archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 9
Jaargang 3
2 maart 2006
Vermaak en Genot > Misdaadboeken delen printen terug
Voorhistorisch chatten Theo Capel

0309VG Misdaad
Na de verhuizing had ik de boekenkast weer redelijk snel op orde. Voor de pockets was net plaats. Van de andere formaten schoot er een stapel over. Nog één keer lezen en dan bezien of ze echt weg konden nam ik me voor. Dat was te overzien tot ik alsnog een stapeltje pockets – met auteurs met een 'D'– tegenkwam. Toen was de kast al vol.
Nu moet ik zowel de overgeschoten stapel als een heel stel boeken uit de kast 'weglezen'. Er zijn ergere dingen in het leven.

Nightlines van John Lutz stamt uit 1984. Het is een privé-detectiveverhaal dat in St. Louis, in het middenwesten van de V.S., speelt. Het bijzondere in het verhaal is het anonieme geklets in de nacht over telefoonlijnen die normaal alleen voor dienstverkeer van de telefoonmaatschappij worden gebruikt. Eenzame lieden, die vaak op zoek zijn naar seks, leggen zo contact met elkaar. Ze zijn soms niet alleen eenzaam maar ook gestoord en in dit geval moordlustig. Een reden voor de detective met een opspelende maag zich in de 'cyberspace', zoals we tegenwoordig zeggen, te begeven. De man is nogal invoelend en ik zag dat ik bij eerdere lezing hem teveel weg vond hebben van een maatschappelijk werker. In die tijd had ik verder geen flauw idee dat chatten of msn-en zou worden uitgevonden en bijvoorbeeld vieze mannen de gelegenheid zou geven zich als tienermeisjes voor te doen en zo smoezelige contacten te kunnen leggen. Op die gedachte was Lutz ook nog niet gekomen. Lutz was zijn tijd verder eigenlijk vooruit. Van zijn detective Alo Nudger is niets meer vernomen. De auteur heeft ook nog een serie gemaakt over een andere detective die in Florida was gesitueerd. Daarvan zijn enkele delen indertijd in het Nederlands verschenen. Enige roem behaalde hij met de verfilming van Single White Female (de filmtitel).

William F. Buckley jr. is een oude, rechtse bal die van grote betekenis was voor de opleving van het conservatisme in de V.S. Als tijdverdrijf schreef hij ook een serie spionageromans met een jonge rechtse bal in de hoofdrol, Blackford Oakes. Het is net als zijn schepper een bijna aristocratisch type, als dat zou kunnen in de klasseloze maatschappij waarop de V.S. zich voorstaat. The Story of Henri Tod, een oudje uit 1984, is eigenlijk alleen nog maar interessant voor wie de aanloop tot de Berlijnse crisis uit 1961 nog eens wil nalezen. Het boek biedt ook een paar aardige inkijkjes op het optreden van wijlen president Kennedy. Er komt zo in de kast een plaatsje vrij. Overigens verscheen na een lange pauze in 2005 opeens een nieuw avontuur van Oakes, toepasselijk getiteld Last Call for Blackford Oakes.

Van Fortinbras Vonk verscheen een nieuwe thriller met uiterst actuele thematiek. In Contraplan beramen moslimfanaten een aanslag in Amsterdam. Een Geheime Dienst treedt in dit geval op als provocateur om ons van de ernst van een terroristische dreiging te overtuigen. Het klinkt als de cartoon van Gary Larson waarin een ruit met een baksteen is ingegooid. Om de steen zit een papiertje waarop staat ‘Ruit stuk? Bel ons’, met het telefoonnummer van het bedrijf. Vonk moet je om de humor niet lezen. Hij is een auteur die graag verwrongen, gewelddadige types neerzet, liefst gekweld door – perverse – seksuele begeerten. Zo begint het verhaal behoorlijk ongeloofwaardig met een Marokkaan die leraar Nederlands is en een leerlinge voor de klas seksueel vernedert. Het meisje speelt een belangrijke nevenrol in het verhaal dat wordt gedomineerd door een geheim agent die door een plastisch chirurg is opgelapt na een bomaanslag. Een groot deel van de actie speelt in Amsterdam-Oost, een buurt waarvan het lijkt dat je er maar beter niet kunt rondlopen. Behalve van vreemde types houdt Vonk ook van een vreemde schrijfstijl met zinnen waarin het werkwoord ontbreekt of die anderszins in telegramstijl staan, veelal verteld via innerlijke monoloog. Alles bij elkaar is het verhaal een eigenaardige mengeling van seks, geweld, moslimterreur en bureaucratische rimram. Als tv-serie zou het het beter doen dan nu als boek. Dan houdt de actie op zich de vaart erin en doet de ongeloofwaardigheid van de personages er minder toe.

Citizen Vince van Jess Walter verscheen al een klein jaar geleden in het Nederlands als De Keuze. Behalve dat het in korte zinnen in de tegenwoordige tijd is geschreven met een hijgerige toon als effect, is er alleen maar goeds over te vertellen. Vince, de hoofdpersoon, woont in Spokane, een provincieplaats in de staat Washington van de V.S. Hij werkt in een donut-bakkerij maar blijkt zich ook bezig te houden met diefstal en heling van creditcards. Vince is een crimineel uit New York die door justitie als beschermde getuige van een nieuwe identiteit is voorzien. Als hij door een andere crimineel bijna wordt vermoord meent hij dat zijn oude makkers uit New York alsnog wraak willen nemen. Hij zoekt hen op om te proberen zijn verraad af te kopen. Dat wordt allemaal op een smakelijke, harde manier verteld.

Tegelijkertijd bestaat een belangrijk deel van het verhaal uit een soort huisje-boompje-beestje droom van Vince. Zijn wens om voor het eerst van zijn leven aan de presidentsverkiezingen mee te doen – Reagan vs Carter in 1980 – is daarvan de ultieme verbeelding. Als crimineel was Vince zijn kiesrecht kwijtgeraakt en nu kreeg hij het weer terug. Zeer vermakelijk is zijn gang naar het stemhokje waar hij een formulier in handen krijgt met van alles en nog wat erop, onder meer volkspetities, en veel meer presidentskandidaten dan hij ooit had gedacht. Hij was slechts voorbereid op een keuze tussen Carter of Reagan. Beide presidenten krijgen ook nog een mooi vignet. Het eindigt allemaal mierzoet, maar dat ontsiert het goed geschreven, goed bedachte verhaal eigenlijk niet. Walter is zo’n auteur waarvan je tot je plezier ziet dat hij nog meer heeft geschreven. Hij verdient een plaatsje in de kast, ook al moet dan opnieuw een ander boek wijken.


William F. Buckley jr. The Story of Henri Tod. Doubleday.
William F. Buckley jr. Last Call for Blackford Oakes. Harcourt.
John Lutz. Nightlines. St Martins Press.
Fortinbras Vonk. Contraplan. Signature (€ 17.95).
Jess Walter. Citizen Vince. Hodder (Van Ditmar Boekenimport, € 12,95).
Jess Walter. De Keuze. Elmar (€ 15,-).
 


© 2006 Theo Capel meer Theo Capel - meer "Misdaadboeken"
Vermaak en Genot > Misdaadboeken
Voorhistorisch chatten Theo Capel
0309VG Misdaad
Na de verhuizing had ik de boekenkast weer redelijk snel op orde. Voor de pockets was net plaats. Van de andere formaten schoot er een stapel over. Nog één keer lezen en dan bezien of ze echt weg konden nam ik me voor. Dat was te overzien tot ik alsnog een stapeltje pockets – met auteurs met een 'D'– tegenkwam. Toen was de kast al vol.
Nu moet ik zowel de overgeschoten stapel als een heel stel boeken uit de kast 'weglezen'. Er zijn ergere dingen in het leven.

Nightlines van John Lutz stamt uit 1984. Het is een privé-detectiveverhaal dat in St. Louis, in het middenwesten van de V.S., speelt. Het bijzondere in het verhaal is het anonieme geklets in de nacht over telefoonlijnen die normaal alleen voor dienstverkeer van de telefoonmaatschappij worden gebruikt. Eenzame lieden, die vaak op zoek zijn naar seks, leggen zo contact met elkaar. Ze zijn soms niet alleen eenzaam maar ook gestoord en in dit geval moordlustig. Een reden voor de detective met een opspelende maag zich in de 'cyberspace', zoals we tegenwoordig zeggen, te begeven. De man is nogal invoelend en ik zag dat ik bij eerdere lezing hem teveel weg vond hebben van een maatschappelijk werker. In die tijd had ik verder geen flauw idee dat chatten of msn-en zou worden uitgevonden en bijvoorbeeld vieze mannen de gelegenheid zou geven zich als tienermeisjes voor te doen en zo smoezelige contacten te kunnen leggen. Op die gedachte was Lutz ook nog niet gekomen. Lutz was zijn tijd verder eigenlijk vooruit. Van zijn detective Alo Nudger is niets meer vernomen. De auteur heeft ook nog een serie gemaakt over een andere detective die in Florida was gesitueerd. Daarvan zijn enkele delen indertijd in het Nederlands verschenen. Enige roem behaalde hij met de verfilming van Single White Female (de filmtitel).

William F. Buckley jr. is een oude, rechtse bal die van grote betekenis was voor de opleving van het conservatisme in de V.S. Als tijdverdrijf schreef hij ook een serie spionageromans met een jonge rechtse bal in de hoofdrol, Blackford Oakes. Het is net als zijn schepper een bijna aristocratisch type, als dat zou kunnen in de klasseloze maatschappij waarop de V.S. zich voorstaat. The Story of Henri Tod, een oudje uit 1984, is eigenlijk alleen nog maar interessant voor wie de aanloop tot de Berlijnse crisis uit 1961 nog eens wil nalezen. Het boek biedt ook een paar aardige inkijkjes op het optreden van wijlen president Kennedy. Er komt zo in de kast een plaatsje vrij. Overigens verscheen na een lange pauze in 2005 opeens een nieuw avontuur van Oakes, toepasselijk getiteld Last Call for Blackford Oakes.

Van Fortinbras Vonk verscheen een nieuwe thriller met uiterst actuele thematiek. In Contraplan beramen moslimfanaten een aanslag in Amsterdam. Een Geheime Dienst treedt in dit geval op als provocateur om ons van de ernst van een terroristische dreiging te overtuigen. Het klinkt als de cartoon van Gary Larson waarin een ruit met een baksteen is ingegooid. Om de steen zit een papiertje waarop staat ‘Ruit stuk? Bel ons’, met het telefoonnummer van het bedrijf. Vonk moet je om de humor niet lezen. Hij is een auteur die graag verwrongen, gewelddadige types neerzet, liefst gekweld door – perverse – seksuele begeerten. Zo begint het verhaal behoorlijk ongeloofwaardig met een Marokkaan die leraar Nederlands is en een leerlinge voor de klas seksueel vernedert. Het meisje speelt een belangrijke nevenrol in het verhaal dat wordt gedomineerd door een geheim agent die door een plastisch chirurg is opgelapt na een bomaanslag. Een groot deel van de actie speelt in Amsterdam-Oost, een buurt waarvan het lijkt dat je er maar beter niet kunt rondlopen. Behalve van vreemde types houdt Vonk ook van een vreemde schrijfstijl met zinnen waarin het werkwoord ontbreekt of die anderszins in telegramstijl staan, veelal verteld via innerlijke monoloog. Alles bij elkaar is het verhaal een eigenaardige mengeling van seks, geweld, moslimterreur en bureaucratische rimram. Als tv-serie zou het het beter doen dan nu als boek. Dan houdt de actie op zich de vaart erin en doet de ongeloofwaardigheid van de personages er minder toe.

Citizen Vince van Jess Walter verscheen al een klein jaar geleden in het Nederlands als De Keuze. Behalve dat het in korte zinnen in de tegenwoordige tijd is geschreven met een hijgerige toon als effect, is er alleen maar goeds over te vertellen. Vince, de hoofdpersoon, woont in Spokane, een provincieplaats in de staat Washington van de V.S. Hij werkt in een donut-bakkerij maar blijkt zich ook bezig te houden met diefstal en heling van creditcards. Vince is een crimineel uit New York die door justitie als beschermde getuige van een nieuwe identiteit is voorzien. Als hij door een andere crimineel bijna wordt vermoord meent hij dat zijn oude makkers uit New York alsnog wraak willen nemen. Hij zoekt hen op om te proberen zijn verraad af te kopen. Dat wordt allemaal op een smakelijke, harde manier verteld.

Tegelijkertijd bestaat een belangrijk deel van het verhaal uit een soort huisje-boompje-beestje droom van Vince. Zijn wens om voor het eerst van zijn leven aan de presidentsverkiezingen mee te doen – Reagan vs Carter in 1980 – is daarvan de ultieme verbeelding. Als crimineel was Vince zijn kiesrecht kwijtgeraakt en nu kreeg hij het weer terug. Zeer vermakelijk is zijn gang naar het stemhokje waar hij een formulier in handen krijgt met van alles en nog wat erop, onder meer volkspetities, en veel meer presidentskandidaten dan hij ooit had gedacht. Hij was slechts voorbereid op een keuze tussen Carter of Reagan. Beide presidenten krijgen ook nog een mooi vignet. Het eindigt allemaal mierzoet, maar dat ontsiert het goed geschreven, goed bedachte verhaal eigenlijk niet. Walter is zo’n auteur waarvan je tot je plezier ziet dat hij nog meer heeft geschreven. Hij verdient een plaatsje in de kast, ook al moet dan opnieuw een ander boek wijken.


William F. Buckley jr. The Story of Henri Tod. Doubleday.
William F. Buckley jr. Last Call for Blackford Oakes. Harcourt.
John Lutz. Nightlines. St Martins Press.
Fortinbras Vonk. Contraplan. Signature (€ 17.95).
Jess Walter. Citizen Vince. Hodder (Van Ditmar Boekenimport, € 12,95).
Jess Walter. De Keuze. Elmar (€ 15,-).
 
© 2006 Theo Capel
powered by CJ2