archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Echt erg beurt op Frits Hoorweg

1802VG Hamnet‘Men’ is in deze tijd nogal op zoek naar ‘leuke dingen’, om de gedachten los te maken van ‘coronazorgen’. Nou ja, er zijn ook veel mensen die ‘het beleid’ graag ter discussie stellen, maar daar wil ik het niet eens over hebben. Laat maar! Zelf zie ik meer in boeken lezen over tijden waarin het nog vele malen erger was. Probeer het eens!

‘Hamnet’ van Maggie O’Farrell voert je mee naar Stratford-upon-Avon. De 16e eeuw loopt op z’n eind en het land wordt geteisterd door ‘bubonic plague’ (builenpest). Hamnet woont met z’n vader en moeder, een ouder zusje en een tweelingzusje, in een annex bij de werkplaats (en woning) van z’n opa, de handschoenenmaker. Opa oefent een schrikbewind over de twee huishoudens uit. Z’n vader helpt in de zaak en verdient wat bij met het geven van (bij)lessen. Moeder Agnes is een vrouw die graag de natuur intrekt en verstand heeft van de geneeskundige werking van allerlei planten. Er zijn dorpsgenoten die haar een heks noemen.

Hamnets tweelingzusje wordt heel erg ziek. Voor haar leven wordt gevreesd. Ze steekt haar broertje aan en uiteindelijk redt zij het en overlijdt Hamnet. In het boek heet het dat hij zich opoffert voor zijn zusje. Daar begon ik over het boek wat bedenkingen te krijgen, omdat de schrijfster steeds meer haar toevlucht leek te nemen tot surrealistische beschouwingen.
Niet dat het daarbij blijft, want het ‘gewone’ verhaal moet ook nog verteld worden. Hamnets’ vader raakt op drift. Hij vertrekt voor lange perioden naar Londen en sluit zich aan bij een toneelgezelschap. Op den duur wordt hij ook de belangrijkste leverancier van stukken. Het boek culmineert in een speciale uitvoering van zijn kaskraker Hamlet. De namen Hamnet en Hamlet waren volgens de auteur in die tijd inwisselbaar.

------
Over ‘Allemaal de schuld van Montgomery’, van de hand van Maarten van Rossem, ben ik nog iets positiever. De schrijver doet daarin, op de van hem bekende efficiënte manier, verslag van de Operatie Market Garden en van de Hongerwinter. Zijn requisitoir over de eerstgenoemde operatie besluit hij met1802VG Monty de samenvatting: ‘Het was een plan zonder foutmarge’. Dat is heel diepzinnig: in plannen zitten noodzakelijkerwijs altijd fouten. In de planning moet enige ruimte zitten voor correcties onderweg. Dat is nog geen garantie dat het goed gaat, maar het ontbreken van die ruimte is bijna wel een garantie dat het fout zal gaan.

Het bijzondere van dit boekje is dat zijn beschouwingen worden afgewisseld door brieven van familieleden, met name van zijn in Delft woonachtige opa. Uit die brieven komt op pregnante manier tot uiting wat het was om de Hongerwinter door te komen. Die Hongerwinter was het gevolg van Market Garden en dan met name van de treinstaking, waartoe onze regering in ballingschap had opgeroepen. Ook nadat de luchtlandingsactie zelf mislukt was werd eraan vastgehouden. Vooral het westen van het land werd ernstig getroffen door het feit dat daar onvoldoende voedsel en brandstof kon worden aangevoerd en dat was dus niet in de eerste plaats de schuld van de bezetter.

Te midden van alle ellende doet zich dan toch ook iets opmerkelijks voor.
Ik citeer pagina 75:
‘Met enige goede wil valt vol te houden dat zich in die koude en hongerige maanden een soort wonder heeft voltrokken. Terwijl de centrale overheid en haar uitvoerend apparaat desintegreerde, het vuil bleef liggen en de post veel te laat of helemaal niet werd bezorgd, ontstond vanuit de haarvaten van de samenleving een stroom van effectieve hulpverlening om de honger te bestrijden.’

Voor mij was het ook bijzonder interessant om te lezen wat er zoal in Wageningen gebeurde rond die tijd. Tsjonge, ik heb daar zeven jaar gewoond en las hier over allerlei narigheid waar ik nog nooit van had gehoord. Vlak voor Market Garden, eigenlijk ter voorbereiding daarvan, werd door de geallieerden geprobeerd het luchtafweergeschut op de Wageningse Berg uit te schakelen. Met als resultaat o.a. dat Maarten van Rossems ouderlijk huis eraan moest geloven. Hij weet het natuurlijk alleen van horen zeggen, want hij was er nog maar net.
Even later werd Wageningen, net als Arnhem, ontruimd en vervolgens geplunderd.


© 2020 Frits Hoorweg meer Frits Hoorweg - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Echt erg beurt op Frits Hoorweg
1802VG Hamnet‘Men’ is in deze tijd nogal op zoek naar ‘leuke dingen’, om de gedachten los te maken van ‘coronazorgen’. Nou ja, er zijn ook veel mensen die ‘het beleid’ graag ter discussie stellen, maar daar wil ik het niet eens over hebben. Laat maar! Zelf zie ik meer in boeken lezen over tijden waarin het nog vele malen erger was. Probeer het eens!

‘Hamnet’ van Maggie O’Farrell voert je mee naar Stratford-upon-Avon. De 16e eeuw loopt op z’n eind en het land wordt geteisterd door ‘bubonic plague’ (builenpest). Hamnet woont met z’n vader en moeder, een ouder zusje en een tweelingzusje, in een annex bij de werkplaats (en woning) van z’n opa, de handschoenenmaker. Opa oefent een schrikbewind over de twee huishoudens uit. Z’n vader helpt in de zaak en verdient wat bij met het geven van (bij)lessen. Moeder Agnes is een vrouw die graag de natuur intrekt en verstand heeft van de geneeskundige werking van allerlei planten. Er zijn dorpsgenoten die haar een heks noemen.

Hamnets tweelingzusje wordt heel erg ziek. Voor haar leven wordt gevreesd. Ze steekt haar broertje aan en uiteindelijk redt zij het en overlijdt Hamnet. In het boek heet het dat hij zich opoffert voor zijn zusje. Daar begon ik over het boek wat bedenkingen te krijgen, omdat de schrijfster steeds meer haar toevlucht leek te nemen tot surrealistische beschouwingen.
Niet dat het daarbij blijft, want het ‘gewone’ verhaal moet ook nog verteld worden. Hamnets’ vader raakt op drift. Hij vertrekt voor lange perioden naar Londen en sluit zich aan bij een toneelgezelschap. Op den duur wordt hij ook de belangrijkste leverancier van stukken. Het boek culmineert in een speciale uitvoering van zijn kaskraker Hamlet. De namen Hamnet en Hamlet waren volgens de auteur in die tijd inwisselbaar.

------
Over ‘Allemaal de schuld van Montgomery’, van de hand van Maarten van Rossem, ben ik nog iets positiever. De schrijver doet daarin, op de van hem bekende efficiënte manier, verslag van de Operatie Market Garden en van de Hongerwinter. Zijn requisitoir over de eerstgenoemde operatie besluit hij met1802VG Monty de samenvatting: ‘Het was een plan zonder foutmarge’. Dat is heel diepzinnig: in plannen zitten noodzakelijkerwijs altijd fouten. In de planning moet enige ruimte zitten voor correcties onderweg. Dat is nog geen garantie dat het goed gaat, maar het ontbreken van die ruimte is bijna wel een garantie dat het fout zal gaan.

Het bijzondere van dit boekje is dat zijn beschouwingen worden afgewisseld door brieven van familieleden, met name van zijn in Delft woonachtige opa. Uit die brieven komt op pregnante manier tot uiting wat het was om de Hongerwinter door te komen. Die Hongerwinter was het gevolg van Market Garden en dan met name van de treinstaking, waartoe onze regering in ballingschap had opgeroepen. Ook nadat de luchtlandingsactie zelf mislukt was werd eraan vastgehouden. Vooral het westen van het land werd ernstig getroffen door het feit dat daar onvoldoende voedsel en brandstof kon worden aangevoerd en dat was dus niet in de eerste plaats de schuld van de bezetter.

Te midden van alle ellende doet zich dan toch ook iets opmerkelijks voor.
Ik citeer pagina 75:
‘Met enige goede wil valt vol te houden dat zich in die koude en hongerige maanden een soort wonder heeft voltrokken. Terwijl de centrale overheid en haar uitvoerend apparaat desintegreerde, het vuil bleef liggen en de post veel te laat of helemaal niet werd bezorgd, ontstond vanuit de haarvaten van de samenleving een stroom van effectieve hulpverlening om de honger te bestrijden.’

Voor mij was het ook bijzonder interessant om te lezen wat er zoal in Wageningen gebeurde rond die tijd. Tsjonge, ik heb daar zeven jaar gewoond en las hier over allerlei narigheid waar ik nog nooit van had gehoord. Vlak voor Market Garden, eigenlijk ter voorbereiding daarvan, werd door de geallieerden geprobeerd het luchtafweergeschut op de Wageningse Berg uit te schakelen. Met als resultaat o.a. dat Maarten van Rossems ouderlijk huis eraan moest geloven. Hij weet het natuurlijk alleen van horen zeggen, want hij was er nog maar net.
Even later werd Wageningen, net als Arnhem, ontruimd en vervolgens geplunderd.
© 2020 Frits Hoorweg
powered by CJ2