archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Peazemerlannen Dik Kruithof

1720VG Peaze1Na de Dollard net gemist te hebben bij de Punt van Reide besloten we Groningen van de andere kant te bekijken, maar dan eerst het wad op te gaan bij een van de natuurgebieden van It Fryske Gea, de provinciale vereniging voor natuurbescherming in Fryslân. Paezemerlannen is een ingepolderd kweldergebied dat in 1973 door een dijkdoorbraak weer door de zee is ingenomen en sinds die tijd aan de zee is gelaten.

It Fryske Gea houdt zijn natuurgebieden redelijk verstopt, er staan geen richtingwijzers naar de ingang. Je komt er door naar Paesens-Moddergat te rijden, het dorp dat bekend is van het Museum het Fiskershùske en de ramp van 1883 waarover ik in april 2012 schreef. Rijd in Peasens zo ver mogelijk door met de zeedijk aan de linkerhand, dan zie je ergens een trap de dijk opgaan. Ga daar naar boven en aan de andere kant links aanhoudend weer naar beneden, daar loopt een lange strekdam het wad in. Prima te belopen, met aan de linkerkant modder en water en aan de rechterkant alles wat een buitendijks kweldergebied te bieden heeft aan planten en vogels. En prachtige waterlopen om het gebied te voeden met water en om het overtollige water af te voeren als het overstroomd is.

Een kleurenpracht van planten met het dieprood van het schorrekruid, het donkerpaarse zeekraal, de lichtroze gerande schijnspurrie en de lila zeeaster (volgens het boekje van it Gea). Maar het mooiste is de ruimte. Wij waren er op de dinsdag dat heel Nederland onder een mistdeken gelegen had. Die was toen net verdwenen, maar zorgde ervoor dat tussen het blauwgrijze wad en de lichtblauwe lucht geen heldere horizon was, maar alleen een wazig overgangsgebied. Waarin slechts heel vaag een vermoeden van Ameland tevoorschijn kwam, dat volgens het boekje daar soms te zien is. Wat een overweldigende ruimte en weidsheid is daar. Er zijn ook dieren, zoveel schapen dat de keutels niet te vermijden zijn en nog meer vogels. Volgens it Gea meeuwen en sterns, maar ook zilverplevieren, zwarte ruiters en groenpootruiters. Voor wie de zomerpolder nog eens ingaat: daar broeden scholeksters, kieviten, tureluurs en kluten.

Op Lauwersoog net als de vorige keer gedroogde scholletjes gehaald en toen1720VG Peaze2 doorgereden naar de overkant, Groningen dus. De eerste tien kilometer is een modern natuurpark, dat wil zeggen een volkomen tegennatuurlijke invulling van het weidse landschap met een jong boslandschap. Het deed mij denken aan routes die we soms in het buitenland gereden hebben en die dan op de kaart met een groene streep naast de weg worden aangegeven: weg met natuurschoon. In Polen reden we eens 150 kilometer op zo’n weg met alleen maar naaldbomen aan beide kanten. Bijna net zo erg als de ruta turistica vanuit het zuiden naar Genoa, die vooral door tunnels loopt.

Gelukkig was dit eerder afgelopen en kwam na de laatste bosjes het weide Groninger landschap weer tevoorschijn, dat de vergelijking met het oosten van de provincie wel aankan. We reden door wat minder weids gebied naar Zoutkamp, de stad die nog altijd verdrietig is over de afsluiting van de Lauwerszee in 1969, omdat de belangrijkste economische activiteiten uit het dorp zijn verplaatst. De visserij naar Lauwersoog; de garnalenhandel heeft nog wel zijn hoofdzetel buiten het dorp, maar sinds het verbod in Nederland om thuis garnalen te pellen gebeurt dat in Marokko. Eigenlijk heeft Zoutkamp er alleen toerisme aan overgehouden en een heel aardig visserijmuseum, dat een prachtig overzicht biedt van de geschiedenis van de wadvisserij. Met onder meer een volledig vissersschip in de grote schuur, veel mooie scheepsmodellen en een prachtig verhaal over een bijvangst van de visserij: een koelwatertank van een Wellington bommenwerper.

Van de bemanningsleden overleefden er drie, die in Duitse krijgsgevangenschap belandden. Eén van hen was een Cyprioot die later naar Cyprus terugkeerde, in de politiek ging en zich kandidaat stelde voor het presidentschap. Hij werd er door tegenstanders van beschuldigd dat hij met de Duitsers had samengewerkt. Door de getuigenissen van mensen die betrokken waren bij het onderzoek naar de koelwatertank werd hij daarvan vrijgepleit en later nog president van Cyprus. Het krantenartikel dat het overlijden meldt van Glafcos Clerides, de president die Cyprus de Europese Unie in leidde, hangt in het museum.

-------
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2020 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Peazemerlannen Dik Kruithof
1720VG Peaze1Na de Dollard net gemist te hebben bij de Punt van Reide besloten we Groningen van de andere kant te bekijken, maar dan eerst het wad op te gaan bij een van de natuurgebieden van It Fryske Gea, de provinciale vereniging voor natuurbescherming in Fryslân. Paezemerlannen is een ingepolderd kweldergebied dat in 1973 door een dijkdoorbraak weer door de zee is ingenomen en sinds die tijd aan de zee is gelaten.

It Fryske Gea houdt zijn natuurgebieden redelijk verstopt, er staan geen richtingwijzers naar de ingang. Je komt er door naar Paesens-Moddergat te rijden, het dorp dat bekend is van het Museum het Fiskershùske en de ramp van 1883 waarover ik in april 2012 schreef. Rijd in Peasens zo ver mogelijk door met de zeedijk aan de linkerhand, dan zie je ergens een trap de dijk opgaan. Ga daar naar boven en aan de andere kant links aanhoudend weer naar beneden, daar loopt een lange strekdam het wad in. Prima te belopen, met aan de linkerkant modder en water en aan de rechterkant alles wat een buitendijks kweldergebied te bieden heeft aan planten en vogels. En prachtige waterlopen om het gebied te voeden met water en om het overtollige water af te voeren als het overstroomd is.

Een kleurenpracht van planten met het dieprood van het schorrekruid, het donkerpaarse zeekraal, de lichtroze gerande schijnspurrie en de lila zeeaster (volgens het boekje van it Gea). Maar het mooiste is de ruimte. Wij waren er op de dinsdag dat heel Nederland onder een mistdeken gelegen had. Die was toen net verdwenen, maar zorgde ervoor dat tussen het blauwgrijze wad en de lichtblauwe lucht geen heldere horizon was, maar alleen een wazig overgangsgebied. Waarin slechts heel vaag een vermoeden van Ameland tevoorschijn kwam, dat volgens het boekje daar soms te zien is. Wat een overweldigende ruimte en weidsheid is daar. Er zijn ook dieren, zoveel schapen dat de keutels niet te vermijden zijn en nog meer vogels. Volgens it Gea meeuwen en sterns, maar ook zilverplevieren, zwarte ruiters en groenpootruiters. Voor wie de zomerpolder nog eens ingaat: daar broeden scholeksters, kieviten, tureluurs en kluten.

Op Lauwersoog net als de vorige keer gedroogde scholletjes gehaald en toen1720VG Peaze2 doorgereden naar de overkant, Groningen dus. De eerste tien kilometer is een modern natuurpark, dat wil zeggen een volkomen tegennatuurlijke invulling van het weidse landschap met een jong boslandschap. Het deed mij denken aan routes die we soms in het buitenland gereden hebben en die dan op de kaart met een groene streep naast de weg worden aangegeven: weg met natuurschoon. In Polen reden we eens 150 kilometer op zo’n weg met alleen maar naaldbomen aan beide kanten. Bijna net zo erg als de ruta turistica vanuit het zuiden naar Genoa, die vooral door tunnels loopt.

Gelukkig was dit eerder afgelopen en kwam na de laatste bosjes het weide Groninger landschap weer tevoorschijn, dat de vergelijking met het oosten van de provincie wel aankan. We reden door wat minder weids gebied naar Zoutkamp, de stad die nog altijd verdrietig is over de afsluiting van de Lauwerszee in 1969, omdat de belangrijkste economische activiteiten uit het dorp zijn verplaatst. De visserij naar Lauwersoog; de garnalenhandel heeft nog wel zijn hoofdzetel buiten het dorp, maar sinds het verbod in Nederland om thuis garnalen te pellen gebeurt dat in Marokko. Eigenlijk heeft Zoutkamp er alleen toerisme aan overgehouden en een heel aardig visserijmuseum, dat een prachtig overzicht biedt van de geschiedenis van de wadvisserij. Met onder meer een volledig vissersschip in de grote schuur, veel mooie scheepsmodellen en een prachtig verhaal over een bijvangst van de visserij: een koelwatertank van een Wellington bommenwerper.

Van de bemanningsleden overleefden er drie, die in Duitse krijgsgevangenschap belandden. Eén van hen was een Cyprioot die later naar Cyprus terugkeerde, in de politiek ging en zich kandidaat stelde voor het presidentschap. Hij werd er door tegenstanders van beschuldigd dat hij met de Duitsers had samengewerkt. Door de getuigenissen van mensen die betrokken waren bij het onderzoek naar de koelwatertank werd hij daarvan vrijgepleit en later nog president van Cyprus. Het krantenartikel dat het overlijden meldt van Glafcos Clerides, de president die Cyprus de Europese Unie in leidde, hangt in het museum.

-------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2020 Dik Kruithof
powered by CJ2