archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 9
Jaargang 14
2 maart 2017
Bezigheden > Lopen delen printen terug
Morralioessens * Henk Klaren

1409BZ LioessensIedereen kent Moddergat wel.  Althans iedereen die vroeger wel eens naar Man bijt Hond keek. Ze hadden een serie items onder het motto van Boerenhol naar Moddergat. Mooie namen – haha – aan de rand van Nederland. Ach, humor …

Bijna zeventien jaar geleden was ik vlakbij Moddergat. Het was in de zomer van het jaar 2000. Ik moest Morra en Lioessens zien. Mijn Friese ouders hadden het wel eens over ’Morralioessens’. Ik heb als kind lang gedacht dat het één plaats was. Het zijn er twee. In het jaar 2000 was de grote reünie van alle Friezen ‘Simmer 2000’ heette dat. Er waren allerlei evenementen. Die heb ik gemeden, want niks te zoeken. Maar ik vond het wel een aanleiding om al die plekken, waar ik thuis steeds over hoorde, te bezoeken. Bolsward natuurlijk, waar mijn moeder vandaan kwam en mijn vader op de zuivelschool zat. Nylân daar vlakbij, waar familie woonde. Tjalleberd, Luinjeberd en Terbant, de geboorteplaats en latere woonplaatsen van mijn vader. Vlakbij en steeds dichter bij Heerenveen. En natuurlijk: Morra en Lioessens. De buurdorpen deelden een zuivelfabriek. Daar werkte mijn vader. Vermoedelijk als ‘volontair’. Onbetaald medewerker. Zonder werkervaring kon je niet op die zuivelschool – een HBO-opleiding zouden we dat nu noemen denk ik – terecht. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om. Het kan ook zijn dat dat volontairschap elders was en dat hij bij die fabriek een echte functie had. Het valt niet meer na te gaan.

In elk geval was ik wel benieuwd naar die dorpen. Ik heb er een hele reis voor over gehad. Met de trein van Utrecht naar Groningen en dan met de bus naar Zoutkamp, meen ik. Ik weet het niet precies meer. En dan te voet naar de ‘big cities’, Morra en Lioessens. Het was prachtig weer. Volop zon en een straffe wind. Het was bij tijden een ernstig probleem om mijn volgende sigaartje aan te krijgen. Ik rookte nog. Maar een wandeling van een uurtje of zes à zeven leverde geen problemen op. Ik was zo verstandig geweest een klaargemaakte lunch in het rugzakje te hebben. Op horeca in dat soort landstreken valt niet te rekenen.

Morra is een leuk terpdorp. Watertje er bij. Kerkje in het midden, de St. Johanneskerk (géén zadeldak). En maar liefst 180 inwoners. Er staan momenteel vijf huizen te koop. Lijkt me veel voor zo’n klein dorp.
Lioessens heeft een nog exotischer naam vind ik, maar het oogt een stuk minder aantrekkelijk. Het is in feite niet veel meer dan een kruising van wegen met huizen er langs. Die indruk hield ik er in elk geval van over. Het is een stuk groter dan Morra, ‘ongeveer’ 387 inwoners zegt Wikipedia. Negen huizen te koop. Naar verhouding net zoiets als in Morra. Het lijkt me een ruim aanbod. Ze zijn niet te prijzig, maar nogal ver verwijderd van de meeste dagelijkse bestemmingen.

De dorpen kennen een bloeiend verenigingsleven. Zo zijn er de muziekvereniging Advendo, de kaatsvereniging ‘Warber bliuwe’, een Oranjevereniging en een toneelvereniging. En laat ons de begrafenisvereniging ‘De Laatste Eer’ niet vergeten. Sommige van die verenigingen ‘bedienen’ beide dorpen. Er wordt dan ook wel gesproken van een dubbeldorp. In die zin was dat ‘Morralioessens’ van vroeger zo gek nog niet.  

Tussen de dorpen staat het gebouw van de halte 3e klasse (1909) van de Noord Friesche Lokaal Spoorweg. Het Dokkumer Lokaaltje. Er is een mooi lied over. Mijn moeder zong het veel. Zie de link onderaan dit stukje. Aan de overkant van de weg staat de directeurswoning van de zuivelfabriek waar mijn vader werkte. De fabriek is in 1973 gesloten. Volgens zegslieden (in een later die dag door mij bezocht Dokkums café) is in 2000 een soort verzamelgebouw voor creatievelingen gevestigd. Inmiddels is het gebouw in verval geraakt. Er zijn allerlei acties geweest, of nog gaande, om er toch weer wat mee te doen, maar de teksten daarover1409BZ Morra geven mij niet de indruk dat er binnen afzienbare tijd iets geweldigs mee gaat gebeuren.

Simmer 2000 had de aandacht van de plaatselijke enthousiastelingen zichtbaar gekregen. De weg tussen Morra en Lioessens was versierd met Friese Vlaggen en draadfiguren van pompeblêdden, zoals op het eerste plaatje is te zien. Aan de rand van Morra stond een aantal ‘reünisten’ bij de glasbak. Vanwege hun wat ouderwetse uiterlijk ging ik er aanvankelijk vanuit dat het ging om emigranten die op de bus stonden te wachten. De eerste etappe op weg naar betere kansen. Bij nader inzien, de tekst op het plakkaat lezend, moet het gaan om Friezen, die ‘the big city of Morra’ bezoeken ter gelegenheid van de grote reünie aller Friezen.

't Dokkumer Lokaeltsje

----
De foto's zijn van Henk Klaren


© 2017 Henk Klaren meer Henk Klaren - meer "Lopen" -
Bezigheden > Lopen
Morralioessens * Henk Klaren
1409BZ LioessensIedereen kent Moddergat wel.  Althans iedereen die vroeger wel eens naar Man bijt Hond keek. Ze hadden een serie items onder het motto van Boerenhol naar Moddergat. Mooie namen – haha – aan de rand van Nederland. Ach, humor …

Bijna zeventien jaar geleden was ik vlakbij Moddergat. Het was in de zomer van het jaar 2000. Ik moest Morra en Lioessens zien. Mijn Friese ouders hadden het wel eens over ’Morralioessens’. Ik heb als kind lang gedacht dat het één plaats was. Het zijn er twee. In het jaar 2000 was de grote reünie van alle Friezen ‘Simmer 2000’ heette dat. Er waren allerlei evenementen. Die heb ik gemeden, want niks te zoeken. Maar ik vond het wel een aanleiding om al die plekken, waar ik thuis steeds over hoorde, te bezoeken. Bolsward natuurlijk, waar mijn moeder vandaan kwam en mijn vader op de zuivelschool zat. Nylân daar vlakbij, waar familie woonde. Tjalleberd, Luinjeberd en Terbant, de geboorteplaats en latere woonplaatsen van mijn vader. Vlakbij en steeds dichter bij Heerenveen. En natuurlijk: Morra en Lioessens. De buurdorpen deelden een zuivelfabriek. Daar werkte mijn vader. Vermoedelijk als ‘volontair’. Onbetaald medewerker. Zonder werkervaring kon je niet op die zuivelschool – een HBO-opleiding zouden we dat nu noemen denk ik – terecht. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om. Het kan ook zijn dat dat volontairschap elders was en dat hij bij die fabriek een echte functie had. Het valt niet meer na te gaan.

In elk geval was ik wel benieuwd naar die dorpen. Ik heb er een hele reis voor over gehad. Met de trein van Utrecht naar Groningen en dan met de bus naar Zoutkamp, meen ik. Ik weet het niet precies meer. En dan te voet naar de ‘big cities’, Morra en Lioessens. Het was prachtig weer. Volop zon en een straffe wind. Het was bij tijden een ernstig probleem om mijn volgende sigaartje aan te krijgen. Ik rookte nog. Maar een wandeling van een uurtje of zes à zeven leverde geen problemen op. Ik was zo verstandig geweest een klaargemaakte lunch in het rugzakje te hebben. Op horeca in dat soort landstreken valt niet te rekenen.

Morra is een leuk terpdorp. Watertje er bij. Kerkje in het midden, de St. Johanneskerk (géén zadeldak). En maar liefst 180 inwoners. Er staan momenteel vijf huizen te koop. Lijkt me veel voor zo’n klein dorp.
Lioessens heeft een nog exotischer naam vind ik, maar het oogt een stuk minder aantrekkelijk. Het is in feite niet veel meer dan een kruising van wegen met huizen er langs. Die indruk hield ik er in elk geval van over. Het is een stuk groter dan Morra, ‘ongeveer’ 387 inwoners zegt Wikipedia. Negen huizen te koop. Naar verhouding net zoiets als in Morra. Het lijkt me een ruim aanbod. Ze zijn niet te prijzig, maar nogal ver verwijderd van de meeste dagelijkse bestemmingen.

De dorpen kennen een bloeiend verenigingsleven. Zo zijn er de muziekvereniging Advendo, de kaatsvereniging ‘Warber bliuwe’, een Oranjevereniging en een toneelvereniging. En laat ons de begrafenisvereniging ‘De Laatste Eer’ niet vergeten. Sommige van die verenigingen ‘bedienen’ beide dorpen. Er wordt dan ook wel gesproken van een dubbeldorp. In die zin was dat ‘Morralioessens’ van vroeger zo gek nog niet.  

Tussen de dorpen staat het gebouw van de halte 3e klasse (1909) van de Noord Friesche Lokaal Spoorweg. Het Dokkumer Lokaaltje. Er is een mooi lied over. Mijn moeder zong het veel. Zie de link onderaan dit stukje. Aan de overkant van de weg staat de directeurswoning van de zuivelfabriek waar mijn vader werkte. De fabriek is in 1973 gesloten. Volgens zegslieden (in een later die dag door mij bezocht Dokkums café) is in 2000 een soort verzamelgebouw voor creatievelingen gevestigd. Inmiddels is het gebouw in verval geraakt. Er zijn allerlei acties geweest, of nog gaande, om er toch weer wat mee te doen, maar de teksten daarover1409BZ Morra geven mij niet de indruk dat er binnen afzienbare tijd iets geweldigs mee gaat gebeuren.

Simmer 2000 had de aandacht van de plaatselijke enthousiastelingen zichtbaar gekregen. De weg tussen Morra en Lioessens was versierd met Friese Vlaggen en draadfiguren van pompeblêdden, zoals op het eerste plaatje is te zien. Aan de rand van Morra stond een aantal ‘reünisten’ bij de glasbak. Vanwege hun wat ouderwetse uiterlijk ging ik er aanvankelijk vanuit dat het ging om emigranten die op de bus stonden te wachten. De eerste etappe op weg naar betere kansen. Bij nader inzien, de tekst op het plakkaat lezend, moet het gaan om Friezen, die ‘the big city of Morra’ bezoeken ter gelegenheid van de grote reünie aller Friezen.

't Dokkumer Lokaeltsje

----
De foto's zijn van Henk Klaren
© 2017 Henk Klaren
powered by CJ2