archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Na zoveel ingetogenheid ......... Frits Hoorweg

1218VG MathildeGraag had ik u vergast op een stoer verhaal over sportieve prestaties in de zomermaanden verricht, maar het is er niet van gekomen. Het was ofwel te warm of te nat. Ja, misschien komt het wel door de klimaatverandering, hoewel …. ik herinner mij vakanties die ongeveer net zo verliepen. Wat weer betreft dan, als je aan een grote wandeltocht bezig bent of in een tentje zit heb je geen keus: dan moet je er toch op uit, weer of geen weer.

Gelukkig zat mijn vakantieboekentas vol met werk van geliefde schrijvers waar ik nog niet aan toe gekomen was. Dat werkt bij mij zo: als het moment nadert dat bijna alles van zo’n schrijver de revue is gepasseerd ontstaat er een zekere aarzeling. Het is alsof ik bang ben voor een treurige toekomst, waarin er geen nieuwe van XXXX meer zal zijn om naar uit te kijken. Vervolgens verdwijnt de betrokken schrijver een tijd uit mijn gedachten tot, bij de voorbereiding van een vakantie bijvoorbeeld, de boekenkast weer eens wordt doorgekeken.

Anita Brookner is zo’n schrijfster. Zij heeft het in Nederland nooit helemaal kunnen maken, misschien wel vooral door de vernietigende column die Piet Grijs ooit aan haar wijdde. (Het kan zijn dat hij bij die gelegenheid een ander alias gebruikte.) Als ik het mij goed herinner was zijn voornaamste kritiek dat haar hoofdpersonen hun lot nogal lijdzaam lijken te ondergaan.

‘A Family Romance’, uit 1993, zou hem niet van dit oordeel hebben afgebracht, maar toch is het een geweldig boek. Enkele elkaar rakende mensenlevens worden uitgebreid beschreven. Geliefden gaan dood en het leven van de nabestaanden wordt ernstig opgeschud. Brookner laat mooi zien hoe daardoor de verhouding tussen de hoofdpersoon Jane en haar (aangetrouwde) tante Dolly op subtiele manier verandert. In het slothoofdstuk neemt Jane (inmiddels een gerenommeerd deskundige op het gebied van sprookjes) deel aan een feministisch literatuur-symposium in Amerika. Daar blijkt haar kijk op de wereld en de literatuur op een schrijnende, maar ook wel komische manier, te contrasteren met die van haar collega’s (als je ze al zo zou willen noemen).

Maar, dat moet ik Grijs nageven, na zoveel ingetogenheid was het tijd voor iets heel anders. Daar werd gelukkig in voorzien door een zorgvuldig bewaarde Larry McMurtry. McMurtry heeft veel geschreven, maar ik ben vooral gecharmeerd van zijn westerns met Augustus McCrae en Woodrow Call in de hoofdrol: Lonesome Dove, Streets of Laredo en Dead Man’s Walk (uit 1995). Het laatste boek is wat wel een ‘prequel’ wordt genoemd. De lezer wordt erin teruggevoerd naar het begin van de ‘loopbaan’ van de Texas Rangers uit de twee eerder gepubliceerde boeken.

Wat vindt u van deze eerste zin:
‘Matilda Jane Roberts was`naked as the air. Known througout South Texas as The Great Western, she came walking up from the muddy Rio Grande holding a big snapping turtle by the tail.’ ?
De schildpad wordt voor de voeten geworpen van de kok met de mededeling dat het vlees ervan vast beter is dan zijn bacon. Matilda maakt met Gus en Call deel uit van een groep gelukszoekers, onder aanvoering van een zelfbenoemde kapitein, die zich verbeelden dat ze het land naar hun hand kunnen zetten. Van die gedachte worden ze overigens al snel afgeholpen door een paar verbluffend effectieve (en wrede) Indianen. Matilda reist met het gezelschap mee om voor het hoognodige vertier te zorgen.

Vijfhonderd bloedstollende, maar tegelijk hilarische, bladzijden later heeft de schrijver een apotheose in petto die weinig onderdoet voor de openingsscène. Onze helden zijn ingehuurd om een Britse dame en haar metgezellen naar een veilige bestemming te brengen. Als ze omsingeld worden door indianen lijkt daar weinig van terecht te gaan komen. De situatie is hopeloos, maar dan neemt Lady Carey de leiding over. Ze formeert een kleine optocht te paard en gaat zelf, naakt, voorop. Omdat ze melaats is biedt ze een gruwelijke aanblik, die nog versterkt wordt door de Boa Constrictor, haar geliefde huisdier, die ze om haar nek heeft gedrapeerd. Zo gaat ze de rest voor, terwijl ze een aria uit Nabucco zingt (die ze van Verdi zelf heeft geleerd). De indianen kiezen het hazenpad.

Een boek dat zich uitstekend lijkt te lenen voor bespreking tijdens zo’n feministische literatuur-conferentie als waar Anita Brookner ‘A Family Romance’ mee laat eindigen.

-----------------------------------------
De tekening is van Linda Hulshof
Meer informatie op: www.lindahulshof.nl
-----------------------------------------------------
Bestel uw boeken, CD’s en veel meer
bij bolcom via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel


© 2015 Frits Hoorweg meer Frits Hoorweg - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Na zoveel ingetogenheid ......... Frits Hoorweg
1218VG MathildeGraag had ik u vergast op een stoer verhaal over sportieve prestaties in de zomermaanden verricht, maar het is er niet van gekomen. Het was ofwel te warm of te nat. Ja, misschien komt het wel door de klimaatverandering, hoewel …. ik herinner mij vakanties die ongeveer net zo verliepen. Wat weer betreft dan, als je aan een grote wandeltocht bezig bent of in een tentje zit heb je geen keus: dan moet je er toch op uit, weer of geen weer.

Gelukkig zat mijn vakantieboekentas vol met werk van geliefde schrijvers waar ik nog niet aan toe gekomen was. Dat werkt bij mij zo: als het moment nadert dat bijna alles van zo’n schrijver de revue is gepasseerd ontstaat er een zekere aarzeling. Het is alsof ik bang ben voor een treurige toekomst, waarin er geen nieuwe van XXXX meer zal zijn om naar uit te kijken. Vervolgens verdwijnt de betrokken schrijver een tijd uit mijn gedachten tot, bij de voorbereiding van een vakantie bijvoorbeeld, de boekenkast weer eens wordt doorgekeken.

Anita Brookner is zo’n schrijfster. Zij heeft het in Nederland nooit helemaal kunnen maken, misschien wel vooral door de vernietigende column die Piet Grijs ooit aan haar wijdde. (Het kan zijn dat hij bij die gelegenheid een ander alias gebruikte.) Als ik het mij goed herinner was zijn voornaamste kritiek dat haar hoofdpersonen hun lot nogal lijdzaam lijken te ondergaan.

‘A Family Romance’, uit 1993, zou hem niet van dit oordeel hebben afgebracht, maar toch is het een geweldig boek. Enkele elkaar rakende mensenlevens worden uitgebreid beschreven. Geliefden gaan dood en het leven van de nabestaanden wordt ernstig opgeschud. Brookner laat mooi zien hoe daardoor de verhouding tussen de hoofdpersoon Jane en haar (aangetrouwde) tante Dolly op subtiele manier verandert. In het slothoofdstuk neemt Jane (inmiddels een gerenommeerd deskundige op het gebied van sprookjes) deel aan een feministisch literatuur-symposium in Amerika. Daar blijkt haar kijk op de wereld en de literatuur op een schrijnende, maar ook wel komische manier, te contrasteren met die van haar collega’s (als je ze al zo zou willen noemen).

Maar, dat moet ik Grijs nageven, na zoveel ingetogenheid was het tijd voor iets heel anders. Daar werd gelukkig in voorzien door een zorgvuldig bewaarde Larry McMurtry. McMurtry heeft veel geschreven, maar ik ben vooral gecharmeerd van zijn westerns met Augustus McCrae en Woodrow Call in de hoofdrol: Lonesome Dove, Streets of Laredo en Dead Man’s Walk (uit 1995). Het laatste boek is wat wel een ‘prequel’ wordt genoemd. De lezer wordt erin teruggevoerd naar het begin van de ‘loopbaan’ van de Texas Rangers uit de twee eerder gepubliceerde boeken.

Wat vindt u van deze eerste zin:
‘Matilda Jane Roberts was`naked as the air. Known througout South Texas as The Great Western, she came walking up from the muddy Rio Grande holding a big snapping turtle by the tail.’ ?
De schildpad wordt voor de voeten geworpen van de kok met de mededeling dat het vlees ervan vast beter is dan zijn bacon. Matilda maakt met Gus en Call deel uit van een groep gelukszoekers, onder aanvoering van een zelfbenoemde kapitein, die zich verbeelden dat ze het land naar hun hand kunnen zetten. Van die gedachte worden ze overigens al snel afgeholpen door een paar verbluffend effectieve (en wrede) Indianen. Matilda reist met het gezelschap mee om voor het hoognodige vertier te zorgen.

Vijfhonderd bloedstollende, maar tegelijk hilarische, bladzijden later heeft de schrijver een apotheose in petto die weinig onderdoet voor de openingsscène. Onze helden zijn ingehuurd om een Britse dame en haar metgezellen naar een veilige bestemming te brengen. Als ze omsingeld worden door indianen lijkt daar weinig van terecht te gaan komen. De situatie is hopeloos, maar dan neemt Lady Carey de leiding over. Ze formeert een kleine optocht te paard en gaat zelf, naakt, voorop. Omdat ze melaats is biedt ze een gruwelijke aanblik, die nog versterkt wordt door de Boa Constrictor, haar geliefde huisdier, die ze om haar nek heeft gedrapeerd. Zo gaat ze de rest voor, terwijl ze een aria uit Nabucco zingt (die ze van Verdi zelf heeft geleerd). De indianen kiezen het hazenpad.

Een boek dat zich uitstekend lijkt te lenen voor bespreking tijdens zo’n feministische literatuur-conferentie als waar Anita Brookner ‘A Family Romance’ mee laat eindigen.

-----------------------------------------
De tekening is van Linda Hulshof
Meer informatie op: www.lindahulshof.nl
-----------------------------------------------------
Bestel uw boeken, CD’s en veel meer
bij bolcom via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel
© 2015 Frits Hoorweg
powered by CJ2