Nummer 12
Jaargang 13
14 april 2016
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept print dit artikel sluit venster
Een onwaarschijnlijke 'femme fatale' Frits Hoorweg

1312VG Femme fataleHet verhaal gaat dat Gore Vidal haar ooit ‘the unlikeliest femme fatale in history’ heeft genoemd. Ze was zelf zeer in haar nopjes met die kwalificatie. ‘Iets voor op m’n grafsteen’, grapte ze in een interview met een Nederlandse journalist. Daar zal het niet meer van komen, ze is inmiddels gecremeerd en haar as is verstrooid.

De in Zeist geboren Adriana Hennesprong (1947-2007) werd in de negentiger jaren in Amerika een ‘minor celebrity’. Dat was nadat ze gescheiden was van haar eerste echtgenoot Jonkheer Jeroen Plattenbergh en zich in Boston gevoegd had bij Gideon Harrwitz, ‘the love of my life’. Als kind van negen deed ze boodschappen voor de uit Hongarije afkomstige vluchtelingen die op het landgoed van haar vader waren ondergebracht; Harrwitz was daar één van. De ontheemde jongeman van een-en-twintig maakte een onuitwisbare indruk op haar.

Later, ze moet toen vijftien zijn geweest, ontmoetten ze elkaar opnieuw bij een reünie van vluchtelingen. Adriana vergezelde haar vader. Zij was inmiddels uitgegroeid tot een jonge vrouw die de aandacht op zich wist te vestigen. Haar geprononceerde neus en wijkende kin maakten haar niet direct tot een schoonheid, maar ‘ze had wel iets èn karakter in overvloed’. Daar zou de eerste liefde opgebloeid zijn, al moet (gezien het leeftijdsverschil en het vervolg) betwijfeld worden of het toen meer was dan een bevlieging.

In ieder geval verloren ze elkaar vervolgens weer uit het oog en Adriana trouwde in 1969 met Jonkheer Jeroen Plattenbergh. Samen met hem kreeg ze een zoon, die volgens de traditie van de familie Jeroen jr. werd genoemd. Het valt niet mee om een beeld te krijgen van haar huwelijksleven. De adel roddelt niet, althans niet buiten de eigen kring. Uit wat zij er zelf later over heeft prijsgegeven kan men ook niet zoveel opmaken. Het bleef bij gemeenplaatsen als ‘ongeschikt voor ondergeschiktheid’. Het  huwelijk werd in 1984 ontbonden en besloten werd dat Jeroen bij z’n vader zou blijven.

Kort daarna vertrok ze naar de Verenigde Staten en werd de relatie met Gideon Harrwitz, die daar inmiddels een carrière als professioneel bridger had opgebouwd, weer aangehaald (of was die nooit verbroken geweest?). Het geluk wilde dat bridgen voor Adriana ook meer dan een gewone hobby was. Ze was niet van hetzelfde kaliber als Harrwitz, maar goed genoeg om in zijn slipstream een veelgelezen auteur over het spel te worden.
Haar rubriek in de Boston Globe bracht faam die de stad ver oversteeg.1312VG Harrwitz Ze bleek namelijk gewoon goed te kunnen schrijven en dat leidde er weer toe dat ze werd uitgenodigd voor Tv-programma’s. Bij één daarvan kruiste zij de degens met Gore Vidal en dat ging haar beter af dan menige mannelijke collega.

Het bracht haar roem die ook tot het vaderland doordrong. Chiel Overdeweg, toen nog ‘up-and-coming’, reisde naar de VS om zowel Adriana als Gideon te interviewen. Vanwege zijn schaakachtergrond was Chiel zeer geïnteresseerd in de familiegeschiedenis van Harrwitz. Hij wist dat deze ook geschaakt had voor hij zich op het bridgen toelegde en had in de bibliotheek een aardige ontdekking gedaan. Volgens de Oxford Companion to Chess, van David Cooper & Kenneth Whyld was ene Daniel Harrwitz (1823-84) uit Breslau (Wroclaw) namelijk de sterkste actieve schaker in de ‘mid-1850s’. Het verhaal kwam Gideon vagelijk bekend voor, maar hij had het nooit serieus genomen.

Een betere entree had Overdeweg niet kunnen maken. Bijgevolg waren zowel Harrwitz als Adriana buitengewoon openhartig en kwam hij te weten dat Adriana’s zoon Jeroen jr. een kind van Harrwitz was. In Nederland veroorzaakte dat bericht een rel van jewelste, waarin vooral Jeroen jr. zich zeer actief toonde. Overdeweg gaf in een reactie toe dat ‘er aardig wat gedronken was tijdens het interview’. Door er het zwijgen toe te doen gaf Adriana de ruimte (voor wie daar behoefte aan had?) te denken dat er inderdaad sprake was geweest van ‘dronkevrouwspraat’.

Enkele jaren geleden openbaarde zich bij Adriana de eerste verschijnselen van dementie. De laatste twee jaar bracht zij door in een rusthuis en werd niet meer bij machte geacht de pers te woord te staan. Gideon Harrwitz is nog altijd een graag geziene gast bij bridgetoernooien, al neemt hij zelf niet meer achter de wedstrijdtafel plaats.

--------
Naar aanleiding van dit In Memoriam kwam een reactie binnen van Jeroen Plattenbergh Jr.

Geachte In Memoriam Redactie

‘Mijn vader bezweert mij dat het beter is niet te reageren, maar dat lukt mij niet.
Ik hoop dat uw lezers veel plezier hebben beleefd aan de opgeklopte oude troep die de redacteuren van uw rubriek nu weer aaneen hebben geregen. ‘… gaf Adriana de ruimte te denken …‘. Alsof mijn moeder dat bericht niet gewoon heeft ontkracht!

Hoogachtend …

------
De plaatjes zijn van Henk Klaren
--------
Bestel uw boeken en wat al niet
bij bolcom, via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel!


© 2016 Frits Hoorweg meer Frits Hoorweg - meer "De wereldliteratuur roept" - reageer
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Een onwaarschijnlijke 'femme fatale' Frits Hoorweg
1312VG Femme fataleHet verhaal gaat dat Gore Vidal haar ooit ‘the unlikeliest femme fatale in history’ heeft genoemd. Ze was zelf zeer in haar nopjes met die kwalificatie. ‘Iets voor op m’n grafsteen’, grapte ze in een interview met een Nederlandse journalist. Daar zal het niet meer van komen, ze is inmiddels gecremeerd en haar as is verstrooid.

De in Zeist geboren Adriana Hennesprong (1947-2007) werd in de negentiger jaren in Amerika een ‘minor celebrity’. Dat was nadat ze gescheiden was van haar eerste echtgenoot Jonkheer Jeroen Plattenbergh en zich in Boston gevoegd had bij Gideon Harrwitz, ‘the love of my life’. Als kind van negen deed ze boodschappen voor de uit Hongarije afkomstige vluchtelingen die op het landgoed van haar vader waren ondergebracht; Harrwitz was daar één van. De ontheemde jongeman van een-en-twintig maakte een onuitwisbare indruk op haar.

Later, ze moet toen vijftien zijn geweest, ontmoetten ze elkaar opnieuw bij een reünie van vluchtelingen. Adriana vergezelde haar vader. Zij was inmiddels uitgegroeid tot een jonge vrouw die de aandacht op zich wist te vestigen. Haar geprononceerde neus en wijkende kin maakten haar niet direct tot een schoonheid, maar ‘ze had wel iets èn karakter in overvloed’. Daar zou de eerste liefde opgebloeid zijn, al moet (gezien het leeftijdsverschil en het vervolg) betwijfeld worden of het toen meer was dan een bevlieging.

In ieder geval verloren ze elkaar vervolgens weer uit het oog en Adriana trouwde in 1969 met Jonkheer Jeroen Plattenbergh. Samen met hem kreeg ze een zoon, die volgens de traditie van de familie Jeroen jr. werd genoemd. Het valt niet mee om een beeld te krijgen van haar huwelijksleven. De adel roddelt niet, althans niet buiten de eigen kring. Uit wat zij er zelf later over heeft prijsgegeven kan men ook niet zoveel opmaken. Het bleef bij gemeenplaatsen als ‘ongeschikt voor ondergeschiktheid’. Het  huwelijk werd in 1984 ontbonden en besloten werd dat Jeroen bij z’n vader zou blijven.

Kort daarna vertrok ze naar de Verenigde Staten en werd de relatie met Gideon Harrwitz, die daar inmiddels een carrière als professioneel bridger had opgebouwd, weer aangehaald (of was die nooit verbroken geweest?). Het geluk wilde dat bridgen voor Adriana ook meer dan een gewone hobby was. Ze was niet van hetzelfde kaliber als Harrwitz, maar goed genoeg om in zijn slipstream een veelgelezen auteur over het spel te worden.
Haar rubriek in de Boston Globe bracht faam die de stad ver oversteeg.1312VG Harrwitz Ze bleek namelijk gewoon goed te kunnen schrijven en dat leidde er weer toe dat ze werd uitgenodigd voor Tv-programma’s. Bij één daarvan kruiste zij de degens met Gore Vidal en dat ging haar beter af dan menige mannelijke collega.

Het bracht haar roem die ook tot het vaderland doordrong. Chiel Overdeweg, toen nog ‘up-and-coming’, reisde naar de VS om zowel Adriana als Gideon te interviewen. Vanwege zijn schaakachtergrond was Chiel zeer geïnteresseerd in de familiegeschiedenis van Harrwitz. Hij wist dat deze ook geschaakt had voor hij zich op het bridgen toelegde en had in de bibliotheek een aardige ontdekking gedaan. Volgens de Oxford Companion to Chess, van David Cooper & Kenneth Whyld was ene Daniel Harrwitz (1823-84) uit Breslau (Wroclaw) namelijk de sterkste actieve schaker in de ‘mid-1850s’. Het verhaal kwam Gideon vagelijk bekend voor, maar hij had het nooit serieus genomen.

Een betere entree had Overdeweg niet kunnen maken. Bijgevolg waren zowel Harrwitz als Adriana buitengewoon openhartig en kwam hij te weten dat Adriana’s zoon Jeroen jr. een kind van Harrwitz was. In Nederland veroorzaakte dat bericht een rel van jewelste, waarin vooral Jeroen jr. zich zeer actief toonde. Overdeweg gaf in een reactie toe dat ‘er aardig wat gedronken was tijdens het interview’. Door er het zwijgen toe te doen gaf Adriana de ruimte (voor wie daar behoefte aan had?) te denken dat er inderdaad sprake was geweest van ‘dronkevrouwspraat’.

Enkele jaren geleden openbaarde zich bij Adriana de eerste verschijnselen van dementie. De laatste twee jaar bracht zij door in een rusthuis en werd niet meer bij machte geacht de pers te woord te staan. Gideon Harrwitz is nog altijd een graag geziene gast bij bridgetoernooien, al neemt hij zelf niet meer achter de wedstrijdtafel plaats.

--------
Naar aanleiding van dit In Memoriam kwam een reactie binnen van Jeroen Plattenbergh Jr.

Geachte In Memoriam Redactie

‘Mijn vader bezweert mij dat het beter is niet te reageren, maar dat lukt mij niet.
Ik hoop dat uw lezers veel plezier hebben beleefd aan de opgeklopte oude troep die de redacteuren van uw rubriek nu weer aaneen hebben geregen. ‘… gaf Adriana de ruimte te denken …‘. Alsof mijn moeder dat bericht niet gewoon heeft ontkracht!

Hoogachtend …

------
De plaatjes zijn van Henk Klaren
--------
Bestel uw boeken en wat al niet
bij bolcom, via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel!
© 2016 Frits Hoorweg