De Leunstoel - internetmagazine voor rustige mensen


		archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Ergernissen		delen printen terug


	De ongevraagde uitleg	Arie de Jong
	Regelmatig kun je lezen dat vrouwen er een hekel aan hebben dat een man ze ongevraagd uitlegt hoe iets in elkaar zit of wat je moet doen om iets goed te doen. Het wekt ergernis en is een typisch voorbeeld van de arrogantie of domheid van mannen die denken dat een vrouw een onnozel wicht is. Toch? Er is ook een woord voor, mansplaining, want dat moet uiteraard in het Amerikaans. Dat vreemde woord is een samentrekking, zo begrijp ik, van man en explaining, zo laten de schrijvers van de artikelen weten, als een onbedoeld voorbeeld van waar ze het over hebben. Er gaat nu zelfs iemand op promoveren, Astrid Fokkema, communicatiewetenschapper. Samen met Monique Pollman heeft zij er alvast een artikel over geschreven, dan hoef je te zijner tijd niet een boek lang uitgelegd te krijgen waar het allemaal om gaat. Overigens is het begrip gelanceerd door de door mij bewonderde Rebecca Solnit, in 2008, met een essay onder de titel Men Explain Things To Me. Het is allemaal waar, maar: het is de halve waarheid! Wat mij al heel lang is opgevallen, is dat er een heleboel mensen zijn die mij voortdurend van alles proberen uit te leggen wat ik al weet. (Of beter nog: denk te weten. Want eigenlijk begint het natuurlijk bij die eigenwijsheid dat iedereen denkt het al te weten en dan wat kregelig wordt als je ongevraagd een uitleg krijgt. Helaas komt het voor dat ik ten onrechte meen het wel te weten, dus andere mensen kan dat ook overkomen.) Statistisch kan ik het niet onderbouwen, maar daar zitten ook evenredig veel vrouwen bij. Hoe vaak heb ik in een winkel niet van een vrouw moeten horen hoe iets zit of gemaakt moet worden. Net zo vaak als van mannen. Het zit er dik in dat ik zelf al heel vaak, aan vrouwen en mannen, heb uitgelegd hoe iets zit en dat die hebben gedacht: maar dat weet ik toch zelf wel! Daarom maak ik het wat breder. Wat mij opvalt is, dat veel mensen, maar vooral vrouwen (is mijn indruk, niet statistisch onderzocht) ongevraagd redenen erbij geven waarom ze iets wel of juist niet willen. Zo van: ‘Het komt mij niet uit, want dan moet ik de kinderen naar school brengen.’ (Ik gebruik expres een seksistisch voorbeeld, dat begrijpt de lezer wel.) Dat hoef ik toch niet te weten! Alsof ik deel moet nemen aan de afweging. Dat ik terug kan zeggen: ‘Ze komen uit zichzelf wel thuis, ga jij nu even met mij een kopje thee drinken zodat we eindelijk die kwestie kunnen uitpraten.’ Maar dat is niet de bedoeling, want die uitleg moet voor mij een reden zijn om te zeggen of te denken: ‘Ja, dat komt je nu niet uit, want dat andere is veel belangrijker dan even met mij te praten.’ Ik hoop dat ik het nu duidelijk heb uitgelegd. Overigens is Astrid Fokkema niet helemaal gek, zo blijkt uit een interview in de Volkskrant. Ze blijkt nieuwsgierig naar hoe het echt zit en hekelt de stereotypen waarmee veel mensen anderen beleven en afschilderen. Daarom wil ze onderzoek doen naar hoe het er echt aan toe gaat in communicatie en of je behalve afwijkingen in gedrag ook afwijkingen in de beleving van gedrag kunt vinden. Ze heeft volgens mij goed door dat de hele discussie weliswaar berust op wat mensen beleven, maar tegelijk een variatie is op de flauwekul dat mannen van Mars en vrouwen van Venus komen. Ik ben benieuwd naar haar bevindingen, al zal het nog wel een paar jaar duren voordat het proefschrift verdedigd wordt. --------- De tekening is van Han Busstra.

meer Arie de Jong - meer "Ergernissen" -

Bezigheden > Ergernissen
De ongevraagde uitleg	Arie de Jong
Regelmatig kun je lezen dat vrouwen er een hekel aan hebben dat een man ze ongevraagd uitlegt hoe iets in elkaar zit of wat je moet doen om iets goed te doen. Het wekt ergernis en is een typisch voorbeeld van de arrogantie of domheid van mannen die denken dat een vrouw een onnozel wicht is. Toch? Er is ook een woord voor, mansplaining, want dat moet uiteraard in het Amerikaans. Dat vreemde woord is een samentrekking, zo begrijp ik, van man en explaining, zo laten de schrijvers van de artikelen weten, als een onbedoeld voorbeeld van waar ze het over hebben. Er gaat nu zelfs iemand op promoveren, Astrid Fokkema, communicatiewetenschapper. Samen met Monique Pollman heeft zij er alvast een artikel over geschreven, dan hoef je te zijner tijd niet een boek lang uitgelegd te krijgen waar het allemaal om gaat. Overigens is het begrip gelanceerd door de door mij bewonderde Rebecca Solnit, in 2008, met een essay onder de titel Men Explain Things To Me. Het is allemaal waar, maar: het is de halve waarheid! Wat mij al heel lang is opgevallen, is dat er een heleboel mensen zijn die mij voortdurend van alles proberen uit te leggen wat ik al weet. (Of beter nog: denk te weten. Want eigenlijk begint het natuurlijk bij die eigenwijsheid dat iedereen denkt het al te weten en dan wat kregelig wordt als je ongevraagd een uitleg krijgt. Helaas komt het voor dat ik ten onrechte meen het wel te weten, dus andere mensen kan dat ook overkomen.) Statistisch kan ik het niet onderbouwen, maar daar zitten ook evenredig veel vrouwen bij. Hoe vaak heb ik in een winkel niet van een vrouw moeten horen hoe iets zit of gemaakt moet worden. Net zo vaak als van mannen. Het zit er dik in dat ik zelf al heel vaak, aan vrouwen en mannen, heb uitgelegd hoe iets zit en dat die hebben gedacht: maar dat weet ik toch zelf wel! Daarom maak ik het wat breder. Wat mij opvalt is, dat veel mensen, maar vooral vrouwen (is mijn indruk, niet statistisch onderzocht) ongevraagd redenen erbij geven waarom ze iets wel of juist niet willen. Zo van: ‘Het komt mij niet uit, want dan moet ik de kinderen naar school brengen.’ (Ik gebruik expres een seksistisch voorbeeld, dat begrijpt de lezer wel.) Dat hoef ik toch niet te weten! Alsof ik deel moet nemen aan de afweging. Dat ik terug kan zeggen: ‘Ze komen uit zichzelf wel thuis, ga jij nu even met mij een kopje thee drinken zodat we eindelijk die kwestie kunnen uitpraten.’ Maar dat is niet de bedoeling, want die uitleg moet voor mij een reden zijn om te zeggen of te denken: ‘Ja, dat komt je nu niet uit, want dat andere is veel belangrijker dan even met mij te praten.’ Ik hoop dat ik het nu duidelijk heb uitgelegd. Overigens is Astrid Fokkema niet helemaal gek, zo blijkt uit een interview in de Volkskrant. Ze blijkt nieuwsgierig naar hoe het echt zit en hekelt de stereotypen waarmee veel mensen anderen beleven en afschilderen. Daarom wil ze onderzoek doen naar hoe het er echt aan toe gaat in communicatie en of je behalve afwijkingen in gedrag ook afwijkingen in de beleving van gedrag kunt vinden. Ze heeft volgens mij goed door dat de hele discussie weliswaar berust op wat mensen beleven, maar tegelijk een variatie is op de flauwekul dat mannen van Mars en vrouwen van Venus komen. Ik ben benieuwd naar haar bevindingen, al zal het nog wel een paar jaar duren voordat het proefschrift verdedigd wordt. --------- De tekening is van Han Busstra.
© 2025 Arie de Jong

	powered by CJ2