archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Vermaak en Genot > Misdaadboeken delen printen terug
Het Schouwburg-incident Cobi Klein

0920VG Hoornweg
Vooraf
Het leven en de dood van Jean Louis Pisuisse zou makkelijk als inspiratiebron voor een thriller kunnen dienen. Misschien kan de volgende episode (waar gebeurd!) daarin ook een plekje krijgen. Ik ontdekte het in een gedigitaliseerd archief van Nederlandse en Indische kranten uit vorige eeuwen, in stand gehouden door de Koninklijke Bibliotheek. Voor genealogisch onderzoek is het aardig om daar eens na het intikken van een naam, zoals Hoorweg bijvoorbeeld, een kijkje te nemen. Een stamboom met namen is mooi, maar een verhaal bij personen brengt de geschiedenis van een familie tot leven.
 
En soms kom je dan curieuze verhalen tegen, zoals het onderstaande. Hoofdpersonen zijn Jean Louis Pisuisse, chansonnier en zijn begeleider Max Blokzijl, mr. Pieter Reinardus Hoorweg, advocaat, gemeenteraadslid en voorzitter van de schouwburgcommissie in Batavia en de heer Vis, administrateur van diezelfde schouwburg.
Bron: Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, 28-10-1913

Het Schouwburg-incident
De Heeren Pisuisse en Blokzijl verzoeken ons opname van het volgende: „Om — naar wij hopen, voorgoed — een eind te maken aan de dolzinnige en kwaadaardige lasterpraat, welke ten opzichte van de reden voor het niet-doorgaan onzer voorstelling op Donderdag 1.1. in omloop is gebracht, zij onderstaande verklaring gepubliceerd : „Ondergeteekende verklaart bij dezen, dat de Heer J. L. Pisuisse, Chansonnier, op Donderdag 23 October 1.1. lijdende was aan een acute ontsteking van het strottenhoofd, voor welke ongesteldheid hij zich reeds in den ochtend van genoemden dag, onmiddellijk na zijn terugkeer uit Buitenzorg onder behandeling stelde, waarbij hem door mij het advies werd gegeven, zyn voordracht-avonden hier en te Bandoeng (op 23 en 24 October 1.1.) uit te stellen tot genezing zou zyn ingetreden, (w.g.) J. A. Wilkens. * #

Tot zoover de beide Chansonniers. Nu blykt ons uit een officieel schrijven van Mr. P. R. Hoorweg, den voorzitter der Schouwburg-commissie — (waarom d i e Meneer in eene Schouwburg-commissie zit, weet niemand — en hij zelf 't allerminst) — gericht aan Pisuisse, dat de Heer Vis: „nadat reeds door anderen het gerucht „in omloop was gebracht, als zijne meening te kennen (had) gegeven dat ook „hij den indruk heeft verkregen dat TJ „(Pisuisse) dronken waart." Dan vervolgt de juridische Beschermer van het Theater: „Waar het den Heer Vis niet is verboden er eene eigene meening op na te „houden " (Néén, maar het moest hem verboden worden om zyne nonsens-praatjes in den Schouwburg te uiten, tot nadeel van de kas der Gemeente, wier dienaar hij is!) „ en overigens niet gebleken is „dat de Heer Vis zijne meening uitte „met het opzettelijk doel U te beleedigen „of te benadeelen" (Neen, hy deed dat om Pisuisse aangenaam te zijn ! Avocat, va !) „... is de commissie van oordeel dat het „niet op haren weg ligt ter zake eenige „verdere stappen te doen." Etc. etc. Namens de commissie vd. (w. g.) P. R. Hoorweg. En dus, wanneer hardwerkende artisten hier komen, den Schouwburg huren, tegen een kleine 80 gulden per avond, en Mijnheer de Administrateur vindt goed om als zijne meening —zijne meening!!!—te kennen te geven dat die klanten van de Gemeente dronken zijn, op laakbare wijze misbruik maken van de welwillendheid van het publiek, dan „ligt het niet op den weg der commissie voor den Schouwburg" om ter zake eenige stappen te doen?
Wat ligt dan wèl op haren weg? Dik doen? Geuren in de Directie-loge? Den kuischheidsapostel uithangen?

Schrijver dezer regelen, die de beide artisten onmiddellijk voor en na de voorstelling sprak, komt met nadruk op tegen de volgens Meneer Hoorweg niet opzettelijk benadeelende (!) uitingen van den Administrateur. Zij zyn gehéél ongegrond! En wy herhalen onzen wensch dat Meneer de Administrateur zich moge blyven wijden aan zyn nuttig en hoofdbrekend werk: het toezicht op het openen en sluiten der deuren, en op het aanvegen van den Schouwburg. Als hy nu maar zorgt dat dat goed gebeurt. Met andere dingen heeft hij niets te maken. * « + Door den Heer Pisuisse is hedenmorgen by den Officier van Justitie eene klacht tegen den Heer Vis ingediend, terzake van het uiten van beleedigende uitdrukkingen op eene publieke plaats.
 
***********************
De foto van Mr.P.R. Hoorweg is afkomstig uit het archief van de Genealogische Vereniging Hoorewech (GVH)
Meer informatie op www.hoorewech.nl
 
************************
Abonneert u op de Nieuwsbrief.


© 2012 Cobi Klein meer Cobi Klein - meer "Misdaadboeken" -
Vermaak en Genot > Misdaadboeken
Het Schouwburg-incident Cobi Klein
0920VG Hoornweg
Vooraf
Het leven en de dood van Jean Louis Pisuisse zou makkelijk als inspiratiebron voor een thriller kunnen dienen. Misschien kan de volgende episode (waar gebeurd!) daarin ook een plekje krijgen. Ik ontdekte het in een gedigitaliseerd archief van Nederlandse en Indische kranten uit vorige eeuwen, in stand gehouden door de Koninklijke Bibliotheek. Voor genealogisch onderzoek is het aardig om daar eens na het intikken van een naam, zoals Hoorweg bijvoorbeeld, een kijkje te nemen. Een stamboom met namen is mooi, maar een verhaal bij personen brengt de geschiedenis van een familie tot leven.
 
En soms kom je dan curieuze verhalen tegen, zoals het onderstaande. Hoofdpersonen zijn Jean Louis Pisuisse, chansonnier en zijn begeleider Max Blokzijl, mr. Pieter Reinardus Hoorweg, advocaat, gemeenteraadslid en voorzitter van de schouwburgcommissie in Batavia en de heer Vis, administrateur van diezelfde schouwburg.
Bron: Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, 28-10-1913

Het Schouwburg-incident
De Heeren Pisuisse en Blokzijl verzoeken ons opname van het volgende: „Om — naar wij hopen, voorgoed — een eind te maken aan de dolzinnige en kwaadaardige lasterpraat, welke ten opzichte van de reden voor het niet-doorgaan onzer voorstelling op Donderdag 1.1. in omloop is gebracht, zij onderstaande verklaring gepubliceerd : „Ondergeteekende verklaart bij dezen, dat de Heer J. L. Pisuisse, Chansonnier, op Donderdag 23 October 1.1. lijdende was aan een acute ontsteking van het strottenhoofd, voor welke ongesteldheid hij zich reeds in den ochtend van genoemden dag, onmiddellijk na zijn terugkeer uit Buitenzorg onder behandeling stelde, waarbij hem door mij het advies werd gegeven, zyn voordracht-avonden hier en te Bandoeng (op 23 en 24 October 1.1.) uit te stellen tot genezing zou zyn ingetreden, (w.g.) J. A. Wilkens. * #

Tot zoover de beide Chansonniers. Nu blykt ons uit een officieel schrijven van Mr. P. R. Hoorweg, den voorzitter der Schouwburg-commissie — (waarom d i e Meneer in eene Schouwburg-commissie zit, weet niemand — en hij zelf 't allerminst) — gericht aan Pisuisse, dat de Heer Vis: „nadat reeds door anderen het gerucht „in omloop was gebracht, als zijne meening te kennen (had) gegeven dat ook „hij den indruk heeft verkregen dat TJ „(Pisuisse) dronken waart." Dan vervolgt de juridische Beschermer van het Theater: „Waar het den Heer Vis niet is verboden er eene eigene meening op na te „houden " (Néén, maar het moest hem verboden worden om zyne nonsens-praatjes in den Schouwburg te uiten, tot nadeel van de kas der Gemeente, wier dienaar hij is!) „ en overigens niet gebleken is „dat de Heer Vis zijne meening uitte „met het opzettelijk doel U te beleedigen „of te benadeelen" (Neen, hy deed dat om Pisuisse aangenaam te zijn ! Avocat, va !) „... is de commissie van oordeel dat het „niet op haren weg ligt ter zake eenige „verdere stappen te doen." Etc. etc. Namens de commissie vd. (w. g.) P. R. Hoorweg. En dus, wanneer hardwerkende artisten hier komen, den Schouwburg huren, tegen een kleine 80 gulden per avond, en Mijnheer de Administrateur vindt goed om als zijne meening —zijne meening!!!—te kennen te geven dat die klanten van de Gemeente dronken zijn, op laakbare wijze misbruik maken van de welwillendheid van het publiek, dan „ligt het niet op den weg der commissie voor den Schouwburg" om ter zake eenige stappen te doen?
Wat ligt dan wèl op haren weg? Dik doen? Geuren in de Directie-loge? Den kuischheidsapostel uithangen?

Schrijver dezer regelen, die de beide artisten onmiddellijk voor en na de voorstelling sprak, komt met nadruk op tegen de volgens Meneer Hoorweg niet opzettelijk benadeelende (!) uitingen van den Administrateur. Zij zyn gehéél ongegrond! En wy herhalen onzen wensch dat Meneer de Administrateur zich moge blyven wijden aan zyn nuttig en hoofdbrekend werk: het toezicht op het openen en sluiten der deuren, en op het aanvegen van den Schouwburg. Als hy nu maar zorgt dat dat goed gebeurt. Met andere dingen heeft hij niets te maken. * « + Door den Heer Pisuisse is hedenmorgen by den Officier van Justitie eene klacht tegen den Heer Vis ingediend, terzake van het uiten van beleedigende uitdrukkingen op eene publieke plaats.
 
***********************
De foto van Mr.P.R. Hoorweg is afkomstig uit het archief van de Genealogische Vereniging Hoorewech (GVH)
Meer informatie op www.hoorewech.nl
 
************************
Abonneert u op de Nieuwsbrief.
© 2012 Cobi Klein
powered by CJ2