 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
|
 |
 |
|
 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Vermaak en Genot > Misdaadboeken | ||||
| Verwurging geen halsmisdrijf?! | Frits Hoorweg | |||
 Koloniale herinneringen (12)Miranda Carter is de auteur van een paar geleerde geschiedenisboeken*). Vorig jaar heeft ze zich, met ‘The Strangler Vine’ aan een spannend boek gewaagd, een historische thriller natuurlijk. Om een beetje afstand te creëren tot haar eerdere werk noemt ze zich nu M.J. Carter. Zij heeft met Blake & Avery een speurdersduo in het leven geroepen waar we meer van gaan horen. Achterin de pocketuitgave wordt al een voorproefje gegeven van deel 2, dat ‘The Infidel Stain’ gaat heten (inmiddels is het er al). Blake & Avery doen enigszins denken aan Holmes & Watson. Blake is onconventioneel en tegendraads, maar briljant en Avery is een nette jongeman, maar niet overdreven snugger. Of dit nu zo’n geweldige vondst is, weet ik eigenlijk niet. Iedereen is erg enthousiast als je de citaten op de omslag mag geloven, maar als spannend boek krijgt het van mij niet meer dan drie sterren (van de mogelijke vijf). Toch boeide het me wel, vooral omdat het een kunstig verpakte kritiek op de ‘War on Terror’ lijkt. Opmerkelijk voor een verhaal dat in 1837 in India speelt! Beide ‘helden’ zijn in dienst van de (Engelse) East India Company en worden erop uit gestuurd om ene Xavier Mountstuart, een agent van de compagnie, op te sporen. Om enigszins in de buurt te komen van de plek waar Mountstuart voor het laatst is waargenomen moeten ze een barre reis maken, waarin vooral Avery veel afziet en ook nog erg moet wennen aan zijn reisgezel. Omdat het verhaal verteld wordt vanuit de gezichtshoek van laatstgenoemde krijgt de lezer goed ingepeperd hoe onmogelijk de opdracht lijkt die moet worden uitgevoerd. De kwestie die een hoofdrol blijkt te spelen is het probleem van de ‘thugs’, dat toen de gemoederen nogal bezighield in India. Als je in simpele woordenboekjes kijkt vind je als vertaling ‘struikrovers’, maar dat is nogal misleidend, omdat je daarbij de associatie hebt van mannen die plotseling opduiken en je met geweld van je geld en andere waardevolle bagage beroven. De thugs gingen echter heel anders te werk. Ze opereerden in groepjes en sloten zich een tijdje aan bij een ander reisgezelschap, heel gebruikelijk in die tijd in India, omdat enorme afstanden te voet moesten worden afgelegd. Als ze dan helemaal ‘vertrouwd’ waren keerden ze zich tegen hun gastheren. Die werden gewurgd door een van de leden (meestal) van het groepje thugs, een specialist, want denk vooral niet dat iedereen dat kan. Vervolgens gingen ze er met de buit vandoor; in die zin waren het wel gewoon struikrovers natuurlijk. De bestrijding van deze boeven was de taak geworden van ene Sleeman (een echte historische figuur), die zich er met grote toewijding en ogenschijnlijk goede resultaten aan wijdde. Hij ontdekte (of het was van meet af aan zijn uitgangspunt) dat om dit verschijnsel te bestrijden het niet afdoende was om achter de daders aan te gaan. Voor de ene boef die gevangen was kwamen er namelijk tien in de plaats. Familiebanden en streekloyaliteiten speelden een voorname rol in de rekrutering van nieuwe thugs. Hij interneerde daarom mensen en zorgde er op allerlei manieren (niet alleen nette) voor dat ze gingen praten. Of ze altijd de waarheid vertelden, of het verhaal dat Sleeman en zijn onderhorigen wilden horen, is dan de vraag natuurlijk. Was de aanpak van Sleeman niet erger  dan de kwaal? Het blijkt op een gegeven moment dat Mountstuart in de problemen is geraakt omdat hij dat soort vragen iets te nadrukkelijk heeft gesteld.Het zal nu duidelijk zijn waarom ik, hier aangeland, erg aan de ‘War on Terror’ moest denken. Het boek van Carter laat ik nu maar voor wat het is en ik concentreer mij op de historische vragen die aan de orde komen. Hoe groot was het probleem van de thugs nu werkelijk? Daar verschillen de meningen over, maar men is het er in ieder geval over eens dat Sleeman er alle belang bij had om het probleem groter voor te stellen dan het werkelijk was. Veel zegt dat echter niet: lees de krant en haast iedere dag is er wel een voorbeeld te vinden van een functionaris die zich ‘zorgen’ maakt, vooral ook over de hoogte van zijn budget. Mogelijkheden om dat soort onruststokerij te toetsen waren er toen nog minder dan nu en Sleeman schreef bloedstollende boeken, die er bij het publiek ingingen als koek. **) Hij beweerde ook dat die thugs een soort kaste vormden, die een eeuwenlange traditie vertegenwoordigden. Later is wel gepoogd om die bewering te verifiëren, maar men kwam niet verder dan een enkel geval waarin aantoonbaar was dat vijf generaties van één familie thugs hadden voortgebracht. Op zich onvoldoende bewijs om de stelling te ontkrachten, maar een bevestiging is het ook allerminst. Als ik het goed begrijp neigt men nu naar de veronderstelling dat het ontstaan van het verschijnsel vooral te maken had met de afname van de macht van de moghuls en de relatieve ordeloosheid die daar het gevolg van was. Pas nadat de Engelse regering in 1857 het bewind van de East India Company had overgenomen (en India echt een kolonie werd!) ontstond er weer meer stabiliteit. Je moet het Sleeman overigens nageven dat hij vanuit het niets een nogal effectieve organisatie uit de grond wist te stampen. In die tijd was er in Londen nog nauwelijks sprake van een effectieve politieorganisatie! Bovendien heb ik toch de indruk, in weerwil van al die kritiek op hem, dat hij er in is geslaagd een serieuze bedreiging van de openbare orde in te dammen. Ik baseer mij vooral op het boek van Mike Dash over dit onderwerp***). Daarin kwam ik ook nog een interessante, mogelijke verklaring tegen voor het feit dat door de thugs zo nadrukkelijk vast werd gehouden aan de gewoonte om slachtoffers te wurgen. Wellicht is dat terug te voeren tot een regel die werd gehanteerd in de tijd van die eerder genoemde moghuls. Verwurging was toen namelijk geen ‘halsmisdrijf’, in tegenstelling tot andere methoden om iemand om te brengen. Een verklaring die te mooi is om niet waar te zijn! ----------------------------------------------- *) Eén over de aanloop naar de 1e W.O. (ook in het Nederlands vertaald) en één over Anthony Blunt, adviseur van de koningin èn, iets dat pas veel later algemeen bekend werd, spion voor de Russen. **) Een interessant weetje terzijde: hij schreef ook een boek over zes gevallen van door wolven opgevoede kinderen. De inspiratiebron voor Kiplings Mowgli. ***) Mike Dash, Thug: the true story of India’s murderous cult, Granta 2005 (ook in het Nederlands vertaald.) -------------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel! |
||||
| © 2015 Frits Hoorweg | ||||
|
|
|
||
|
powered by CJ2 | |||