archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Op de centen letten delen printen terug
De virtueuze zonnecirkel Willem Minderhout

1410BZ PanelenIn de vorige Leunstoel beschreef ik hoe de mate van zonneschijn mijn humeur beïnvloedt sinds er zonnepanelen op ons dak liggen. Als ik bij zware bewolking mijn ‘monitor’ raadpleeg word ik tamelijk depressief, bij zonneschijn kan mijn humeur niet stuk, wat er ook verder moge gebeuren. Ik weet dat ik dwangneurotische neigingen heb, maar onder mijn mede paneeleigenaren kom ik dezelfde eigenschap tegen. Daarnaast merk ik dat ik, zeker op onproductieve dagen, constant lampjes aan het uitdoen ben en de neiging heb de kachel laag te zetten. Om te bezien of ik wel normaal ben, ben ik wat verder op zoek gegaan.

Ik stuitte op een onderzoek, van de Universiteit van Wageningen en Ecofys, naar de relatie tussen verbruiksgedrag en investeren in energiebesparende maatregelen, dat gelukkig aantoont dat mijn kwaal vrij algemeen is. Een van de conclusies van het onderzoek luidt: ‘Mensen die maatregelen hebben genomen letten sindsdien meer op de hoogte van hun energieverbruik en de dagelijkse mogelijkheden om energie te besparen, zoals korter douchen, op lagere temperaturen wassen, apparaten echt uitzetten, niet onnodig verlichten, etc. De analyse toont aan dat dit effect het sterkste is bij huiseigenaren die zonnepanelen hebben aangeschaft. (…) Hoe meer maatregelen zij hebben genomen, hoe meer bereid zij zijn om nog meer energiebesparende maatregelen te nemen.’
 
Is dit te verklaren uit het streven naar optimaal rendement? Ben ik een ‘homo economicus’, die zo snel mogelijk zijn investering wil terugverdienen? Dat zal ongetwijfeld meespelen, maar ‘spelen’ lijkt me het sleutelwoord. Zonnepanelen maken de ‘homo ludens’ in ons wakker. De kern van dit spel is ervoor te zorgen dat je meer produceert dan consumeert. Verdere besparingen op je gebruik zijn een manier om dit spel ‘te winnen’. Er ontstaat een virtueuze cirkel: zelf energie opwekken leidt tot energiebesparend gedrag.

Geef iedereen een paar zonnepanelen en de energietransitie zal hard gaan!

Een explosie van decentraal opgewekte energie is echter ook niet zonder problemen. Voor zonne-energieopwekking bij particulieren geldt dat de productie niet bepaald sterk samenhangt met de consumptie: overdag ben je weg; ’s winters heb je veel meer energie nodig dan ’s zomers. Voor windenergie geldt ook dat de productie lastig af te stemmen is op het gebruik.

Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft in kaart gebracht wat dit voor de leveringszekerheid betekent. Hoe verenig je de ‘kernkwaliteiten’: betaalbaarheid, betrouwbaarheid en milieu? Het vergt nogal wat van het elektriciteitsnetwerk om al die terugleverende zonnepaneelbezitters te kunnen faciliteren, maar het belangrijkste probleem blijft de afstemming van vraag en aanbod. Batterijen, in decentrale opslagstations, of van elektrische auto’s, zouden zo’n opslagfunctie kunnen bieden. Nog mooier zou het zijn als een teveel aan elektriciteit in warmte zou kunnen worden omgezet en vice versa.

De studie is van 2009, dus er zal allicht al weer veel veranderd en ontwikkeld zijn. Opgelost is het nog niet. In de woorden van het PBL: ‘Voor een fundamentele transformatie van het energiesysteem zullen de technische configuratie en de institutionele context in samenhang met elkaar moeten veranderen.’

Aan de slag dus! Hierbij kan ik aanvullend opmerken dat op deze bewolkte dag onze panelen momenteel een vermogen van 1,85 Kw hebben en vandaag 2,26 Kwh hebben geproduceerd. En die van jou?

Ecofys: Margriet van Lidth de Jeude en Caspar Noach; Wageningen University: dr. Michel Handgraaf, , Energiebesparing: De relatie tussen verbruiksgedrag en investeren (6 februari 2014).

Planbureau voor de Leefomgeving, Decentrale elektriciteitsvoorziening in de gebouwde omgeving (april 2009): publicatie .

-----
Het plaatje is van de schrijver


© 2017 Willem Minderhout meer Willem Minderhout - meer "Op de centen letten" -
Bezigheden > Op de centen letten
De virtueuze zonnecirkel Willem Minderhout
1410BZ PanelenIn de vorige Leunstoel beschreef ik hoe de mate van zonneschijn mijn humeur beïnvloedt sinds er zonnepanelen op ons dak liggen. Als ik bij zware bewolking mijn ‘monitor’ raadpleeg word ik tamelijk depressief, bij zonneschijn kan mijn humeur niet stuk, wat er ook verder moge gebeuren. Ik weet dat ik dwangneurotische neigingen heb, maar onder mijn mede paneeleigenaren kom ik dezelfde eigenschap tegen. Daarnaast merk ik dat ik, zeker op onproductieve dagen, constant lampjes aan het uitdoen ben en de neiging heb de kachel laag te zetten. Om te bezien of ik wel normaal ben, ben ik wat verder op zoek gegaan.

Ik stuitte op een onderzoek, van de Universiteit van Wageningen en Ecofys, naar de relatie tussen verbruiksgedrag en investeren in energiebesparende maatregelen, dat gelukkig aantoont dat mijn kwaal vrij algemeen is. Een van de conclusies van het onderzoek luidt: ‘Mensen die maatregelen hebben genomen letten sindsdien meer op de hoogte van hun energieverbruik en de dagelijkse mogelijkheden om energie te besparen, zoals korter douchen, op lagere temperaturen wassen, apparaten echt uitzetten, niet onnodig verlichten, etc. De analyse toont aan dat dit effect het sterkste is bij huiseigenaren die zonnepanelen hebben aangeschaft. (…) Hoe meer maatregelen zij hebben genomen, hoe meer bereid zij zijn om nog meer energiebesparende maatregelen te nemen.’
 
Is dit te verklaren uit het streven naar optimaal rendement? Ben ik een ‘homo economicus’, die zo snel mogelijk zijn investering wil terugverdienen? Dat zal ongetwijfeld meespelen, maar ‘spelen’ lijkt me het sleutelwoord. Zonnepanelen maken de ‘homo ludens’ in ons wakker. De kern van dit spel is ervoor te zorgen dat je meer produceert dan consumeert. Verdere besparingen op je gebruik zijn een manier om dit spel ‘te winnen’. Er ontstaat een virtueuze cirkel: zelf energie opwekken leidt tot energiebesparend gedrag.

Geef iedereen een paar zonnepanelen en de energietransitie zal hard gaan!

Een explosie van decentraal opgewekte energie is echter ook niet zonder problemen. Voor zonne-energieopwekking bij particulieren geldt dat de productie niet bepaald sterk samenhangt met de consumptie: overdag ben je weg; ’s winters heb je veel meer energie nodig dan ’s zomers. Voor windenergie geldt ook dat de productie lastig af te stemmen is op het gebruik.

Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft in kaart gebracht wat dit voor de leveringszekerheid betekent. Hoe verenig je de ‘kernkwaliteiten’: betaalbaarheid, betrouwbaarheid en milieu? Het vergt nogal wat van het elektriciteitsnetwerk om al die terugleverende zonnepaneelbezitters te kunnen faciliteren, maar het belangrijkste probleem blijft de afstemming van vraag en aanbod. Batterijen, in decentrale opslagstations, of van elektrische auto’s, zouden zo’n opslagfunctie kunnen bieden. Nog mooier zou het zijn als een teveel aan elektriciteit in warmte zou kunnen worden omgezet en vice versa.

De studie is van 2009, dus er zal allicht al weer veel veranderd en ontwikkeld zijn. Opgelost is het nog niet. In de woorden van het PBL: ‘Voor een fundamentele transformatie van het energiesysteem zullen de technische configuratie en de institutionele context in samenhang met elkaar moeten veranderen.’

Aan de slag dus! Hierbij kan ik aanvullend opmerken dat op deze bewolkte dag onze panelen momenteel een vermogen van 1,85 Kw hebben en vandaag 2,26 Kwh hebben geproduceerd. En die van jou?

Ecofys: Margriet van Lidth de Jeude en Caspar Noach; Wageningen University: dr. Michel Handgraaf, , Energiebesparing: De relatie tussen verbruiksgedrag en investeren (6 februari 2014).

Planbureau voor de Leefomgeving, Decentrale elektriciteitsvoorziening in de gebouwde omgeving (april 2009): publicatie .

-----
Het plaatje is van de schrijver
© 2017 Willem Minderhout
powered by CJ2