archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Tentamen inleiding filosofie Willem Minderhout

0316VG Filosofie
Het leuke van het kopen van boeken in ramsjwinkels (‘moderne antiquariaten’, zeggen nette mensen) en tweedehandsboekwinkels en -stalletjes is dat je nooit van te voren weet wat je zult vinden. Dat is natuurlijk ook een nadeel als je een bepaald boek zoekt. Voor die gevallen kan men echter een beroep doen op de reguliere boekhandel of amazon.com.

Een boek uit een modern antiquariaat heeft als voordeel boven een tweede handsboek dat het helemaal nieuw is. Engelstalige boeken zijn vaak nog prachtig gebonden bovendien. En ze ruiken lekker! Tweedehandsboeken zijn vaak nog goedkoper dan ramsjboeken, maar men moet ze vóór aanschaf altijd even goed controleren. Zitten alle pagina’s er nog in? Valt het niet bij eerste lezing uit elkaar? Stinkt het niet? Etc.

Belangrijk is ook om even te controleren of het boek niet het voormalige bezit van een ‘aantekeningenmaker’ is geweest. Sommige mensen schijnen bij het lezen altijd een markeerstift, of een potlood bij de hand te hebben. Zo’n geannoteerd boek is uitermate irritant leesvoer. (Bij boeken in een buitenlandse taal treft men ook wel eens in de kantlijn de vertaling van schwere Wörter aan. Dit is wat minder irritant en soms – ik beken het met enige schroom – best wel handig.)

Soms staat er iets in tweedehands boeken dat je aan het denken zet; een naam, een verhaaltje, of een knipsel. De namen zijn het minst interessant. Hoewel? Waarom leverde Riet van Roon ‘Het Woeden der gehele wereld’ van Maarten ’t Hart in bij de Slegte in Zwolle? Ik was er blij mee, want een van de hoofdpersonen heet Minderhout en het is een heel aardig boek. (Het lijkt een beetje op De Aanslag van Harry Mulisch, maar is veel beter. Op zich een stukje in De Leunstoel meer dan waard. Wie weet komt dat er nog eens van.) Erger nog is dat Paul en Dory Broeker uit Rijswijk, van wie ik een puntgave Donkere Kamer van Damocles aantrof bij Centaur aan de Laan van Meerdervoort, dit boek van de hand deden. Waarom doen mensen dat?

Soms hebben de voormalige bezitters zo’n mooie papiertang gebruikt om hun ex libris in een boek te knijpen. Wie zou bijvoorbeeld J.L. Salzman zijn, van wie ik W.F. Hermans Behouden Huis heb aangeschaft. En waarom heeft Wim Buijze (Batavia 1929) zijn exemplaar van Cajo Brendel’s Anton Pannekoek, Theoreticus van het Socialisme van de hand gedaan? Beide boeken kocht ik op Het Plein in Den Haag.

Soms is het bijna schofterig dat een boek bij de tweedehandsjes is terechtgekomen. Een exemplaar van Victor Bockris’ biografie van Andy Warhol is gemarkeerd met een afdruk van bloedrood gestifte lippen. (Ook op Het Plein aangeschaft.) Wat voor een harteloze proleet durft zo’n boek weg te doen? Nimmer mocht ik zo’n liefdesgave ontvangen, maar nu ik hem – via een omweg - heb gekregen, zal ik hem nooit meer wegdoen. Ik houd van u, mevrouw. Wie u ook bent.

De allermooiste zijn echter de volgende drie (in willekeurige volgorde):

In Jakarta kocht ik ooit (1984, geloof ik) bij een boekenstalletje Verdediging van Het Westen van Jacques de Kadt. “Ter herinnering aan onze vriendschap. Jos Vial. 9 juli 1949.” staat voorin geschreven. Ik trof ook een bidprentje aan, in het Bahasa Indonesia. Ik heb geen idee of Jos Vial, of degene aan wie hij dat boek gaf, het bidprentje erin heeft gestopt en waarom. Misschien heeft iemand anders dat gedaan. Er zit namelijk ook nog een blauw kartonnetje van de KLM in, met een doorgestreept varken. Dat is een teken dat het in het vliegtuig geoffreerde eten halal was en dat heb ik zelf gebruikt als boekenlegger.

Een andere verrassing vond ik naast een oud-papierbak in de Haagse Vogelwijk (Kwartellaan). Daar trof ik Democratie en Dictatuur van Dr. J.L. Snethlage aan. Blijkbaar had het de voormalige eigenaar aan de moed ontbroken om het boekje door de sleuf te duwen. Boeken horen ook niet in de papierbak, zelfs niet die van Snethlage! Ik kende Snethlage omdat ik als student geschiedenis ooit onderzoek heb gedaan naar Nederlandse fellow travelers en de Sovjet Unie. Snethlage was één van die gekgeworden dominees uit die tijd die dachten dat Stalin Gode welgevallig werk deed. Volgens dominee doctor Snethlage huldigde “De democratie het beginsel der beginselloosheid. Alleen in een wereldbeschouwing die de gegeven menschheid heiligt, doch daarmee tevens onwillens en onwetens alle onmenschelijke menschheidsverhoudigen aanvaardt, is gewelddadigheid altijd uit den boze. Waar echter menschen aan ideeën ondergeschikt geacht worden, gelijk dat in het Marxisme Leninisme het geval is, zijn geen menschen, doch ideeën heilig. Op deze grondslag behoeft het geen vernietiging van waarden te betekenen, wanneer de noodzakelijkheid zich voordoet om gewelddadig tegen de empyrische mensch op te treden.” In het boek trof ik een recensie aan van ene J. Vink uit Bolsward in Kerk en Wereld, 15 december 1933, periodiek van de Vereeniging van Vrijzinnige Hervormden in Nederland. Vink vindt Snethlage’s verhaal indrukwekkend, maar hij kan gelukkig “niet meegaan in zijn aanprijzing van het Marxistisch Leninisme en zijn methode.” Nu ja, het was 1933 en niet alleen dominee Snethlage was in die tijd volkomen van de pot gerukt.

Waar het me eigenlijk om gaat is het derde boek. Ik kocht namelijk op de boekenmarkt op Het Plein in Den Haag Consciousnes Explained van Daniel C. Dennett. Dennett kende ik van Wim Kayser’s televisieserie Een Schitterend Ongeluk en van het boek dat hij samen met Douglas Hofstadter schreef: The Mind’s I. Hij maakte grote indruk op me. Consciousness Explained had ik niet gelezen, maar ik vond het een geniale titel. Het deed me denken aan een oude omslag van het fameuze tijdschrift Hara Kiri, van de onlangs overleden Professeur Choron. Op die omslag staat een foto van een chirurg die een bloederige klomp vlees in zijn handen houdt. Qu’est-ce-que c’est la sexe?, staat er met chocoladeletters boven. C’est ça!, staat eronder.
 
Toen ik het boek doorbladerde viel er een A4-tje uit. Het bleek een ‘Tentamen inleiding filosofie en informatica 1993’ te zijn. Voor welke opleiding zal wel altijd een raadsel blijven, maar ik nam me direct voor om het tentamen voor ‘De Leunstoel’ te gaan maken. Een volgende keer kunt u daarom in uw lijfblad mijn antwoorden vinden op de volgende vragen:
1. Welke gedachtengang brengt Dennett ertoe om het bewustzijn in hoofdstuk 7 van zijn boek te betitelen als een virtuele von Neumann machine? Wat verstaat hij daaronder?
2. Wat is zijn antwoord op Frank Jackson’s gedachte-experiment over de neurofysiologe Mary?
3. Wat verstaat Dennett onder Cartesiaans materialisme?
4. Hoe gaat de heterofenomenologische methode in zijn werk?

Ik zoek alleen nog naar ‘docenten’ die mijn antwoorden willen beoordelen. Lezer, zet hem op!
 
***********************************************
Drs. Theo IJzermans geeft begeleiding bij persoonlijke en
professionele ontwikkeling op het werk. Ga voor informatie


© 2006 Willem Minderhout meer Willem Minderhout - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Tentamen inleiding filosofie Willem Minderhout
0316VG Filosofie
Het leuke van het kopen van boeken in ramsjwinkels (‘moderne antiquariaten’, zeggen nette mensen) en tweedehandsboekwinkels en -stalletjes is dat je nooit van te voren weet wat je zult vinden. Dat is natuurlijk ook een nadeel als je een bepaald boek zoekt. Voor die gevallen kan men echter een beroep doen op de reguliere boekhandel of amazon.com.

Een boek uit een modern antiquariaat heeft als voordeel boven een tweede handsboek dat het helemaal nieuw is. Engelstalige boeken zijn vaak nog prachtig gebonden bovendien. En ze ruiken lekker! Tweedehandsboeken zijn vaak nog goedkoper dan ramsjboeken, maar men moet ze vóór aanschaf altijd even goed controleren. Zitten alle pagina’s er nog in? Valt het niet bij eerste lezing uit elkaar? Stinkt het niet? Etc.

Belangrijk is ook om even te controleren of het boek niet het voormalige bezit van een ‘aantekeningenmaker’ is geweest. Sommige mensen schijnen bij het lezen altijd een markeerstift, of een potlood bij de hand te hebben. Zo’n geannoteerd boek is uitermate irritant leesvoer. (Bij boeken in een buitenlandse taal treft men ook wel eens in de kantlijn de vertaling van schwere Wörter aan. Dit is wat minder irritant en soms – ik beken het met enige schroom – best wel handig.)

Soms staat er iets in tweedehands boeken dat je aan het denken zet; een naam, een verhaaltje, of een knipsel. De namen zijn het minst interessant. Hoewel? Waarom leverde Riet van Roon ‘Het Woeden der gehele wereld’ van Maarten ’t Hart in bij de Slegte in Zwolle? Ik was er blij mee, want een van de hoofdpersonen heet Minderhout en het is een heel aardig boek. (Het lijkt een beetje op De Aanslag van Harry Mulisch, maar is veel beter. Op zich een stukje in De Leunstoel meer dan waard. Wie weet komt dat er nog eens van.) Erger nog is dat Paul en Dory Broeker uit Rijswijk, van wie ik een puntgave Donkere Kamer van Damocles aantrof bij Centaur aan de Laan van Meerdervoort, dit boek van de hand deden. Waarom doen mensen dat?

Soms hebben de voormalige bezitters zo’n mooie papiertang gebruikt om hun ex libris in een boek te knijpen. Wie zou bijvoorbeeld J.L. Salzman zijn, van wie ik W.F. Hermans Behouden Huis heb aangeschaft. En waarom heeft Wim Buijze (Batavia 1929) zijn exemplaar van Cajo Brendel’s Anton Pannekoek, Theoreticus van het Socialisme van de hand gedaan? Beide boeken kocht ik op Het Plein in Den Haag.

Soms is het bijna schofterig dat een boek bij de tweedehandsjes is terechtgekomen. Een exemplaar van Victor Bockris’ biografie van Andy Warhol is gemarkeerd met een afdruk van bloedrood gestifte lippen. (Ook op Het Plein aangeschaft.) Wat voor een harteloze proleet durft zo’n boek weg te doen? Nimmer mocht ik zo’n liefdesgave ontvangen, maar nu ik hem – via een omweg - heb gekregen, zal ik hem nooit meer wegdoen. Ik houd van u, mevrouw. Wie u ook bent.

De allermooiste zijn echter de volgende drie (in willekeurige volgorde):

In Jakarta kocht ik ooit (1984, geloof ik) bij een boekenstalletje Verdediging van Het Westen van Jacques de Kadt. “Ter herinnering aan onze vriendschap. Jos Vial. 9 juli 1949.” staat voorin geschreven. Ik trof ook een bidprentje aan, in het Bahasa Indonesia. Ik heb geen idee of Jos Vial, of degene aan wie hij dat boek gaf, het bidprentje erin heeft gestopt en waarom. Misschien heeft iemand anders dat gedaan. Er zit namelijk ook nog een blauw kartonnetje van de KLM in, met een doorgestreept varken. Dat is een teken dat het in het vliegtuig geoffreerde eten halal was en dat heb ik zelf gebruikt als boekenlegger.

Een andere verrassing vond ik naast een oud-papierbak in de Haagse Vogelwijk (Kwartellaan). Daar trof ik Democratie en Dictatuur van Dr. J.L. Snethlage aan. Blijkbaar had het de voormalige eigenaar aan de moed ontbroken om het boekje door de sleuf te duwen. Boeken horen ook niet in de papierbak, zelfs niet die van Snethlage! Ik kende Snethlage omdat ik als student geschiedenis ooit onderzoek heb gedaan naar Nederlandse fellow travelers en de Sovjet Unie. Snethlage was één van die gekgeworden dominees uit die tijd die dachten dat Stalin Gode welgevallig werk deed. Volgens dominee doctor Snethlage huldigde “De democratie het beginsel der beginselloosheid. Alleen in een wereldbeschouwing die de gegeven menschheid heiligt, doch daarmee tevens onwillens en onwetens alle onmenschelijke menschheidsverhoudigen aanvaardt, is gewelddadigheid altijd uit den boze. Waar echter menschen aan ideeën ondergeschikt geacht worden, gelijk dat in het Marxisme Leninisme het geval is, zijn geen menschen, doch ideeën heilig. Op deze grondslag behoeft het geen vernietiging van waarden te betekenen, wanneer de noodzakelijkheid zich voordoet om gewelddadig tegen de empyrische mensch op te treden.” In het boek trof ik een recensie aan van ene J. Vink uit Bolsward in Kerk en Wereld, 15 december 1933, periodiek van de Vereeniging van Vrijzinnige Hervormden in Nederland. Vink vindt Snethlage’s verhaal indrukwekkend, maar hij kan gelukkig “niet meegaan in zijn aanprijzing van het Marxistisch Leninisme en zijn methode.” Nu ja, het was 1933 en niet alleen dominee Snethlage was in die tijd volkomen van de pot gerukt.

Waar het me eigenlijk om gaat is het derde boek. Ik kocht namelijk op de boekenmarkt op Het Plein in Den Haag Consciousnes Explained van Daniel C. Dennett. Dennett kende ik van Wim Kayser’s televisieserie Een Schitterend Ongeluk en van het boek dat hij samen met Douglas Hofstadter schreef: The Mind’s I. Hij maakte grote indruk op me. Consciousness Explained had ik niet gelezen, maar ik vond het een geniale titel. Het deed me denken aan een oude omslag van het fameuze tijdschrift Hara Kiri, van de onlangs overleden Professeur Choron. Op die omslag staat een foto van een chirurg die een bloederige klomp vlees in zijn handen houdt. Qu’est-ce-que c’est la sexe?, staat er met chocoladeletters boven. C’est ça!, staat eronder.
 
Toen ik het boek doorbladerde viel er een A4-tje uit. Het bleek een ‘Tentamen inleiding filosofie en informatica 1993’ te zijn. Voor welke opleiding zal wel altijd een raadsel blijven, maar ik nam me direct voor om het tentamen voor ‘De Leunstoel’ te gaan maken. Een volgende keer kunt u daarom in uw lijfblad mijn antwoorden vinden op de volgende vragen:
1. Welke gedachtengang brengt Dennett ertoe om het bewustzijn in hoofdstuk 7 van zijn boek te betitelen als een virtuele von Neumann machine? Wat verstaat hij daaronder?
2. Wat is zijn antwoord op Frank Jackson’s gedachte-experiment over de neurofysiologe Mary?
3. Wat verstaat Dennett onder Cartesiaans materialisme?
4. Hoe gaat de heterofenomenologische methode in zijn werk?

Ik zoek alleen nog naar ‘docenten’ die mijn antwoorden willen beoordelen. Lezer, zet hem op!
 
***********************************************
Drs. Theo IJzermans geeft begeleiding bij persoonlijke en
professionele ontwikkeling op het werk. Ga voor informatie
© 2006 Willem Minderhout
powered by CJ2