archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Lopen delen printen terug
De Frijtinker van IJlst Dik Kruithof

1507BZ FrijtinkerLeeuwarden is in 2018 de Culturele Hoofdstad van Europa. Het initiatief daartoe kwam vanuit de Provincie, maar die kon geen hoofdstad worden, dus heet het nu Leeuwarden-Fryslân 2018 Culturele Hoofdstad van Europa. Het programma omvat veel regionale en plaatselijke initiatieven – leidende gedachte is de Mienskip (gemeenschap) – en daarom was het openluchtspel De Frijtinker in het stadje IJlst de eerste activiteit, zelfs voor de officiële opening op 26 januari.

IJlst viert dit jaar dat het 750 jaar stadsrechten heeft en is vier jaar geleden begonnen met het opdoen van ervaring. De Frijtinker is de vierde stap op weg naar de grote finale die in oktober van dit jaar plaats vindt. Er zijn honderden vrijwilligers bij betrokken en dat zal wel de reden zijn geweest dat het in de kerstvakantie moest plaatsvinden.

Als vrijdenker in Friesland was ik natuurlijk direct ‘verkocht’, maar toen bleek dat het in een thema Under de Toer was opgenomen, met verhalen rond kerken, kreeg ik bedenkingen. En ja, het bleek een tocht in het duister te zijn, over een kerkhof en langs vier kerken, met op elke halteplaats een verhaal uit de geschiedenis over de stad en die kerk. Begin en einde in de stadsherberg Het wapen van IJlst. Daar in de herberg kwam het dagelijkse leven aan de orde, een asielzoeker die klusjes moest doen, een vergunning die niet op tijd binnen was en geregeld moest worden met de agent.

Het eerste verhaal, op de begraafplaats van een inmiddels afgebroken kerk legde uit hoe een kerk in IJlst kon worden vernoemd naar Mauritius, de enige gekleurde heilige van de katholieke kerk – althans zo werd het1507BZ IJlst verteld – en de beschermheilige van de stad IJlst. De verhalen in de kerken gingen vooral over de slechte kant van het geloof. Bijvoorbeeld over een ruzie met een dominee die zijn gemeenschap in wilde ruilen voor een grotere, net nadat hij zijn kerk op kosten had gejaagd door een uitbreiding noodzakelijk te maken. Of een zwangere vrouw die tot de verdrinkingsdood veroordeeld werd omdat ze het katholieke geloof had ingeruild voor het doopsgezinde en een zakenman die zich afscheidde van de gereformeerde kerk omdat het alleen maar om zijn eigen waarheid ging.

Terug in de herberg liep het verhaal van Mauritius over in dat van de Eritrese asielzoeker die klusjes deed in de dorpsherberg en daarvoor door het Gezag opgepakt zou worden omdat hij geen werkvergunning had. Hij werd van gevangenschap gered door de verklaring van de herbergierster, die ook als commentator van de verhalen optrad en aan het slot verklaarde dat zij de enige echte vrijdenker van de stad was.  

Geen god zonder duivels, dat was het terugkerende thema en dat kwam ook steeds terug in de wandeling door het oude stadje. Tientallen duivelse figuurtjes slopen door de groepen bezoekers, in verlichte huiskamers deden ze vreselijke dingen, op open bootjes in de grachten voerden ze duivelse rituelen op en zo spraken ze voor alles wat mis kan gaan in de kerk.

Wij verwonderden ons erover hoeveel kwaliteit op het gebied van organisatie, toneel en aankleding een kleine stad als IJlst bij elkaar weet te brengen. Een uitstekende voorstelling en een prima begin van de Culturele Hoofdstad.

--------
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2018 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Lopen" -
Bezigheden > Lopen
De Frijtinker van IJlst Dik Kruithof
1507BZ FrijtinkerLeeuwarden is in 2018 de Culturele Hoofdstad van Europa. Het initiatief daartoe kwam vanuit de Provincie, maar die kon geen hoofdstad worden, dus heet het nu Leeuwarden-Fryslân 2018 Culturele Hoofdstad van Europa. Het programma omvat veel regionale en plaatselijke initiatieven – leidende gedachte is de Mienskip (gemeenschap) – en daarom was het openluchtspel De Frijtinker in het stadje IJlst de eerste activiteit, zelfs voor de officiële opening op 26 januari.

IJlst viert dit jaar dat het 750 jaar stadsrechten heeft en is vier jaar geleden begonnen met het opdoen van ervaring. De Frijtinker is de vierde stap op weg naar de grote finale die in oktober van dit jaar plaats vindt. Er zijn honderden vrijwilligers bij betrokken en dat zal wel de reden zijn geweest dat het in de kerstvakantie moest plaatsvinden.

Als vrijdenker in Friesland was ik natuurlijk direct ‘verkocht’, maar toen bleek dat het in een thema Under de Toer was opgenomen, met verhalen rond kerken, kreeg ik bedenkingen. En ja, het bleek een tocht in het duister te zijn, over een kerkhof en langs vier kerken, met op elke halteplaats een verhaal uit de geschiedenis over de stad en die kerk. Begin en einde in de stadsherberg Het wapen van IJlst. Daar in de herberg kwam het dagelijkse leven aan de orde, een asielzoeker die klusjes moest doen, een vergunning die niet op tijd binnen was en geregeld moest worden met de agent.

Het eerste verhaal, op de begraafplaats van een inmiddels afgebroken kerk legde uit hoe een kerk in IJlst kon worden vernoemd naar Mauritius, de enige gekleurde heilige van de katholieke kerk – althans zo werd het1507BZ IJlst verteld – en de beschermheilige van de stad IJlst. De verhalen in de kerken gingen vooral over de slechte kant van het geloof. Bijvoorbeeld over een ruzie met een dominee die zijn gemeenschap in wilde ruilen voor een grotere, net nadat hij zijn kerk op kosten had gejaagd door een uitbreiding noodzakelijk te maken. Of een zwangere vrouw die tot de verdrinkingsdood veroordeeld werd omdat ze het katholieke geloof had ingeruild voor het doopsgezinde en een zakenman die zich afscheidde van de gereformeerde kerk omdat het alleen maar om zijn eigen waarheid ging.

Terug in de herberg liep het verhaal van Mauritius over in dat van de Eritrese asielzoeker die klusjes deed in de dorpsherberg en daarvoor door het Gezag opgepakt zou worden omdat hij geen werkvergunning had. Hij werd van gevangenschap gered door de verklaring van de herbergierster, die ook als commentator van de verhalen optrad en aan het slot verklaarde dat zij de enige echte vrijdenker van de stad was.  

Geen god zonder duivels, dat was het terugkerende thema en dat kwam ook steeds terug in de wandeling door het oude stadje. Tientallen duivelse figuurtjes slopen door de groepen bezoekers, in verlichte huiskamers deden ze vreselijke dingen, op open bootjes in de grachten voerden ze duivelse rituelen op en zo spraken ze voor alles wat mis kan gaan in de kerk.

Wij verwonderden ons erover hoeveel kwaliteit op het gebied van organisatie, toneel en aankleding een kleine stad als IJlst bij elkaar weet te brengen. Een uitstekende voorstelling en een prima begin van de Culturele Hoofdstad.

--------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2018 Dik Kruithof
powered by CJ2