Nummer 11
Jaargang 11
27 maart 2014
Beschouwingen > Brief uit ... print dit artikel sluit venster
Het Wilde Noordoosten van Brazilië Haitze Meurs

1111BS Brazilië
Brazilië: land van de onbegrensde mogelijkheden. Samen met India, China en Indonesië behoort het tot de opkomende economieën met opvallende groeicijfers. En als we de eurocrisis in beschouwing nemen lijkt alles wel om economische groei te gaan, dus wat is het probleem? Voor wat betreft Brazilië wil ik daar enkele kanttekeningen bij plaatsen.

Brazilië telt ca 185 miljoen inwoners waarvan ca 80 % in de steden langs de kust woont. De drie zuidelijke provincies, met Sao Paulo en Rio de Janeiro, zijn verantwoordelijk voor 80% van het bruto nationaal produkt. De rest van het land wordt als achtergebleven gebied, cq als een Derde Wereld beschouwd. De vraag is of dat terecht is. Mijn antwoord op die vraag is een volmondig: ja!

Brazilië is in mijn ogen in veel opzichten een bananenrepubliek met de bijbehorende kenmerken:

- een overheid die zich niets gelegen laat aan het welzijn van de bevolking;
- overheidsdienaren (?) die hun macht aanwenden om zichzelf te verrijken;
- tal van bureaucratische wetten en regels die de corruptie faciliëren (onder het mom van zorgvuldigheid zijn er tal van regels die niets doen dan problemen veroorzaken, die vervolgens uitsluitend met donaties opgelost kunnen worden);
- een rechtssysteem waarin de rijken het gelijk meestal aan hun zijde vinden, omdat de overwinning in rechtszaken doorgaans gekocht kan worden.
- een rechtssysteem dat bovendien overbelast is (een zaak duurt zo maar 5 jaar);
- een bevolking, die eenmaal in de zoveel jaar verplicht moet stemmen, maar die vervolgens niets meer in te brengen heeft (daarbij moet opgemerkt worden dat in veel gemeenten de overheid veruit de grootste werkgever is, medewerkers vliegen de laan uit als er een andere burgemeester komt, hun belang is dus duidelijk);
- een bevolking die exact weet waar en door wie er corrupt gehandeld wordt, maar die geen instrumenten heeft om daar iets aan te doen (klokkenluiders krijgen geen daadwerkelijke bescherming);
- politie die door en door corrupt is, en nog slim ook. Een vrachtwagenchauffeur, die dacht de politie om te kunnen kopen, kreeg vervolgens een extra boete wegens poging tot omkoping, welk geld vervolgens (u raadt het al) ook in de zak van de politieambtenaar verdween!

Met als keerzijde een bevolking die apathisch is als het gaat om misstanden. Gaat er iets fout? Jammer dan, niet onze zaak. Laat dat maar over aan de heren die zichzelf verrijken. Net zoals de bevolking weet wie er corrupt is, weet de bevolking ook precies welke personen deel uitmaken van gangs (de zogenaamde quadrilles) die bankovervallen plegen, maar ze zullen daarover niets aan het bevoegd gezag te melden. Dat zou pure zelfmoord zijn. Gangsters die per ongeluk door de politie gevangen worden laten ook niets los, wetende dat hun hele familie uitgemoord wordt als ze de anderen verraden. En de politie weet dat ook, dus probeert dat niet eens van ze los te krijgen. De familie van de gearresteerde gangsters wordt overigens onderhouden door de ‘collega’s’ die nog vrij rond lopen.
 
Bankovervallen zijn in het noorden van Brazilië een dagelijks verschijnsel, en verlopen steeds via een vast doch simpel protocol. In open jeeps komt een groep van tussen de 20 en 35 met mitrailleurs bewapende mannen ‘s-nachts naar een plaats toerijden waar zich een bank bevindt. Als eerste gaat men niet naar de bank, maar rijdt men naar het politiebureau, alwaar de daar aanwezige Hermandad geconfronteerd wordt met de vraag of ze een gevecht willen aangaan. Gelet op de overmacht en de beperkte vuurkracht van de eigen pistolen luidt het antwoord in de regel ontkennend. Daar was al op gerekend.

Vervolgens rijdt men naar de bank toe, zet de straat af, posteert daar enkele personen die belangstellenden en onwetende politiefunctionarissen op een afstand moeten houden, plaatst explosieven, blaast de bank op, haalt al het geld uit de kluizen en rijdt doodgemoedereerd weer weg. Gaat het inladen niet snel genoeg, dan worden er nog wat mensen van straat geplukt en gedwongen om te helpen met inladen. Succes verzekerd.
De politie heeft het nakijken. Maskers? Bij die tropische temperaturen zeker. Niet nodig. Iedereen heeft een gsm, maar geen enkele toeschouwer die op het idee komt om iemand te waarschuwen. Niet zijn of haar zaak toch? Daar bemoeien we ons niet mee.

Je mag rijk zijn in Brazilië, maar dan moet de omgeving wel weten dat je een crimineel bent, zodat ze je niet lastig vallen. Anders heb je steeds een groep beschermers om je heen nodig of moet je in een bewaakt getto wonen. Het is onmogelijk om daar in je eentje rijk te zijn en rijk te blijven. In een dorp, waar ik regelmatig kom, werd in korte tijd de (tot dan toe) rijkste man van het dorp driemaal, bij het verlaten van zijn huis, een pistool op het hoofd gezet en beroofd. In die zin vertoont het noorden van Brazilië nog alle kenmerken van het Wilde Westen. In dit geval het Wilde Noordoosten.

--------------
De tekening is van Renée van den Kerkhof,
illustratrice in opleiding: www.neetje.nl


© 2014 Haitze Meurs meer Haitze Meurs - meer "Brief uit ..." - reageer
Beschouwingen > Brief uit ...
Het Wilde Noordoosten van Brazilië Haitze Meurs
1111BS Brazilië
Brazilië: land van de onbegrensde mogelijkheden. Samen met India, China en Indonesië behoort het tot de opkomende economieën met opvallende groeicijfers. En als we de eurocrisis in beschouwing nemen lijkt alles wel om economische groei te gaan, dus wat is het probleem? Voor wat betreft Brazilië wil ik daar enkele kanttekeningen bij plaatsen.

Brazilië telt ca 185 miljoen inwoners waarvan ca 80 % in de steden langs de kust woont. De drie zuidelijke provincies, met Sao Paulo en Rio de Janeiro, zijn verantwoordelijk voor 80% van het bruto nationaal produkt. De rest van het land wordt als achtergebleven gebied, cq als een Derde Wereld beschouwd. De vraag is of dat terecht is. Mijn antwoord op die vraag is een volmondig: ja!

Brazilië is in mijn ogen in veel opzichten een bananenrepubliek met de bijbehorende kenmerken:

- een overheid die zich niets gelegen laat aan het welzijn van de bevolking;
- overheidsdienaren (?) die hun macht aanwenden om zichzelf te verrijken;
- tal van bureaucratische wetten en regels die de corruptie faciliëren (onder het mom van zorgvuldigheid zijn er tal van regels die niets doen dan problemen veroorzaken, die vervolgens uitsluitend met donaties opgelost kunnen worden);
- een rechtssysteem waarin de rijken het gelijk meestal aan hun zijde vinden, omdat de overwinning in rechtszaken doorgaans gekocht kan worden.
- een rechtssysteem dat bovendien overbelast is (een zaak duurt zo maar 5 jaar);
- een bevolking, die eenmaal in de zoveel jaar verplicht moet stemmen, maar die vervolgens niets meer in te brengen heeft (daarbij moet opgemerkt worden dat in veel gemeenten de overheid veruit de grootste werkgever is, medewerkers vliegen de laan uit als er een andere burgemeester komt, hun belang is dus duidelijk);
- een bevolking die exact weet waar en door wie er corrupt gehandeld wordt, maar die geen instrumenten heeft om daar iets aan te doen (klokkenluiders krijgen geen daadwerkelijke bescherming);
- politie die door en door corrupt is, en nog slim ook. Een vrachtwagenchauffeur, die dacht de politie om te kunnen kopen, kreeg vervolgens een extra boete wegens poging tot omkoping, welk geld vervolgens (u raadt het al) ook in de zak van de politieambtenaar verdween!

Met als keerzijde een bevolking die apathisch is als het gaat om misstanden. Gaat er iets fout? Jammer dan, niet onze zaak. Laat dat maar over aan de heren die zichzelf verrijken. Net zoals de bevolking weet wie er corrupt is, weet de bevolking ook precies welke personen deel uitmaken van gangs (de zogenaamde quadrilles) die bankovervallen plegen, maar ze zullen daarover niets aan het bevoegd gezag te melden. Dat zou pure zelfmoord zijn. Gangsters die per ongeluk door de politie gevangen worden laten ook niets los, wetende dat hun hele familie uitgemoord wordt als ze de anderen verraden. En de politie weet dat ook, dus probeert dat niet eens van ze los te krijgen. De familie van de gearresteerde gangsters wordt overigens onderhouden door de ‘collega’s’ die nog vrij rond lopen.
 
Bankovervallen zijn in het noorden van Brazilië een dagelijks verschijnsel, en verlopen steeds via een vast doch simpel protocol. In open jeeps komt een groep van tussen de 20 en 35 met mitrailleurs bewapende mannen ‘s-nachts naar een plaats toerijden waar zich een bank bevindt. Als eerste gaat men niet naar de bank, maar rijdt men naar het politiebureau, alwaar de daar aanwezige Hermandad geconfronteerd wordt met de vraag of ze een gevecht willen aangaan. Gelet op de overmacht en de beperkte vuurkracht van de eigen pistolen luidt het antwoord in de regel ontkennend. Daar was al op gerekend.

Vervolgens rijdt men naar de bank toe, zet de straat af, posteert daar enkele personen die belangstellenden en onwetende politiefunctionarissen op een afstand moeten houden, plaatst explosieven, blaast de bank op, haalt al het geld uit de kluizen en rijdt doodgemoedereerd weer weg. Gaat het inladen niet snel genoeg, dan worden er nog wat mensen van straat geplukt en gedwongen om te helpen met inladen. Succes verzekerd.
De politie heeft het nakijken. Maskers? Bij die tropische temperaturen zeker. Niet nodig. Iedereen heeft een gsm, maar geen enkele toeschouwer die op het idee komt om iemand te waarschuwen. Niet zijn of haar zaak toch? Daar bemoeien we ons niet mee.

Je mag rijk zijn in Brazilië, maar dan moet de omgeving wel weten dat je een crimineel bent, zodat ze je niet lastig vallen. Anders heb je steeds een groep beschermers om je heen nodig of moet je in een bewaakt getto wonen. Het is onmogelijk om daar in je eentje rijk te zijn en rijk te blijven. In een dorp, waar ik regelmatig kom, werd in korte tijd de (tot dan toe) rijkste man van het dorp driemaal, bij het verlaten van zijn huis, een pistool op het hoofd gezet en beroofd. In die zin vertoont het noorden van Brazilië nog alle kenmerken van het Wilde Westen. In dit geval het Wilde Noordoosten.

--------------
De tekening is van Renée van den Kerkhof,
illustratrice in opleiding: www.neetje.nl
© 2014 Haitze Meurs