Op twintig november overleed de saxofonist Mars Williams na bijna een jaar lang geworsteld te hebben met kanker. Ik weet dat dankzij het geweldige Amerikaanse zorgsysteem. Om de medische kosten te dekken waren vrienden van Mars een ‘Go Fund Me’-campagne gestart. Ook met een democraat als president is gezondheidszorg niet voor iedereen weggelegd in de VS. Ik had een bijdrage gedaan en werd daardoor op de hoogte gehouden. Mars werd 68 jaar.

Ik heb Mars maar twee keer zien optreden. Toevalligerwijs heb ik hem na die beide optredens ook even gesproken.  

De eerste keer was na een optreden met Peter Brötzmanns ‘Chicago Tentet’ op het North Sea Jazz Festival in Den Haag in 2003. Het was de eerste en enige keer dat ik een toegangskaartje had gekregen, van mijn buurvrouw die taarten bakte voor de catering, voor de after party in het Bell Air-hotel. Ik was die avond helemaal van mijn sokken geblazen door Brötzmann en consorten dus ik was blij verrast dat ik juist hen op de after party tegenkwam. Ik herinner me dat ik wat onhandige woorden met Brötzmann heb gewisseld – wat zeg je als je ineens naast één van je absolute muzikale helden staat? – en met het kleine mannetje dat naast hem stond in wie ik later Mars Williams herkende.

De tweede keer was niet zo lang geleden, zaterdag 22 februari 2020, in de fabuleuze ‘Wijnbar Koffie & Ambacht’ in de Ebenhaezerstraat in Rotterdam. Mars speelde mee met het Blue Lines Trio van Raoul van der Weide, George Hadow en Michiel Scheen. Wederom werd ik van mijn sokken geblazen. Deze keer ook letterlijk want in de kleine ruimte zat ik ongeveer met mijn neus in de beker van zijn altsax.

Mars voelde zich helemaal in zijn element in dat kleine cafeetje. Hoe hij nu precies bij Raoul, George en Michiel terecht was gekomen zal ik nog eens navragen, maar het was een groot feest.

De Duitse saxofonist Peter Brötzmann van dat tentet is ook al overleden in juni van dit jaar. Hij was één van de grondleggers van de Free Jazz in Europa. Legendarisch is zijn album ‘Machine Gun’ uit 1968 met onder meer Willem Breuker en Han Bennink. Een grote inspiratiebron voor Brötzmann was Albert Ayler. Aan Ayler, die in 1970 onder mysterieuze omstandigheden in de Hudson-rivier verdronk, wijdde hij het album ‘Die like a dog’. (Samen met de fantastische bassist William Parker en drummer Hamid Drake, die gelukkig nog wel in leven zijn.)

Ook Mars was een Ayler-adept. Hij maakte een vijftal fantastische albums met kerstmuziek op zijn Aylers: ‘Mars Williams presents an Ayler Xmas’. Dit is echt de enige kerstmuziek die ik kan velen. Van harte aanbevolen straks! De vrije muziek was zijn lust en zijn leven, maar naast zijn leven als free jazz-saxofonist was hij ook een soort popheld. Hij speelde onder meer sax in de new wave band ‘The Waitresses’ (bekend van de hit ‘I know what boys like’ waarop hij een fantastische solo speelt) en bij de Britse band Psychedelic Furs.  

Met die laatste band ging hij zelfs onlangs nog op tournee. Tot het echt niet meer ging. Ik geloof niet dat hij, ondanks het falende Amerikaanse zorgstelsel, net als Ayler als een hond is gecrepeerd en hoop dat die paar centjes van mij daaraan hebben mogen bijdragen. Deze grote kleine man zal gemist worden.

Weer een held minder.

Mars Williams in Koffie & Ambacht

Een van Mars’ laatste concerten: The Psychedelic Furs - Love My Way - Nashville - 9/22/2023