archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
De Roos van Dekama * Dik Kruithof

1503VG GeellinksDe laatste jaren heb ik een grotere belangstelling gekregen voor de geschiedenis van Friesland. En dan vooral de geschiedenis die ik op de lagere school niet gehad heb. In mijn herinnering ging het daar vooral over de Graven van Holland en dat er in West Friesland ‘in de strijd gesneuveld was’, maar later kwam dat toch weer goed en kwam West Friesland bij Holland.

Misschien kwam in die geschiedenis zelfs wel voor dat een graaf Willem Friesland wilde veroveren, maar daar niet in geslaagd was. In elk geval heb ik dat ook meegekregen uit een van de prachtige jeugdboeken uit de Gulden Sporen Serie, die ik vroeger met veel plezier gelezen en herlezen heb. Het was een serie van GB van Goor Zonen’s Uitgeversmaatschappij, gevestigd in ‘s Gravenhage en Djakarta. In mijn uitgave staat helaas geen jaar van verschijning. ‘De Roos van Dekama’, want daar gaat het hier over, was nummer negen van de (eerste?) tien verschenen delen en een van de twee die over de Nederlandse Geschiedenis gaan, de andere is De Schaapherder, over Jan van Schaffelaar. Het zijn allemaal ‘Klassieke verhalen opnieuw aan de jeugd verteld’, maar wel in een sterk verkorte versie. De meeste indruk op mij maakten De Leeuw van Vlaanderen en De laatste der Mohikanen. Verder komen De Drie musketiers, Koning Arthur, Reynaaert de Vos, Pompeji, Olivier Twist en Odysseus in de serie voorbij.

In De Roos van Dekama staat in de inleiding dat het gaat over de strijd van Graaf Willem de Vierde tegen de Friezen: ‘In Friesland zelf is dit tijdvak nog zeer bekend en de “Slag bij Warns” wordt door sommige Friezen nog wel eens herdacht.’  Mooi om dat zo te lezen in een boek uit de jaren vijftig en dan te bedenken dat ik vorig jaar in De Leunstoel nog verslag heb gedaan van die herdenking.

Graaf Willem is terug van een lange buitenlandse reis naar het Heilige Land, waarbij hij op de heenreis in Spanje tegen de Moren en op de terugreis in Pruisen tegen de heidense Lithauers gestreden had. In Haarlem organiseert hij een groot feest. Een delegatie1503VG Dekamawarns uit Friesland bestaande uit twee ridders, jong en oud, een abt en een erfdochter uit het geslacht Dekama is naar dat feest afgereisd met gemengde gevoelens, want in Staveren zijn pas een aantal Hollandse belastinginners weggejaagd die de aanspraken van Willem op Friesland kracht wilden bijzetten. Zij moeten de graaf vertellen dat hij van de Friezen niets heeft te verwachten.

Er ontspint zich een ingewikkeld familieverhaal. Tot het gevolg van Willem behoren twee in Italië geboren ridders van onduidelijke afkomst: de een zou de zoon zijn van een  kruisvaarder op doorreis en de ander van de verzorgster. Maar ja, wie is wie? Beide ridders laten een oogje vallen op de Roos van Dekama. Er komen ruzies, een als goochelaar/kwakzalver vermomde Bisschop van Utrecht, een toernooigevecht en een bijna oorlog met het bisdom Utrecht aan te pas om te komen tot een verrassende ontknoping, waarbij de ene ridder de zoon blijkt te zijn van de oudste Friese afgevaardigde. Als Graaf Willem dan ten strijde trekt tegen de Friezen gaat dat door zijn eigenwijsheid vreselijk mis, inderdaad in de Slag bij Warns. De beide Italianen staan dan aan verschillende kanten. De zoon van de Friese kruisvaarder helpt zijn oud-makker om te ontsnappen aan het krijgsgewoel. In het slothoofdstuk komen beide ridders weer bij elkaar op bezoek en blijkt de Friese ridder zijn wapen te hebben uitgebreid met dat van zijn vrouw, de Roos van Dekama.

De volwassen versie van het boek is van Jacob van Lennep, die leefde van 1802 tot 1868. Hij schreef historische romans in navolging van Walter Scott. Zijn bekendste boeken zijn de Roos van Dekama (1836) en Ferdinand Huyck (1840). Hij was rijksadvocaat, zat in de Tweede Kamer en was in 1840 de initiatiefnemer van een duinwaterleiding tussen Bloemendaal en Amsterdam, de aanzet tot de Amsterdamsche Duinwater Maatschappij. Het verhaal wordt naverteld door Klaas van der Geest (1903-1964), zeeman en schrijver van streekromans en kinderboeken.

-------
De plaatjes zijn van Via Dit en Dik Kruithof



© 2017 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
De Roos van Dekama * Dik Kruithof
1503VG GeellinksDe laatste jaren heb ik een grotere belangstelling gekregen voor de geschiedenis van Friesland. En dan vooral de geschiedenis die ik op de lagere school niet gehad heb. In mijn herinnering ging het daar vooral over de Graven van Holland en dat er in West Friesland ‘in de strijd gesneuveld was’, maar later kwam dat toch weer goed en kwam West Friesland bij Holland.

Misschien kwam in die geschiedenis zelfs wel voor dat een graaf Willem Friesland wilde veroveren, maar daar niet in geslaagd was. In elk geval heb ik dat ook meegekregen uit een van de prachtige jeugdboeken uit de Gulden Sporen Serie, die ik vroeger met veel plezier gelezen en herlezen heb. Het was een serie van GB van Goor Zonen’s Uitgeversmaatschappij, gevestigd in ‘s Gravenhage en Djakarta. In mijn uitgave staat helaas geen jaar van verschijning. ‘De Roos van Dekama’, want daar gaat het hier over, was nummer negen van de (eerste?) tien verschenen delen en een van de twee die over de Nederlandse Geschiedenis gaan, de andere is De Schaapherder, over Jan van Schaffelaar. Het zijn allemaal ‘Klassieke verhalen opnieuw aan de jeugd verteld’, maar wel in een sterk verkorte versie. De meeste indruk op mij maakten De Leeuw van Vlaanderen en De laatste der Mohikanen. Verder komen De Drie musketiers, Koning Arthur, Reynaaert de Vos, Pompeji, Olivier Twist en Odysseus in de serie voorbij.

In De Roos van Dekama staat in de inleiding dat het gaat over de strijd van Graaf Willem de Vierde tegen de Friezen: ‘In Friesland zelf is dit tijdvak nog zeer bekend en de “Slag bij Warns” wordt door sommige Friezen nog wel eens herdacht.’  Mooi om dat zo te lezen in een boek uit de jaren vijftig en dan te bedenken dat ik vorig jaar in De Leunstoel nog verslag heb gedaan van die herdenking.

Graaf Willem is terug van een lange buitenlandse reis naar het Heilige Land, waarbij hij op de heenreis in Spanje tegen de Moren en op de terugreis in Pruisen tegen de heidense Lithauers gestreden had. In Haarlem organiseert hij een groot feest. Een delegatie1503VG Dekamawarns uit Friesland bestaande uit twee ridders, jong en oud, een abt en een erfdochter uit het geslacht Dekama is naar dat feest afgereisd met gemengde gevoelens, want in Staveren zijn pas een aantal Hollandse belastinginners weggejaagd die de aanspraken van Willem op Friesland kracht wilden bijzetten. Zij moeten de graaf vertellen dat hij van de Friezen niets heeft te verwachten.

Er ontspint zich een ingewikkeld familieverhaal. Tot het gevolg van Willem behoren twee in Italië geboren ridders van onduidelijke afkomst: de een zou de zoon zijn van een  kruisvaarder op doorreis en de ander van de verzorgster. Maar ja, wie is wie? Beide ridders laten een oogje vallen op de Roos van Dekama. Er komen ruzies, een als goochelaar/kwakzalver vermomde Bisschop van Utrecht, een toernooigevecht en een bijna oorlog met het bisdom Utrecht aan te pas om te komen tot een verrassende ontknoping, waarbij de ene ridder de zoon blijkt te zijn van de oudste Friese afgevaardigde. Als Graaf Willem dan ten strijde trekt tegen de Friezen gaat dat door zijn eigenwijsheid vreselijk mis, inderdaad in de Slag bij Warns. De beide Italianen staan dan aan verschillende kanten. De zoon van de Friese kruisvaarder helpt zijn oud-makker om te ontsnappen aan het krijgsgewoel. In het slothoofdstuk komen beide ridders weer bij elkaar op bezoek en blijkt de Friese ridder zijn wapen te hebben uitgebreid met dat van zijn vrouw, de Roos van Dekama.

De volwassen versie van het boek is van Jacob van Lennep, die leefde van 1802 tot 1868. Hij schreef historische romans in navolging van Walter Scott. Zijn bekendste boeken zijn de Roos van Dekama (1836) en Ferdinand Huyck (1840). Hij was rijksadvocaat, zat in de Tweede Kamer en was in 1840 de initiatiefnemer van een duinwaterleiding tussen Bloemendaal en Amsterdam, de aanzet tot de Amsterdamsche Duinwater Maatschappij. Het verhaal wordt naverteld door Klaas van der Geest (1903-1964), zeeman en schrijver van streekromans en kinderboeken.

-------
De plaatjes zijn van Via Dit en Dik Kruithof

© 2017 Dik Kruithof
powered by CJ2