Vaak wordt mij gevraagd *: ‘Hoe weet jij toch altijd zo precies welke afstand je hebt afgelegd?’ Nou dat zal ik u vertellen: jarenlange ervaring heeft mij tot het inzicht gebracht dat ik gemiddeld 4 kilometer per uur loop, tenminste als ik het op de gebruikelijke, rustige manier doe; af en toe om mij heen kijken, een boterham weghappen, m’n veter vaststrikken en een gesprekje aanknopen met de passerende landman. Alleen als de ondergrond vrijwel egaal is en ik me erg uitsloof haal ik wel eens 5 kilometer per uur.

Een goed inzicht in je kruissnelheid komt natuurlijk van pas bij het plannen van een wandeling. Elke keer als ik gebruik maak van een beschrijving die het aantal kilometers duidelijk aangeeft, blijkt die vuistregel weer te kloppen. En dus gebruik ik hem in andere gevallen om de gelopen afstand te berekenen. Ook handig als je in gezelschap bent en iemand vraagt: ‘Hoe ver moeten we nog?’ In de kring van vrienden en bekenden heeft dit me een enorm aanzien bezorgd. Zelfs mijn vrouw is een beetje onder de indruk.

Misschien voelt u het al aankomen: laatst is het ernstig misgegaan. Op een zondagmiddag kwam, betrekkelijk laat, het idee op om nog even een flinke wandeling te maken. Uit een nieuw boekje, uitgegeven door het AD (het lijkt wel of iedere zichzelf respecterende krant tegenwoordig wandelboekjes uitgeeft), haalde ik een wandeling door diverse ‘horsten’ in Wassenaar en Voorschoten. Veertien kilometer lang, dat was een beetje veel gezien de beschikbare tijd, maar mijn geoefend oog zag meteen een mogelijkheid er minstens twee kilometer vanaf te snoepen. En voor een wandeling van een uur of drie hadden we nog ruim de tijd.

Met de auto reden we naar het landgoed Raaphorst-Eikenhorst. ‘Oh, daar woont Maxima,’ roept de gemiddelde Haagse als zij Eikenhorst hoort noemen. Dat onze kroonprins en hun kinderen er ook wonen lijkt van geen belang. De ingang is ter rechterzijde van de weg van Wassenaar naar Voorschoten. Je kunt de auto binnen de poort parkeren en daarna voor één Euro een wandelkaart kopen. Bij de ingang staat een bord waarop te lezen is dat het park vanaf 1 oktober om 17.00 uur zijn poorten sluit. We keken ernaar zonder ons te realiseren dat de maand oktober juist op deze zondag was begonnen. Dat besef kwam pas halverwege onze wandeling.

Maar aanvankelijk was er geen vuiltje aan de lucht. We liepen in zuidelijke richting tussen de bomen van De Raaphorst door, een mooi oud bos. De Seringenberg en het Theepaviljoen lieten we rechts liggen. Achter het landhuis vonden we met enige moeite een wilgenlaantje dat ons door de polder naar het volgende landgoed voerde. De Horsten ligt tegen de spoorlijn van Den Haag naar Leiden aan. Aan de andere kant van het spoor is het landgoed Duivenvoorde, dat via een tunneltje te bereiken is, maar van die mogelijkheid maakten we geen gebruik. Wij liepen via de Duivenvoordse Weg naar Kerkehout. En daar begon tot ons door te dringen dat er iets mis was. We waren ruim anderhalf uur onderweg, maar nog lang niet op de helft. Ineens verscheen dat bord voor mijn geestesoog waarop stond dat de poort na 1 oktober om 17.00 uur dicht ging. Was het niet toevallig net 1 oktober? Ja, als we niet opschoten konden we niet meer bij onze auto. Dan zouden we de bus moeten nemen. Op zich niet zo’n ramp, maar dan zou ik de dag daarop weer terugmoeten om de auto op te halen. Geen prettig vooruitzicht. Doorlopen dan maar!

Van toen af aan werd het een strafmars. Bij Kerkehout gingen we onder de Rijksstraatweg door (N 44). Aan de andere kant moest er tijd worden gemaakt voor verzorging van blaren. Daarna volgden we de landgoederenroute. Rust en Vreugd, Backershagen, De Pauw, prachtig allemaal, als je er de tijd voor neemt. Maar die mogelijkheid hadden wij dus niet. In Wassenaar staken we de N44 weer over en meldden wij ons uitgeput bij de poort van het landgoed. De parkeerplaats stond nog helemaal vol. Van pogingen om de boel af te gaan sluiten was geen sprake. Volgens de ijscoman die zijn karretje er had neergezet liep het allemaal zo’n vaart niet. ‘Dat is toch best zo,’ zei hij en wij beaamden dat van harte. Uit dankbaarheid namen we een ijsje.

Wat was hier nu fout gegaan? Uiteindelijk niks, maar het zat me dwars dat de zekerheid van die 4 kilometer per uur mij uit handen dreigde te worden geslagen. Ben ik langzamer gaan lopen? Neen, ik denk het niet. Het moet aan dat boekje liggen. Bij de beschrijving van de oorspronkelijke wandeling staat dat hij 14 kilometer lang is. Dat kan niet kloppen. Ik vermoed dat het 17 kilometer is en dat klopt ook beter bij de tijd die ervoor nodig wordt geacht: 4 uur. Ik zie geen reden aan mezelf te twijfelen. In de familiekring is mijn gezag onaangetast, maar ja dit moet niet te vaak voorkomen natuurlijk.

* Dit is niet letterlijk waar, maar moet gezien worden als een stijlfiguur. Eigenlijk wordt mij nooit iets gevraagd. Merkwaardig eigenlijk, terwijl ik uit mijn wandelstukjes zo overduidelijk naar voren kom als iemand die van veel dingen verstand heeft.

 

Op deze 'stijlfiguur', en de voetnoot, kwam een reactie binnen van Hans Knegtmans. Hij was hetzelfde leugentje, inclusief uitleg, ooit tegengekomen in een stuk van John Jansen van Galen. Die kon zich, desgevraagd, niet herinneren deze grap ooit op papier te hebben gebruikt, maar hij gebruikt hem wel in lezingen. 'Men vraagt mij regelmatig... begin ik dan, om er meteen aan toe te voegen dat dit natuurlijk alleen een retorische truc is van een spreker die gaarne iets wil gaan vertellen ... '. Hans Knegtmans reageerde daar weer op met te melden dat hij er absoluut zeker van is dat hij de grap ergens op schrift heeft gezien. 'Dat maakte zo'n indruk op mij dat ik het aan mijn toenmalige kamergenoot heb verteld en we tot hij naar elders vertrok zo nu en dan zelf een gesprek aldus begonnen.'

Heb ik (onbewust) plagiaat gepleegd? 'Nou nee' was de reactie van John Jansen van Galen. 

 

********************************