archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv? delen printen terug
Hoe schoon is jouw huis? Katharina Kouwenhoven

Een TV programma met zo’n titel (RTL4, donderdagavond, 20.30 uur), dat leek me wel iets. Hoe vuil, vies, schoon, netjes, ordeloos of chaotisch mensen zijn, intrigeert mij zeer. Waarom is de een moeiteloos in staat om in een wanordelijke puinhoop te leven en wordt het geestelijk welzijn van een ander al aangetast als er ergens een los papiertje rondzwerft? Waarom verschoont de een elke week zijn bed en denkt een ander ‘waar zouden die lakens in godsnaam vuil van moeten worden’ en vindt een keer per maand meer dan voldoende. Sommige mensen wassen elk kopje en bordje na eenmalig gebruik onmiddellijk af, anderen sparen vuil serviesgoed een hele week op of gebruiken zo’n bordje rustig nog een keer. Ik ken mensen waar je niet door de ramen kunt kijken en anderen die nog elke week lappen en zemen. Voer voor psychologen, zou je zeggen, maar die laten het op dit punt lelijk afweten.

Hoewel na slapen en werken aan huishoudelijke activiteiten de meeste tijd wordt besteed, houden mijn collega-psychologen zich met ‘cleaning’ als algemeen menselijk fenomeen niet bezig. Ja, als mensen het poetsen niet kunnen laten of hun huis geheel is volgestouwd met waardeloze rommel, dan komen ze in het geweer. Dan is er sprake van een dwangstoornis, obsessief gedrag dat mensen verhindert een normaal leven te leiden en alle vrienden en kennissen het huis uitjaagt.

Dat soort afwijkingen vind ik echter helemaal niet zo interessant en mensen met een dwangstoornis treffen mij vooral als behoorlijk irritant. Hou daar toch mee op! Makkelijker gezegd dan gedaan en daarom moet de therapeut eraan te pas komen, maar over het poets- en opruimgedrag in het algemeen zegt het me niets. Op dat gebied hebben we allemaal onze eigen eigenaardigheden. Er zijn allerlei normen en waarden in het spel - maar welke zijn dat tegenwoordig? - en standaarden die je van huis uit mee hebt gekregen, maar ook psychisch gewortelde toleranties en intoleranties. Verschillende ideeën over hoe ‘schoon’ en ‘opgeruimd’ de omgeving moet zijn kunnen een relatie zwaar belasten en zelfs een breekpunt zijn. ‘Met zo’n viezerik is het onmogelijk samen te leven’. En dan hebben we het nog niet eens over de taakverdeling van de noodzakelijk geachte activiteiten. Mannen schijnen niet van die poetsers te zijn, maar vrouwen willen hun monopoliepositie op dit gebied weer niet graag opgeven.

Degene die de hoogste eisen stelt, is altijd de lul.
‘Als jij vindt dat de theedoeken gestreken moeten worden, dan doe je dat zelf maar!’ De vraag wat nog nuttig en functioneel is wordt telkens overschaduwd door persoonlijke en irrationele onhebbelijkheden. Een mooi uitgangspunt voor een TV programma dus. Iets à la Bromet, die zuigend en zeurend mensen confronteert met die onhebbelijkheden, vooral bij paren die daar totaal verschillende opvattingen over hebben. Maar zo’n programma was het helaas helemaal niet.

Wat ik zag waren een Haagse moeder en dochter, type vastgoedvrouwen, die een beetje huis gingen houden in een studentenflat, waar vier opgeschoten jongelui er een puinhoop van hadden gemaakt. Volgens de inmiddels bekende formule worden de viespeuken door iemand aangegeven, in dit geval door een vriendin0209 Hoe schoon is jouw huis? van een van de toekomstige intellectuelen, en dan komen de dames in het geweer met een schoonmaak ploeg, terwijl ze ook zelf wel de handen uit de mouwen steken. Een studentenflat? Ja, dat is natuurlijk een schot voor open doel.

Ik heb zelf in een studentenflat gewoond en gebiologeerd alle mogelijke schimmelvormingen bestudeerd. Het vaatwerk werd hoger en hoger opgetast tot je overging op wegwerp servies of ten einde raad een pannetje omspoelde, want je had natuurlijk ook geen zin om de rotzooi van iemand anders op te ruimen. En waarom zou je een leeg bierflesje terugzetten in de krat? Ik ben wel eens ergens geweest, waar het plotseling tot mij doordrong dat de bruine ijskast van oorsprong een gewoon wit exemplaar geweest moest zijn. Vertel mij niks over studentenflats. Het enige wat zij leren is dat mensen heel snel geneigd zijn hun normen bij te stellen naar beneden en nooit naar boven. Zoals je dat ook ziet op feestjes. Zodra één persoon er toe overgaat de as van zijn sigaret op de grond af te tippen en de peuk met de voet uit te drukken op het parket is het hek van de dam en vermeerderen de schroeivlekken op het kostbare hout zich snel. Slechts een enkele imbeciel doet nog moeite om de restanten van zijn rookgenot te lozen in een moeilijk bereikbare asbak.

Studentenviezigheid is slechts van tijdelijke aard. Zodra zo’n slonzige student gaat samenwonen met een degelijke vriendin blijkt opeens dat hij wil dat zijn boeken op alfabet in de boekenkast gezet worden, dat zij met haar poten van zijn Cd’s af moet blijven en dat hij aanneemt dat zij zijn overhemden strijkt, want hij moet pico bello op het advocatenkantoor verschijnen.

Die Haagse dames wisten prima hoe je en bruin toilet weer wit kon krijgen en hoe je een leren bank moest invetten. Die jongens waren perplex, maar of het ze echt interesseerde? Die vriendin was blij, omdat ze die flat kon bezoeken zonder overal aan te blijven plakken, maar het was haar ‘hang up’. En dat is eigenlijk het enige dat interessant is. Waarom stoort die vriendin zich aan de toestand van een toilet, die nog niet zo lang geleden in België en Frankrijk tamelijk normaal was en denken die jongens: ‘als je zo graag een wit toilet wilt, dan laat je dat vieze ding toch gewoon vervangen door een nieuw exemplaar.’

Het programma is dus een gemiste kans. Vieze huizen hoef ik niet te zien, want die ken ik heel goed. Spic en span schone huizen zijn minstens net zo intrigerend. Terwijl ik dolgraag zou willen weten hoe schoon jouw huis eigenlijk is, maar vooral waarom. Waarom moet het zo schoon of vuil zijn als het is of, nog fundamenteler, waarom besteden wij zoveel tijd aan in principe zinloze bezigheden. Alles tendeert naar chaos en waarom doen wij, de een meer dan de ander, zoveel moeite om dat proces te keren? Voor RTL4 was dat helaas niet de vraag. Misschien een uitdaging voor een andere omroep.

P.S. Mijn geliefde duizend-dingen-doekje heb ik weer gevonden. Bij de Praxis nota bene!

Noot van de redactie: het postscriptum duidt op een hang-up van Katharina waarover zij eerder een verhaaltje schreef dat in het archief te vinden is.



© 2005 Katharina Kouwenhoven meer Katharina Kouwenhoven - meer "Was er nog wat op de tv?" -
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv?
Hoe schoon is jouw huis? Katharina Kouwenhoven
Een TV programma met zo’n titel (RTL4, donderdagavond, 20.30 uur), dat leek me wel iets. Hoe vuil, vies, schoon, netjes, ordeloos of chaotisch mensen zijn, intrigeert mij zeer. Waarom is de een moeiteloos in staat om in een wanordelijke puinhoop te leven en wordt het geestelijk welzijn van een ander al aangetast als er ergens een los papiertje rondzwerft? Waarom verschoont de een elke week zijn bed en denkt een ander ‘waar zouden die lakens in godsnaam vuil van moeten worden’ en vindt een keer per maand meer dan voldoende. Sommige mensen wassen elk kopje en bordje na eenmalig gebruik onmiddellijk af, anderen sparen vuil serviesgoed een hele week op of gebruiken zo’n bordje rustig nog een keer. Ik ken mensen waar je niet door de ramen kunt kijken en anderen die nog elke week lappen en zemen. Voer voor psychologen, zou je zeggen, maar die laten het op dit punt lelijk afweten.

Hoewel na slapen en werken aan huishoudelijke activiteiten de meeste tijd wordt besteed, houden mijn collega-psychologen zich met ‘cleaning’ als algemeen menselijk fenomeen niet bezig. Ja, als mensen het poetsen niet kunnen laten of hun huis geheel is volgestouwd met waardeloze rommel, dan komen ze in het geweer. Dan is er sprake van een dwangstoornis, obsessief gedrag dat mensen verhindert een normaal leven te leiden en alle vrienden en kennissen het huis uitjaagt.

Dat soort afwijkingen vind ik echter helemaal niet zo interessant en mensen met een dwangstoornis treffen mij vooral als behoorlijk irritant. Hou daar toch mee op! Makkelijker gezegd dan gedaan en daarom moet de therapeut eraan te pas komen, maar over het poets- en opruimgedrag in het algemeen zegt het me niets. Op dat gebied hebben we allemaal onze eigen eigenaardigheden. Er zijn allerlei normen en waarden in het spel - maar welke zijn dat tegenwoordig? - en standaarden die je van huis uit mee hebt gekregen, maar ook psychisch gewortelde toleranties en intoleranties. Verschillende ideeën over hoe ‘schoon’ en ‘opgeruimd’ de omgeving moet zijn kunnen een relatie zwaar belasten en zelfs een breekpunt zijn. ‘Met zo’n viezerik is het onmogelijk samen te leven’. En dan hebben we het nog niet eens over de taakverdeling van de noodzakelijk geachte activiteiten. Mannen schijnen niet van die poetsers te zijn, maar vrouwen willen hun monopoliepositie op dit gebied weer niet graag opgeven.

Degene die de hoogste eisen stelt, is altijd de lul.
‘Als jij vindt dat de theedoeken gestreken moeten worden, dan doe je dat zelf maar!’ De vraag wat nog nuttig en functioneel is wordt telkens overschaduwd door persoonlijke en irrationele onhebbelijkheden. Een mooi uitgangspunt voor een TV programma dus. Iets à la Bromet, die zuigend en zeurend mensen confronteert met die onhebbelijkheden, vooral bij paren die daar totaal verschillende opvattingen over hebben. Maar zo’n programma was het helaas helemaal niet.

Wat ik zag waren een Haagse moeder en dochter, type vastgoedvrouwen, die een beetje huis gingen houden in een studentenflat, waar vier opgeschoten jongelui er een puinhoop van hadden gemaakt. Volgens de inmiddels bekende formule worden de viespeuken door iemand aangegeven, in dit geval door een vriendin0209 Hoe schoon is jouw huis? van een van de toekomstige intellectuelen, en dan komen de dames in het geweer met een schoonmaak ploeg, terwijl ze ook zelf wel de handen uit de mouwen steken. Een studentenflat? Ja, dat is natuurlijk een schot voor open doel.

Ik heb zelf in een studentenflat gewoond en gebiologeerd alle mogelijke schimmelvormingen bestudeerd. Het vaatwerk werd hoger en hoger opgetast tot je overging op wegwerp servies of ten einde raad een pannetje omspoelde, want je had natuurlijk ook geen zin om de rotzooi van iemand anders op te ruimen. En waarom zou je een leeg bierflesje terugzetten in de krat? Ik ben wel eens ergens geweest, waar het plotseling tot mij doordrong dat de bruine ijskast van oorsprong een gewoon wit exemplaar geweest moest zijn. Vertel mij niks over studentenflats. Het enige wat zij leren is dat mensen heel snel geneigd zijn hun normen bij te stellen naar beneden en nooit naar boven. Zoals je dat ook ziet op feestjes. Zodra één persoon er toe overgaat de as van zijn sigaret op de grond af te tippen en de peuk met de voet uit te drukken op het parket is het hek van de dam en vermeerderen de schroeivlekken op het kostbare hout zich snel. Slechts een enkele imbeciel doet nog moeite om de restanten van zijn rookgenot te lozen in een moeilijk bereikbare asbak.

Studentenviezigheid is slechts van tijdelijke aard. Zodra zo’n slonzige student gaat samenwonen met een degelijke vriendin blijkt opeens dat hij wil dat zijn boeken op alfabet in de boekenkast gezet worden, dat zij met haar poten van zijn Cd’s af moet blijven en dat hij aanneemt dat zij zijn overhemden strijkt, want hij moet pico bello op het advocatenkantoor verschijnen.

Die Haagse dames wisten prima hoe je en bruin toilet weer wit kon krijgen en hoe je een leren bank moest invetten. Die jongens waren perplex, maar of het ze echt interesseerde? Die vriendin was blij, omdat ze die flat kon bezoeken zonder overal aan te blijven plakken, maar het was haar ‘hang up’. En dat is eigenlijk het enige dat interessant is. Waarom stoort die vriendin zich aan de toestand van een toilet, die nog niet zo lang geleden in België en Frankrijk tamelijk normaal was en denken die jongens: ‘als je zo graag een wit toilet wilt, dan laat je dat vieze ding toch gewoon vervangen door een nieuw exemplaar.’

Het programma is dus een gemiste kans. Vieze huizen hoef ik niet te zien, want die ken ik heel goed. Spic en span schone huizen zijn minstens net zo intrigerend. Terwijl ik dolgraag zou willen weten hoe schoon jouw huis eigenlijk is, maar vooral waarom. Waarom moet het zo schoon of vuil zijn als het is of, nog fundamenteler, waarom besteden wij zoveel tijd aan in principe zinloze bezigheden. Alles tendeert naar chaos en waarom doen wij, de een meer dan de ander, zoveel moeite om dat proces te keren? Voor RTL4 was dat helaas niet de vraag. Misschien een uitdaging voor een andere omroep.

P.S. Mijn geliefde duizend-dingen-doekje heb ik weer gevonden. Bij de Praxis nota bene!

Noot van de redactie: het postscriptum duidt op een hang-up van Katharina waarover zij eerder een verhaaltje schreef dat in het archief te vinden is.

© 2005 Katharina Kouwenhoven
powered by CJ2