op heeft weten te leggen. De woordvoerster van distributeur Paradiso legde me desgevraagd uit dat door ‘logistieke problemen’ (de hoofdvestiging is in België) het nog niet mogelijk was in Nederland meer kopieën uit te zetten, maar dat daar volop aan gewerkt werd. Hopen maar dat het lukt. Zo niet, dan moet u wachten tot Filmhuis Den Haag er op uitgekeken is en de film op reis kan naar een andere bioscoop.

In Den Haag weet het personeel niet zo goed wat het met de film aan moet. De meeste klanten zijn niet zo piep meer en bezoeken het theater vooral voor nette, smaakvolle films als The Band’s Visit, Persepolis, Stellet licht en 2 Days in Paris. De ouvreuse die mijn kaartje scheurde had dit ook al bedacht. Toen ze mij ‘een prettige voorstelling’ toewenste vertelde ik haar ten overvloede dat de film die ik ging zien doodeng was. Ja, zei ze, dat wist ze wel en daarom had ze haar gebruikelijke wens ‘veel plezier’ wat afgezwakt. Vervolgens wenste ze me ‘succes’ en hield ook bij andere bezoekers deze aanmoediging erin. Deze dame zal het nog ver brengen in de communicatieve sector.

In veel kranten is [REC] (de titel verwijst naar de opnameknop op een videocamera) al vergeleken met de cultfilm The Blair Witch Project uit 1999. Deze dankt zijn faam aan de opzettelijke holderdebolder cameravoering en aan het feit dat er allerlei engs gesuggereerd wordt zonder dat je dit ooit te zien krijgt. Indertijd zag menig gezaghebbend recensent er een meesterwerk in (anderen deden het af als boerenbedrog). Het chaotische camerawerk is inderdaad een van de belangrijkste stijlfiguren van [REC], maar daarmee houdt elke gelijkenis op. Suggestie is niet het doel van de regisseurs Jaume Balagueró en Paco Plaza, en na een mooi understated begin van de film is subtiliteit ver te zoeken.

De film is opgezet als een documentaire in de fictieve tv-serie Terwijl u slaapt. Wat gebeurt er zoal in Barcelona tijdens de uren dat brave burgers op één oor liggen? Presentatrice van het programma is Angela (een overtuigende rol van de bekroonde Manuela Velasco), letterlijk op de voet gevolgd door haar cameraman Pablo, die we niet te zien krijgen.

De aflevering van vannacht gaat over het werk van de brandweer. We nemen een kijkje in de brandweerkazerne. Aanvankelijk gebeurt daar helemaal niets. De manschappen slaan de tijd stuk in de kantine, en twee corpsleden leiden Angela langs de welbekende paal waarlangs men bij het afgaan van het alarm naar beneden glijdt. Angela speelt op typisch vrouwelijke wijze mee in een partijtje basketbal – hand voor de mond bij een spannende actie, dubbelklappen van de lach bij een per ongeluk geslaagde scoorpoging – en legt bij herhaling uit dat de brandweer meer doet dan alleen maar branden blussen: katten uit een boom halen, of een gesprongen waterleiding repareren.

Dan gaat het alarm af. De melding klinkt als een routineklus. In een flatgebouw is een van de bewoonsters in paniekerig krijsen uitgebarsten en de andere huurders weten niet hoe ze de vrouw tot bedaren moeten brengen. Wanneer Angela en haar brandweervrienden arriveren hebben ook twee politieagenten al poolshoogte genomen. De verbouwereerde bewoners hebben zich beneden in de hal verzameld. De vrouw die de consternatie op haar geweten heeft is er niet goed aan toe, gezien haar verwilderde uiterlijk en bebloede nachthemd. Dat er iets ongewoons aan de hand is blijkt wel als ze een van de twee agenten aanvalt en hem in zijn schouder bijt. (Bijten? Zombies?) Nauwelijks zijn de aanwezigen van de schrik bekomen of een van de brandweerlieden, die ze even uit het oog waren verloren, suist door het trapgat naar beneden. Dat gaat hard!

Intussen heeft de politie het gebouw hermetisch afgesloten. De autoriteiten vermoeden dat de bewoners door een virus besmet zijn. Een gezondheidsinspecteur betreedt, zwaar ingepakt in beschermende kleding het pand om de lichamelijke toestand van de aanwezigen te onderzoeken. Alleen degenen die geen besmettingsgevaar lopen, mogen naar buiten. Helaas leidt het gezondheidsonderzoek alleen maar tot meer gevallen van razernij, resulterend in nieuwe slachtoffers. Zelfs de kijker met weinig horrorervaring beseft dat hij in een tien-kleine-negertjes-scenario verzeild is geraakt, waarbij hij alleen maar kan hopen dat de heldin – en haar voor de opnames onmisbare cameraman – het drama zullen overleven.

De tweede helft van het drama voltrekt zich in een moordend tempo, ondanks de zombie-achtige thematiek. De enige adempauzes die de toeschouwer worden gegund zijn de momenten waarop de camera onklaar raakt, of het licht tijdelijk uitvalt. Daarna is het weer rennen en draven. Van karakterontwikkeling is nauwelijks sprake, behalve bij Manuela Velasco. Het is indrukwekkend hoe ze zich eerst ontwikkelt van kittige, zelfingenomen gastvrouw tot gedreven verslaggever, om tegen het eind, murw gebeukt door de traumatiserende gebeurtenissen, te verschrompelen tot een zielig hoopje mens. Doordat de scenarist een ultieme plotwending heeft ingebouwd, behoren de laatste tien minuten van de film tot de meest creepy momenten uit de recente horrorgeschiedenis.

Zoals dat gaat bij succesvolle buitenlandse films, is de Amerikaanse remake reeds in aantocht. Dat die zelden de kwaliteit van het origineel evenaart, bleek in 2005 pijnlijk bij de Amerikaanse versie van de Japanse horrorfilm Dark Water uit 2002. (Als u die huurt, probeer dan in ’s hemelsnaam het oorspronkelijke product te bemachtigen.) Die Amerikaanse editie van [REC] zal ongetwijfeld geen last hebben van ‘logistieke problemen’ die vertoning onzeker maken, maar daar koopt u nu niets voor. Zojuist lees ik dat op het gisteren beëindigde Amsterdam Fantastic Film Festival de enige echte [REC] beslag heeft gelegd op de publieksprijs Silver Scream Award. Dit bericht zal zeker ook distributeur Paradiso bereiken. Er is dus hoop.
 
*******************
Beetje tot rust komen?


© 2008 Hans Knegtmans meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -
Vermaak en Genot > Naar de film
Griezelen voor de happy few Hans Knegtmans
0513VG [REC]
Zoals al eerder in deze rubriek werd gesignaleerd is vaak geen touw vast te knopen aan het filmdistributiebeleid. Dus: brengen we een film uit? Zo ja, wanneer? En in hoeveel kopieën wordt hij uitgezet? Dit probleem speelt niet alleen in Nederland maar voor de filmliefhebbers is het beleid in andere landen minder relevant. Tijdens het festival IFFR van dit jaar was de Spaanse horrorfilm [REC] een doorslaand succes bij bezoekers en pers. In de publieksenquête eindigde hij net buiten de toptien, met de hoge score van 4,30 op een vijfpuntsschaal. Op buitenlandse festivals heeft hij al beslag gelegd op elf prijzen, voor onder meer beste film, beste regie en beste nieuwe actrice. Al snel was bekend dat [REC] hier vanaf 17 april in het bioscoopcircuit zou draaien. Goed nieuws! Dan kon ik hem nog een keer zien, en hoefde ik niet op de DVD te wachten.

Op het moment dat ik dit schrijf is de film inderdaad uitgebracht. In welgeteld één kopie, waar de wakkere programmeur van Filmhuis Den Haag de hand op heeft weten te leggen. De woordvoerster van distributeur Paradiso legde me desgevraagd uit dat door ‘logistieke problemen’ (de hoofdvestiging is in België) het nog niet mogelijk was in Nederland meer kopieën uit te zetten, maar dat daar volop aan gewerkt werd. Hopen maar dat het lukt. Zo niet, dan moet u wachten tot Filmhuis Den Haag er op uitgekeken is en de film op reis kan naar een andere bioscoop.

In Den Haag weet het personeel niet zo goed wat het met de film aan moet. De meeste klanten zijn niet zo piep meer en bezoeken het theater vooral voor nette, smaakvolle films als The Band’s Visit, Persepolis, Stellet licht en 2 Days in Paris. De ouvreuse die mijn kaartje scheurde had dit ook al bedacht. Toen ze mij ‘een prettige voorstelling’ toewenste vertelde ik haar ten overvloede dat de film die ik ging zien doodeng was. Ja, zei ze, dat wist ze wel en daarom had ze haar gebruikelijke wens ‘veel plezier’ wat afgezwakt. Vervolgens wenste ze me ‘succes’ en hield ook bij andere bezoekers deze aanmoediging erin. Deze dame zal het nog ver brengen in de communicatieve sector.

In veel kranten is [REC] (de titel verwijst naar de opnameknop op een videocamera) al vergeleken met de cultfilm The Blair Witch Project uit 1999. Deze dankt zijn faam aan de opzettelijke holderdebolder cameravoering en aan het feit dat er allerlei engs gesuggereerd wordt zonder dat je dit ooit te zien krijgt. Indertijd zag menig gezaghebbend recensent er een meesterwerk in (anderen deden het af als boerenbedrog). Het chaotische camerawerk is inderdaad een van de belangrijkste stijlfiguren van [REC], maar daarmee houdt elke gelijkenis op. Suggestie is niet het doel van de regisseurs Jaume Balagueró en Paco Plaza, en na een mooi understated begin van de film is subtiliteit ver te zoeken.

De film is opgezet als een documentaire in de fictieve tv-serie Terwijl u slaapt. Wat gebeurt er zoal in Barcelona tijdens de uren dat brave burgers op één oor liggen? Presentatrice van het programma is Angela (een overtuigende rol van de bekroonde Manuela Velasco), letterlijk op de voet gevolgd door haar cameraman Pablo, die we niet te zien krijgen.

De aflevering van vannacht gaat over het werk van de brandweer. We nemen een kijkje in de brandweerkazerne. Aanvankelijk gebeurt daar helemaal niets. De manschappen slaan de tijd stuk in de kantine, en twee corpsleden leiden Angela langs de welbekende paal waarlangs men bij het afgaan van het alarm naar beneden glijdt. Angela speelt op typisch vrouwelijke wijze mee in een partijtje basketbal – hand voor de mond bij een spannende actie, dubbelklappen van de lach bij een per ongeluk geslaagde scoorpoging – en legt bij herhaling uit dat de brandweer meer doet dan alleen maar branden blussen: katten uit een boom halen, of een gesprongen waterleiding repareren.

Dan gaat het alarm af. De melding klinkt als een routineklus. In een flatgebouw is een van de bewoonsters in paniekerig krijsen uitgebarsten en de andere huurders weten niet hoe ze de vrouw tot bedaren moeten brengen. Wanneer Angela en haar brandweervrienden arriveren hebben ook twee politieagenten al poolshoogte genomen. De verbouwereerde bewoners hebben zich beneden in de hal verzameld. De vrouw die de consternatie op haar geweten heeft is er niet goed aan toe, gezien haar verwilderde uiterlijk en bebloede nachthemd. Dat er iets ongewoons aan de hand is blijkt wel als ze een van de twee agenten aanvalt en hem in zijn schouder bijt. (Bijten? Zombies?) Nauwelijks zijn de aanwezigen van de schrik bekomen of een van de brandweerlieden, die ze even uit het oog waren verloren, suist door het trapgat naar beneden. Dat gaat hard!

Intussen heeft de politie het gebouw hermetisch afgesloten. De autoriteiten vermoeden dat de bewoners door een virus besmet zijn. Een gezondheidsinspecteur betreedt, zwaar ingepakt in beschermende kleding het pand om de lichamelijke toestand van de aanwezigen te onderzoeken. Alleen degenen die geen besmettingsgevaar lopen, mogen naar buiten. Helaas leidt het gezondheidsonderzoek alleen maar tot meer gevallen van razernij, resulterend in nieuwe slachtoffers. Zelfs de kijker met weinig horrorervaring beseft dat hij in een tien-kleine-negertjes-scenario verzeild is geraakt, waarbij hij alleen maar kan hopen dat de heldin – en haar voor de opnames onmisbare cameraman – het drama zullen overleven.

De tweede helft van het drama voltrekt zich in een moordend tempo, ondanks de zombie-achtige thematiek. De enige adempauzes die de toeschouwer worden gegund zijn de momenten waarop de camera onklaar raakt, of het licht tijdelijk uitvalt. Daarna is het weer rennen en draven. Van karakterontwikkeling is nauwelijks sprake, behalve bij Manuela Velasco. Het is indrukwekkend hoe ze zich eerst ontwikkelt van kittige, zelfingenomen gastvrouw tot gedreven verslaggever, om tegen het eind, murw gebeukt door de traumatiserende gebeurtenissen, te verschrompelen tot een zielig hoopje mens. Doordat de scenarist een ultieme plotwending heeft ingebouwd, behoren de laatste tien minuten van de film tot de meest creepy momenten uit de recente horrorgeschiedenis.

Zoals dat gaat bij succesvolle buitenlandse films, is de Amerikaanse remake reeds in aantocht. Dat die zelden de kwaliteit van het origineel evenaart, bleek in 2005 pijnlijk bij de Amerikaanse versie van de Japanse horrorfilm Dark Water uit 2002. (Als u die huurt, probeer dan in ’s hemelsnaam het oorspronkelijke product te bemachtigen.) Die Amerikaanse editie van [REC] zal ongetwijfeld geen last hebben van ‘logistieke problemen’ die vertoning onzeker maken, maar daar koopt u nu niets voor. Zojuist lees ik dat op het gisteren beëindigde Amsterdam Fantastic Film Festival de enige echte [REC] beslag heeft gelegd op de publieksprijs Silver Scream Award. Dit bericht zal zeker ook distributeur Paradiso bereiken. Er is dus hoop.
 
*******************
Beetje tot rust komen?
© 2008 Hans Knegtmans
powered by CJ2