Lokaalpolitieke verwikkelingen rond de verplaatsing van een volkstuinvereniging leidden ertoe dat op het nieuwe complex waar ik mijn tuintje heb, er een herverdeling van de grond moest plaatsvinden. Dat was nog niet zo simpel, omdat de percelen al waren afgescheiden en overal een betonnen plaat was gestort om een huisje op te kunnen trekken of misschien een intercontinentale raket af te vuren. Want door een vreemde ijver van de gemeente zijn de platen zeer dik uitgevallen. Als laatkomer was er zo voor mij een tuin beschikbaar met op de grens een tweede plaat die ik deel met mijn buurman. Op mijn helft staat nu na geboor en getimmer een zes meter lange en drie meter brede pergola te wachten op planten die zich om de palen en latten willen wikkelen en slingeren.

Op vakantie in Engeland zag ik hoe aantrekkelijk dat er uit kon zien. Nu had de tuin die ik bezocht weliswaar de omvang van een park en de pergola had een lengte van honderd meter. De houten leggers werden gesteund door 60 stenen kolommen. De steenrijke vader van de mecenas Edward James die het surrealisme bewonderde en op zijn rug te zien is op het schilderij van René Magritte van een foutief weerspiegelde man (La Reproduction Interdite), liet de pergola bouwen. Hij was nog niet klaar of hij overleed en zoon Edward erfde met passeren van zijn zussen het landgoed. Zelf was hij overigens meer in orchideeën geïnteresseerd en in het oerwoud van Midden-Amerika.

De pergola die een lichte glooiing volgt, is het werk van Harold Peto. Het was een architect die uiteindelijk koos voor het ontwerpen van tuinen. Zijn oude stiel herken je aan zijn voorkeuren voor pergola's, vijvers, verzonken tuinen en koepeltjes. In zijn tijd - begin van de 20^e eeuw - was hij de lieveling der rijken. Dat leverde dus ook deze pergola op het landgoed Westdean op.

Tegenwoordig is het geheel in het bezit van de Engelse Natuurmonumenten. Elk najaar is een tuinman plusminus zes weken bezig om alle klimplanten van de pergola bij te snoeien, opnieuw aan te binden voor zover nodig en te voorkomen dat het geheel de jungle wordt waar de erfgenaam zo verzot op was.

Uiteraard zijn de kolommen begroeid met rozen en clematissen, maar ook met klimhortensia, kiwi en klimplanten waarvoor een Nederlandse naam ontbreekt, zoals schisanda en akebia en die je met veel fantasie fuchsia-achtig zou kunnen noemen.

In plaats van zestig kolommen heeft mijn pergola veertien palen. Dat is toch nog heel wat, maar veertien verschillende klimplanten zal ik vermoedelijk niet halen, of ik moet met plantenbakken gaan werken. Een deel van de palen heeft namelijk alleen maar beton om zich heen. Daar wreekt zich dat mijn pergola slechts een halve plaat in beslag neemt en niet aan beide kant aarde heeft.

Als eerste klimmer denk ik aan de roos Guirlande d'Amour, al was het alleen maar om de naam. Het is een witte roos waarvan met enige trots wordt vermeld dat hij in 1994 in Madrid een Gouden Medaille won. Met klimmen vraag je je dan af of vanwege de verschijning? Uit ervaring weet ik dat als een klimroos het naar de zin heeft, in korte tijd zeer vele meters overbrugd kunnen worden. Het moet natuurlijk niet zo zijn dat de roos in de tijd dat ik onder de pergola een beetje zit te soezen met de krant, erin slaagt om me als een inwoner van het kasteel van Doornroosje geheel in te kapselen.

Tijd om een beetje te niksen heb ik overigens nog nauwelijks. De tuin vraagt om aandacht, waaronder het gazon in wording. Dat liet ik even voor wat het was. Het was tijd om de smeerwortel met de snoeischaar weer eens klein te maken. De planten zijn een restant uit de begintijd toen de tuin nog volledig weiland was. Als ik er niets aan zou doen, zou de tuin in een akker met smeerwortel kunnen veranderen. Dat zou nog nut kunnen hebben ook. Op een website over bijzondere groentes zag ik verbaasd dat smeerwortel daar ook onder valt. Men legde uit hoe je smeerwortelsoep kunt maken. Het lijkt me iets waarmee je heel makkelijk ruzie aan tafel kunt uitlokken. Medetuinders lieten me onlangs proeven van zelfgekweekte groenlof, ook een groente die je niet gauw in het schap tegenkomt. Kropsla, maar dan bitter, en behoorlijk, was mijn ervaring. 'Bitter in de mond, maakt het hart gezond,' leerde ik vroeger, maar je moet niet met een bittere smaak in je tuin rondlopen. Je moet de zwoele geur van rozen kunnen opsnuiven.

 

************************************************************