archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Beschouwingen > In de polder delen printen terug
Wat als de PVV het grootst wordt? Arie de Jong

0806BS VraagtekenHet wordt hoog tijd vooruit te denken. Op 15 maart is de kans groot dat de PVV de grootste partij wordt in de Tweede Kamer. Wat dan? Op 16 maart is het te laat om nog een goede tactiek te bedenken. Partijen als VVD en PvdA moeten nog bijkomen van de schrik.

Stap 1: het aanwijzen van de informateur
Als de PVV de grootste is, dan moet het spel netjes gespeeld worden. Misschien niet door de PVV,  maar wel door de andere partijen. Als de uitslag bekend is, roept Khadija Arib daarom de lijsttrekkers bij elkaar van alle verkozen partijen. Doel: de verdere gang van zaken bespreken en een informateur aanwijzen. Ook al heeft niemand trek in samenwerking met de PVV, toch mag die het als eerste proberen. Doet men dat niet, dan loopt niet alleen de PVV, maar ook anderen lopen te hoop dat het niet eerlijk gaat. Laten we aannemen dat Wilders vervolgens Martin Bosma aanwijst als informateur.

Stap 2: de informateur informeert
Martin Bosma praat met alle lijsttrekkers om te horen met wie ze willen samenwerken. Sommigen houden de kaarten nog liever voor de borst, sommigen zeggen misschien dat ze te klein zijn om mee te doen. Niemand noemt de PVV, maar Wilders laat wel weten met wie de PVV best zou willen samenwerken. Ik voorspel: VVD, CDA, SGP en 50+. Samen met de PVV hebben die ook een meerderheid in de Eerste Kamer en dan is elk van die partijen nodig.
Martin Bosma adviseert daarom aan de Tweede Kamer te proberen een kabinet met die samenstelling te maken. In dat debat worden wel allerlei kanttekeningen gemaakt en Rutte roept nog eens dat de kans op slagen nul is, maar tegenhouden doet men het niet.

Stap 3: een pijnlijke bespreking
Ook al roepen D66, SP, GroenLinks en PvdA langs de zijlijn dat de gesprekspartners van de PVV zich zo in een kabinet van ongewenste samenstelling laten rommelen, het gesprek komt er. Onder leiding van Martin Bosma moeten VVD, CDA, SGP en 50+ kleur bekennen. Durft één van die partijen weg te blijven? Ik denk het niet. Dus moeten ze ter plekke uitleggen waarom ze niet willen of, dat ligt meer voor de hand, onder welke condities ze wel een soort kabinet met de PVV willen vormen. Die condities zullen stevig zijn. Niet zo zeer dat de AOW-leeftijd naar 65 terug moet, maar op het punt van respect voor minderheden, geen gezeur over de Euro of de EU, extra geld voor ouderenzorg, dat soort dingen.

Stap 4: Wilders gaat met alles akkoord
Als de PVV slim is, dan gaat Wilders met alles akkoord. Ook dat hij zelf geen minister-president wordt. Want de andere partijen willen dat in ieder geval niet. Er mag zelfs iemand minister-president worden die niet bij de PVV hoort (die partij heeft buiten Wilders toch geen leden), laten we zeggen iemand als Henk Kamp.
Wat moeten de andere partijen doen om er toch nog onderuit te komen? Ze zijn meegegaan in het gesprek, alle eisen zijn ingewilligd, ze kunnen niet meer terug.
Het maakt niet uit dat het kabinet er misschien maar een half jaar zit. De PVV breekt niet, dat doet een andere partij wel.

Is er een alternatief?
Om dit scenario te voorkomen, is er maar één moment dat overtuigend overkomt. Dat is om direct de bespreking in stap 3 te boycotten. De vier beoogde partners van de PVV moeten dus direct afspreken, en zeker VVD en CDA moeten dat doen, om niet aan zo’n gesprek deel te nemen. Doe je dat niet, dan zit je in de fuik. Een variant is om de bespreking zo te frustreren dat Wilders kwaad wegloopt. Maar dat heb je zelf niet in de hand.
Door op tijd te breken, kunnen de lijsttrekkers met elkaar een andere informateur aanwijzen en die gaat kijken of er een kabinet is te vormen zonder de PVV. Dat is niet gemakkelijk, want de SP wil niet met de VVD en de kleintjes zijn te klein en 50+ wil de eis van AOW met 65 jaar niet inslikken. Kortom, dat wordt een opmerkelijke combinatie, waarin geen enkele lijsttrekker minister-president kan worden. Jammer voor Mark Rutte, maar uit de VVD moet hij met een ander komen. Laten we zeggen, Henk Kamp.

De enige ‘zekerheid’ bij de komende formatie is wellicht dat Henk Kamp minister-president wordt.
Misschien zou het voor iedereen goed zijn om een volkomen onafhankelijke mediator te benutten. Elke lijsttrekker kan dan in beslotenheid vertellen wat hij of zij echt wil. Laten we zeggen, Koning Willem-Alexander als mediator. Die is nergens lid van en moet te zijner tijd de ministers toch benoemen.

-----
Het plaatje is van Jan Buytaert (eerder gebruikt in nummer 0806)


© 2017 Arie de Jong meer Arie de Jong - meer "In de polder" -
Beschouwingen > In de polder
Wat als de PVV het grootst wordt? Arie de Jong
0806BS VraagtekenHet wordt hoog tijd vooruit te denken. Op 15 maart is de kans groot dat de PVV de grootste partij wordt in de Tweede Kamer. Wat dan? Op 16 maart is het te laat om nog een goede tactiek te bedenken. Partijen als VVD en PvdA moeten nog bijkomen van de schrik.

Stap 1: het aanwijzen van de informateur
Als de PVV de grootste is, dan moet het spel netjes gespeeld worden. Misschien niet door de PVV,  maar wel door de andere partijen. Als de uitslag bekend is, roept Khadija Arib daarom de lijsttrekkers bij elkaar van alle verkozen partijen. Doel: de verdere gang van zaken bespreken en een informateur aanwijzen. Ook al heeft niemand trek in samenwerking met de PVV, toch mag die het als eerste proberen. Doet men dat niet, dan loopt niet alleen de PVV, maar ook anderen lopen te hoop dat het niet eerlijk gaat. Laten we aannemen dat Wilders vervolgens Martin Bosma aanwijst als informateur.

Stap 2: de informateur informeert
Martin Bosma praat met alle lijsttrekkers om te horen met wie ze willen samenwerken. Sommigen houden de kaarten nog liever voor de borst, sommigen zeggen misschien dat ze te klein zijn om mee te doen. Niemand noemt de PVV, maar Wilders laat wel weten met wie de PVV best zou willen samenwerken. Ik voorspel: VVD, CDA, SGP en 50+. Samen met de PVV hebben die ook een meerderheid in de Eerste Kamer en dan is elk van die partijen nodig.
Martin Bosma adviseert daarom aan de Tweede Kamer te proberen een kabinet met die samenstelling te maken. In dat debat worden wel allerlei kanttekeningen gemaakt en Rutte roept nog eens dat de kans op slagen nul is, maar tegenhouden doet men het niet.

Stap 3: een pijnlijke bespreking
Ook al roepen D66, SP, GroenLinks en PvdA langs de zijlijn dat de gesprekspartners van de PVV zich zo in een kabinet van ongewenste samenstelling laten rommelen, het gesprek komt er. Onder leiding van Martin Bosma moeten VVD, CDA, SGP en 50+ kleur bekennen. Durft één van die partijen weg te blijven? Ik denk het niet. Dus moeten ze ter plekke uitleggen waarom ze niet willen of, dat ligt meer voor de hand, onder welke condities ze wel een soort kabinet met de PVV willen vormen. Die condities zullen stevig zijn. Niet zo zeer dat de AOW-leeftijd naar 65 terug moet, maar op het punt van respect voor minderheden, geen gezeur over de Euro of de EU, extra geld voor ouderenzorg, dat soort dingen.

Stap 4: Wilders gaat met alles akkoord
Als de PVV slim is, dan gaat Wilders met alles akkoord. Ook dat hij zelf geen minister-president wordt. Want de andere partijen willen dat in ieder geval niet. Er mag zelfs iemand minister-president worden die niet bij de PVV hoort (die partij heeft buiten Wilders toch geen leden), laten we zeggen iemand als Henk Kamp.
Wat moeten de andere partijen doen om er toch nog onderuit te komen? Ze zijn meegegaan in het gesprek, alle eisen zijn ingewilligd, ze kunnen niet meer terug.
Het maakt niet uit dat het kabinet er misschien maar een half jaar zit. De PVV breekt niet, dat doet een andere partij wel.

Is er een alternatief?
Om dit scenario te voorkomen, is er maar één moment dat overtuigend overkomt. Dat is om direct de bespreking in stap 3 te boycotten. De vier beoogde partners van de PVV moeten dus direct afspreken, en zeker VVD en CDA moeten dat doen, om niet aan zo’n gesprek deel te nemen. Doe je dat niet, dan zit je in de fuik. Een variant is om de bespreking zo te frustreren dat Wilders kwaad wegloopt. Maar dat heb je zelf niet in de hand.
Door op tijd te breken, kunnen de lijsttrekkers met elkaar een andere informateur aanwijzen en die gaat kijken of er een kabinet is te vormen zonder de PVV. Dat is niet gemakkelijk, want de SP wil niet met de VVD en de kleintjes zijn te klein en 50+ wil de eis van AOW met 65 jaar niet inslikken. Kortom, dat wordt een opmerkelijke combinatie, waarin geen enkele lijsttrekker minister-president kan worden. Jammer voor Mark Rutte, maar uit de VVD moet hij met een ander komen. Laten we zeggen, Henk Kamp.

De enige ‘zekerheid’ bij de komende formatie is wellicht dat Henk Kamp minister-president wordt.
Misschien zou het voor iedereen goed zijn om een volkomen onafhankelijke mediator te benutten. Elke lijsttrekker kan dan in beslotenheid vertellen wat hij of zij echt wil. Laten we zeggen, Koning Willem-Alexander als mediator. Die is nergens lid van en moet te zijner tijd de ministers toch benoemen.

-----
Het plaatje is van Jan Buytaert (eerder gebruikt in nummer 0806)
© 2017 Arie de Jong
powered by CJ2