archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Bezigheden > Galerie delen printen terug
Het Hannemahuis in Harlingen Dik Kruithof

1717BZ Harlingen1Het Centrum voor Harlinger Cultuur en Historie, het Hannema Huis, is gelegen aan de grootste winkelstraat van de stad, die ongeveer 15.000 inwoners telt en een lange geschiedenis van zelfstandigheid en eigenzinnigheid met zich mee draagt. Het is dan ook de enige van de elf-en-dertig Friese steden en gemeenten die tot op heden zelfstandig is gebleven en zich, zelfs in de laatste fusieslag, niet aan één van de buren gebonden heeft. Harlingen ontstond als buurtje bij het klooster Ludingakerke en kreeg al in 1234 stadsrechten, waarmee het een oudere stad is dan Leeuwarden, Dokkum, Franeker en Amsterdam. Vlakbij Harlingen lag nog de Stad Griend, met poorten, grachten en misschien zelfs een hogeschool, maar Griend ging in 1287 ten onder in de St Luciavloed, nu is het nog een zandplaat in de Waddenzee. In 1311 kwam Harlinga voor het eerst voor in de Engelse havenregisters.

Het Hannema Huis deelt al enige jaren de ingang met Boekhandel Van der Velde en de Bibliotheek. Je gaat dus de boekhandel binnen en slaat linksaf naar het museum, of rechtsaf naar de bibliotheek, of gewoon rechtdoor naar de, uiterst prettige, boekwinkel. Door de Corona is deze splitsing even opgeheven en mag je, op afspraak, gewoon weer het museum in. Het is grotendeels een historisch museum met de nadruk op de Harlinger geschiedenis en kunst. Er zijn tijdelijke tentoonstellingen rond historische thema's en hedendaagse beeldende kunst. Het museum is gehuisvest in een voornaam 18e-eeuws koopmanshuis en is op de begane grond uitgebreid met een expositieruimte die onder meer meedraait in de serie tentoonstellingen uit de archieven van het Rijksmuseum.  

Van de website komt het mooie verhaal over de Jeneverstokerij: ‘tijdens werkzaamheden onder de vloer van de expositieruimte van het Hannemahuis werd in 2000 het fundament van een jeneverstokerij gevonden. Al snel bleek het te gaan om de restanten van het bedrijf dat vanaf het midden van de achttiende eeuw tot circa 1856 in1717BZ Harlingen bord bezit van de familie Hannema was. In het fundament tekenen zich rondingen af waar voorheen de ketels stonden. De stookplaatsen eronder zijn ook te onderscheiden. Daarnaast bestaat het fundament uit een wirwar van gootjes en putten, die met elkaar de productie van jenever mogelijk maakten. Leendert Hannema (1825-1910) sloot het bedrijf omstreeks 1856, omdat hij veel ellende zag die door alcoholmisbruik werd veroorzaakt. De jeneverstokerij is bij de herinrichting in 2008, met behulp van hedendaagse presentatietechnieken, weer tot leven gebracht.’

Maar er is veel meer: een prachtige grote kamer met heel veel Fries zilver, een grote bovenzaal gewijd aan het varend verleden, een paar prachtige staande klokken, een kunsthandel uit de 18e eeuw (met veel 17e-eeuwse schilderijen), een prachtige houten zolderzaal met (nu) een mooi gekozen verzameling van schilderijen over de Harlinger haven en de scheepvaart door de eeuwen heen. Vanuit Harlingen werd heel veel op de Oostzee en Noorwegen gevaren, veel hout kwam langs die route naar Friesland, waar geen boerderij gebouwd kon worden zonder houtimport. Ook het hout van het Hannemahuis zelf komt gedeeltelijk uit Noorwegen. Op Spitsbergen hadden de Harlingers in de tijd van de walvisvaart, de vijftiende eeuw, hun eigen traankokerij.

Simon Vestdijk heeft een eigen kamer, omdat hij hier geboren is. Aan de voorzijde is een grote zaal ingericht met Harlinger aardewerk, vooral de tegels waren een beroemd exportproduct, maar ze hebben er ook een schattige broodschaal waarin op de bodem staat: ‘meid brood op tafel’.
Speciale attractie is een kleine expositie van Jelle Zijlstra, een vakman in hout- en marmerimitaties. Met 40 jaar ervaring en betrokkenheid in het schildersvak restaureerde hij in 2016, samen met Jilt Heidstra uit Leeuwarden, de raadszaal in het stadhuis te Harlingen. Het is indrukwekkend wat een vakman op dit gebied kan laten zien.

------
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2020 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Galerie" -
Bezigheden > Galerie
Het Hannemahuis in Harlingen Dik Kruithof
1717BZ Harlingen1Het Centrum voor Harlinger Cultuur en Historie, het Hannema Huis, is gelegen aan de grootste winkelstraat van de stad, die ongeveer 15.000 inwoners telt en een lange geschiedenis van zelfstandigheid en eigenzinnigheid met zich mee draagt. Het is dan ook de enige van de elf-en-dertig Friese steden en gemeenten die tot op heden zelfstandig is gebleven en zich, zelfs in de laatste fusieslag, niet aan één van de buren gebonden heeft. Harlingen ontstond als buurtje bij het klooster Ludingakerke en kreeg al in 1234 stadsrechten, waarmee het een oudere stad is dan Leeuwarden, Dokkum, Franeker en Amsterdam. Vlakbij Harlingen lag nog de Stad Griend, met poorten, grachten en misschien zelfs een hogeschool, maar Griend ging in 1287 ten onder in de St Luciavloed, nu is het nog een zandplaat in de Waddenzee. In 1311 kwam Harlinga voor het eerst voor in de Engelse havenregisters.

Het Hannema Huis deelt al enige jaren de ingang met Boekhandel Van der Velde en de Bibliotheek. Je gaat dus de boekhandel binnen en slaat linksaf naar het museum, of rechtsaf naar de bibliotheek, of gewoon rechtdoor naar de, uiterst prettige, boekwinkel. Door de Corona is deze splitsing even opgeheven en mag je, op afspraak, gewoon weer het museum in. Het is grotendeels een historisch museum met de nadruk op de Harlinger geschiedenis en kunst. Er zijn tijdelijke tentoonstellingen rond historische thema's en hedendaagse beeldende kunst. Het museum is gehuisvest in een voornaam 18e-eeuws koopmanshuis en is op de begane grond uitgebreid met een expositieruimte die onder meer meedraait in de serie tentoonstellingen uit de archieven van het Rijksmuseum.  

Van de website komt het mooie verhaal over de Jeneverstokerij: ‘tijdens werkzaamheden onder de vloer van de expositieruimte van het Hannemahuis werd in 2000 het fundament van een jeneverstokerij gevonden. Al snel bleek het te gaan om de restanten van het bedrijf dat vanaf het midden van de achttiende eeuw tot circa 1856 in1717BZ Harlingen bord bezit van de familie Hannema was. In het fundament tekenen zich rondingen af waar voorheen de ketels stonden. De stookplaatsen eronder zijn ook te onderscheiden. Daarnaast bestaat het fundament uit een wirwar van gootjes en putten, die met elkaar de productie van jenever mogelijk maakten. Leendert Hannema (1825-1910) sloot het bedrijf omstreeks 1856, omdat hij veel ellende zag die door alcoholmisbruik werd veroorzaakt. De jeneverstokerij is bij de herinrichting in 2008, met behulp van hedendaagse presentatietechnieken, weer tot leven gebracht.’

Maar er is veel meer: een prachtige grote kamer met heel veel Fries zilver, een grote bovenzaal gewijd aan het varend verleden, een paar prachtige staande klokken, een kunsthandel uit de 18e eeuw (met veel 17e-eeuwse schilderijen), een prachtige houten zolderzaal met (nu) een mooi gekozen verzameling van schilderijen over de Harlinger haven en de scheepvaart door de eeuwen heen. Vanuit Harlingen werd heel veel op de Oostzee en Noorwegen gevaren, veel hout kwam langs die route naar Friesland, waar geen boerderij gebouwd kon worden zonder houtimport. Ook het hout van het Hannemahuis zelf komt gedeeltelijk uit Noorwegen. Op Spitsbergen hadden de Harlingers in de tijd van de walvisvaart, de vijftiende eeuw, hun eigen traankokerij.

Simon Vestdijk heeft een eigen kamer, omdat hij hier geboren is. Aan de voorzijde is een grote zaal ingericht met Harlinger aardewerk, vooral de tegels waren een beroemd exportproduct, maar ze hebben er ook een schattige broodschaal waarin op de bodem staat: ‘meid brood op tafel’.
Speciale attractie is een kleine expositie van Jelle Zijlstra, een vakman in hout- en marmerimitaties. Met 40 jaar ervaring en betrokkenheid in het schildersvak restaureerde hij in 2016, samen met Jilt Heidstra uit Leeuwarden, de raadszaal in het stadhuis te Harlingen. Het is indrukwekkend wat een vakman op dit gebied kan laten zien.

------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2020 Dik Kruithof
powered by CJ2