archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Streekverhaal in dialect Bram Schilperoord

1811VG StreekWonend in het westen van Nederland zijn wij gewend aan het gebruik van de standaard Nederlandse taal. Maar in 2008 verschenen er maar liefst twee dialect-atlassen. De ene behandelde de zinsbouw in 267 dialecten verspreid over Nederland, Vlaanderen en een klein stukje Noord-Frankrijk. Het andere boekwerk behandelt de woordvorming in 613 plaatsen in hetzelfde Nederlandstalige gebied. Ouderen die altijd in hetzelfde gebied hebben gewoond spreken onder elkaar bij voorkeur hun eigen dialect. De meeste jongeren die hun dorp verlaten om zich elders te vestigen leren zo snel mogelijk hun oude taalgebruik af. Dit verhaal speelt zich ergens in een Drents dorpje af.

Verloren zoon
Al dagenlang striemde een felle noordooster het afgelegen huisje. De regen kletterde tegen de ruiten. Binnen was het echter behaaglijk warm. Het potkacheltje knorde tevreden. 'Oe zal der gien hond uutsturen', klonk een stem. 'Da's krek', was het antwoord 'tis bin'n beter dan buut'n'. In het eenvoudige doch propere vertrek zaten twee mannen aan een tafel. In een leunstoel bij het raam zat een oude vrouw naar buiten te kijken.

'Daor kump un reuteldie, daor kump ja wat', riep ze opgewonden. 'Waor?, vroeg één van de mannen die moeizaam was opgestaan en nu ook door het raam keek. 'Daor klutzak, zet oe fokke dan op', sprak de vrouw. 'k zie der niks', zei de man en ging weer aan de tafel zitten. 'Zie het dat vaok, zie ziet schim'n', zei hij tegen de man die tegenover hem zat. 'Zie is bij dokter eweest maor die kan't niet help'n. Zie hebt wel pil'n had, die hebt men weggegeud, da was niks waord'.

'Hoest met oe zeun? Vroeg de andere man. 'Die slampert, die bree'k de bene'n als-ie weerum kump. Hie met zie'n nieuwerwetse ideeën. Die is veur vief jaore'n vertrok'n. Wie hebt niks meer heurd, hie kunt toch goed schrief'n'.'Daor kump ja iemand', sprak de vrouw, naar de deur wijzend. De deur ging open en liet een bebaarde in het leer geklede man binnen. 'Goedenavond samen', zei hij stads. Kan ik hier even schuilen want het weer is om te huilen. Het regent hard en ik ben kleddernat maar ik moet nog dertig kilometer verder.

Da's wel goed, knikte de man aan de tafel. De onfortuinlijke bromfietser ontdeed zich van zijn jas en nam plaats. De oude vrouw bij het raam, die ingespannen naar de bezoeker had zitten kijken, slaakte plotseling een kreet: 'Tis Jakob, tis mien zeun, hie is weerom, mien jong toch'. Ze probeerde op te staan maar viel hulpeloos terug in de stoel.

'Wat is er aan de hand?, vroeg de bezoeker. 'Let daor maor nie up’, antwoordde een van de mannen. 'Zie denk dat oe ons Jakob bint. Oe liek dur veul op, das waor maor ie ad geen baord en snorre. En ok geen brille up de kop'.

‘Wat toevallig', vond de bezoeker, 'vertelt u eens wat meer over uw zoon'. 'Mien zeun', riep de man kwaad, 'ik slao um de koppe kapot, de veulak. Hie is vief jaor leen weggegaon maor wie hebt niks meer heurt'. De vrouw zat zachtjes te jammeren: 'Jakob mien jonge toch, waor bent oe bliev'n, och mien jong'n'.

De bezoeker stond op: 'Ik ga maar weer eens proberen of-ie wil rijden'. Hij trok z'n jas aan groette beleefd. Buiten keek hij nog even om naar het huisje. Er is niet veel veranderd thuis, dacht hij. Hij startte de motor en reed snel weg.

-------
Het plaatje is van Alex Verduijn den Boer
Meer informatie: http://www.verduijndenboer.nl/

© 2021 Bram Schilperoord meer Bram Schilperoord - meer "De wereldliteratuur roept"
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Streekverhaal in dialect Bram Schilperoord
1811VG StreekWonend in het westen van Nederland zijn wij gewend aan het gebruik van de standaard Nederlandse taal. Maar in 2008 verschenen er maar liefst twee dialect-atlassen. De ene behandelde de zinsbouw in 267 dialecten verspreid over Nederland, Vlaanderen en een klein stukje Noord-Frankrijk. Het andere boekwerk behandelt de woordvorming in 613 plaatsen in hetzelfde Nederlandstalige gebied. Ouderen die altijd in hetzelfde gebied hebben gewoond spreken onder elkaar bij voorkeur hun eigen dialect. De meeste jongeren die hun dorp verlaten om zich elders te vestigen leren zo snel mogelijk hun oude taalgebruik af. Dit verhaal speelt zich ergens in een Drents dorpje af.

Verloren zoon
Al dagenlang striemde een felle noordooster het afgelegen huisje. De regen kletterde tegen de ruiten. Binnen was het echter behaaglijk warm. Het potkacheltje knorde tevreden. 'Oe zal der gien hond uutsturen', klonk een stem. 'Da's krek', was het antwoord 'tis bin'n beter dan buut'n'. In het eenvoudige doch propere vertrek zaten twee mannen aan een tafel. In een leunstoel bij het raam zat een oude vrouw naar buiten te kijken.

'Daor kump un reuteldie, daor kump ja wat', riep ze opgewonden. 'Waor?, vroeg één van de mannen die moeizaam was opgestaan en nu ook door het raam keek. 'Daor klutzak, zet oe fokke dan op', sprak de vrouw. 'k zie der niks', zei de man en ging weer aan de tafel zitten. 'Zie het dat vaok, zie ziet schim'n', zei hij tegen de man die tegenover hem zat. 'Zie is bij dokter eweest maor die kan't niet help'n. Zie hebt wel pil'n had, die hebt men weggegeud, da was niks waord'.

'Hoest met oe zeun? Vroeg de andere man. 'Die slampert, die bree'k de bene'n als-ie weerum kump. Hie met zie'n nieuwerwetse ideeën. Die is veur vief jaore'n vertrok'n. Wie hebt niks meer heurd, hie kunt toch goed schrief'n'.'Daor kump ja iemand', sprak de vrouw, naar de deur wijzend. De deur ging open en liet een bebaarde in het leer geklede man binnen. 'Goedenavond samen', zei hij stads. Kan ik hier even schuilen want het weer is om te huilen. Het regent hard en ik ben kleddernat maar ik moet nog dertig kilometer verder.

Da's wel goed, knikte de man aan de tafel. De onfortuinlijke bromfietser ontdeed zich van zijn jas en nam plaats. De oude vrouw bij het raam, die ingespannen naar de bezoeker had zitten kijken, slaakte plotseling een kreet: 'Tis Jakob, tis mien zeun, hie is weerom, mien jong toch'. Ze probeerde op te staan maar viel hulpeloos terug in de stoel.

'Wat is er aan de hand?, vroeg de bezoeker. 'Let daor maor nie up’, antwoordde een van de mannen. 'Zie denk dat oe ons Jakob bint. Oe liek dur veul op, das waor maor ie ad geen baord en snorre. En ok geen brille up de kop'.

‘Wat toevallig', vond de bezoeker, 'vertelt u eens wat meer over uw zoon'. 'Mien zeun', riep de man kwaad, 'ik slao um de koppe kapot, de veulak. Hie is vief jaor leen weggegaon maor wie hebt niks meer heurt'. De vrouw zat zachtjes te jammeren: 'Jakob mien jonge toch, waor bent oe bliev'n, och mien jong'n'.

De bezoeker stond op: 'Ik ga maar weer eens proberen of-ie wil rijden'. Hij trok z'n jas aan groette beleefd. Buiten keek hij nog even om naar het huisje. Er is niet veel veranderd thuis, dacht hij. Hij startte de motor en reed snel weg.

-------
Het plaatje is van Alex Verduijn den Boer
Meer informatie: http://www.verduijndenboer.nl/
© 2021 Bram Schilperoord
powered by CJ2