archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 6
Jaargang 14
19 januari 2017
Vermaak en Genot > Naar de film delen printen terug
Jazz in La La Land Hans Knegtmans

1406VG Lala1In de film Whiplash (2014) gaf regisseur/scenarist Damien Chaselle blijk van een ongewone blik op jazzmuziek. De film verhaalt hoe een bevlogen muziekleraar met gewelddadige, sadistische trekjes (J.K. Simmons) een jonge drummer de kneepjes van het vak leert. Sommige recensenten wezen erop dat de benadering van groepsgewijs musiceren als ware het meedogenloze topsport niet erg realistisch is. In zijn nieuwe film La La Land blijkt desondanks dat Chaselle sindsdien zijn inzicht in de jazz niet noemenswaardig verdiept heeft.

Niet dat in brede kring pers en publiek hem dat kwalijk nemen. La La Land is de grote winnaar bij de recente uitreiking van de Golden Globe Awards, die worden gezien als een redelijk solide voorspeller van de eerstvolgende Oscars. La La Land verzilverde de belangrijkste nominaties, te weten voor beste film, beste scenario (Chaselle), regie (Chaselle), mannelijke hoofdrol (Ryan Gosling), vrouwelijke hoofdrol (Emma Stone), muziek (Justin Hurwitz) en beste song (City of Stars, Justin Hurwitz).

Voor wie dit niet via de krant heeft ‘meegekregen’: La La Land behandelt de liefdesrelatie tussen de mislukte jazzpianist Jeb (Ryan Gosling) en de eveneens geflopte actrice Mia (Emma Stone). In afwachting van betere tijden schnabbelt hij wat op bruiloften en partijen, terwijl zij als barista de kost verdient in het huiscafé van Warner Bros (totdat zij vanwege vermeende desinteresse ontslagen wordt, maar dat is een ander verhaal).

Het is goed te weten dat La La Land een hommage beoogt te zijn aan de filmmusical van lang vervlogen tijden – men denke aan Singing in the Rain (met Gene Kelly) en Les parapluies de Cherbourg (met Catherine Deneuve). Nu heb ik van musicals met dans weinig verstand, over de danscapaciteiten van de sterren zult u me niet horen. Maar je hoeft geen insider te zijn om op te merken dat het met de zangkwaliteiten van Gosling en Stone pover gesteld is. Dit zou waarschijnlijk minder opvallen als de liedjes in de film wat sprekender of memorabeler zouden zijn. Maar op een enkele song na (omdat die tot vervelens toe herhaald wordt) gaat de muziek het ene oor in, het andere uit. Nee, Globewinnaar Hurwitz heeft nog een lange weg te gaan voor hij in één adem genoemd kan worden met erkende componisten als Richard Rodgers, Cole Porter en Michel Legrand.

Ook een musical heeft een verhaal, zeker als de hoofdpersonen oneerlijk behandeld worden door het leven. Het is daarom opvallend, hoe weinig we te weten komen over het professionele leven van actrice Mia. Zeker, Chaselle toont haar vruchteloze audities, die zonder verdere plichtplegingen binnen één minuut worden beëindigd. Zo gaat dat nu eenmaal in Hollywood.

Opmerkelijker is, hoe hij haar wanhopige Plan B in beeld en onder woorden brengt. Moe van het zinloze solliciteren huurt zij van haar spaargeld een achterafzaaltje af voor eigen gebruik. Op het programma staat – niet schrikken – een one woman performance. Alleen maar1406VG Lala2 eigen teksten, vertolkt door haar zelf. Tijdens haar optreden brengt de camera veelzeggend de zes toeschouwers in beeld. Na afloop hoort Mia hoe die denken over het gebodene. ‘Waardeloos. Geen talent.’

|Het probleem is dat het bioscooppubliek letterlijk niets van de voorstelling ziet of hoort. We weten niets van de ontstaansgeschiedenis van een en ander. Wat haar bewogen heeft haar autobiografische besognes te etaleren. Waar het verhaal of betoog over gaat. Of zij het ooit met derden besproken heeft. (In een epiloog-achtige toegift wordt gesuggereerd dat haar professionele leven een wending ten goede heeft genomen, maar ook dat is weinig informatief.)

Nee, dan Seb met zijn eeuwigdurende strijd voor authentieke jazz. In het begin van de film hebben we al gezien hoe hij als barpianist wordt ontslagen (door dezelfde J.K. Simmons die in Whiplash de hoofdpersoon het leven zuur maakte). Aanleiding is dat hij midden in een zoetgevooisde ballad zich even laat gaan en een jazzy improvisatie ten beste geeft. (Ontslaat een cafébaas ten overstaan van het publiek de barpianist midden in diens optreden? Nee. Nooit. Werkelijkheidsbesef lijkt niet Chaselles sterkste eigenschap.)

Verderop in het verhaal neemt Seb het op zich Mia in detail bij te praten op jazzgebied. Hiertoe troont hij haar mee naar een jazzcafé. Gelukkig is er net een live optreden gaande van een modaal jazzquintet dat er lustig – zij het niet bijzonder vernieuwend – op los blaast. Seb moet flink schreeuwen om boven de muzikanten uit te komen in zijn uitleg van hoe deze gekleurde muzikanten zowel in soli als in groepsverband stuk voor een stuk een gevecht leveren met elkaar, als metafoor van hun maatschappelijke vrijheidsstreven.

Weer later pakt de regisseur uit met een interessante plotwending. Sebs vroegere muziekvriend Keith (gespeeld door de zwarte zanger John Legend) rekruteert hem voor zijn jazzrockband The Messengers. De arme Mia die een van de live-concerten bijwoont, is geheel van slag door de glitter en elektronische klereherrie waarbij het overwegend jeugdige publiek zich uitstekend lijkt te vermaken. Dit is toch niet de jazz waarover haar vriend zo lyrisch kon worden? ‘Ik dacht juist dat je hier zo’n hekel aan had’, verzucht ze tijdens een bijpraat-etentje. Dat dacht ik ook. En Jeb misschien ook wel, maar wil hij dat niet toegeven. Voor de eerste keer tijdens hun liefdesrelatie verlaat Mia het pand om noodlottige escalatie van een conflict te voorkomen.

Arme Damien Chaselle! Als hij belangrijke zaken impliciet laat (zoals de solovoorstelling van Mia) beginnen sommige recensenten te zeuren. En als hij vastloopt in een complexe materie als jazzmuziek is het óók al niet goed. Hopen maar dat de stemgerechtigden bij de Oscarverkiezingen niets in de smiezen hebben. Vooralsnog staat de barometer op uitbundige zonneschijn. Zoals dat hoort in La La Land.

-------
De plaatjes zijn uitgezocht door de schrijver.


© 2017 Hans Knegtmans meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -
Vermaak en Genot > Naar de film
Jazz in La La Land Hans Knegtmans
1406VG Lala1In de film Whiplash (2014) gaf regisseur/scenarist Damien Chaselle blijk van een ongewone blik op jazzmuziek. De film verhaalt hoe een bevlogen muziekleraar met gewelddadige, sadistische trekjes (J.K. Simmons) een jonge drummer de kneepjes van het vak leert. Sommige recensenten wezen erop dat de benadering van groepsgewijs musiceren als ware het meedogenloze topsport niet erg realistisch is. In zijn nieuwe film La La Land blijkt desondanks dat Chaselle sindsdien zijn inzicht in de jazz niet noemenswaardig verdiept heeft.

Niet dat in brede kring pers en publiek hem dat kwalijk nemen. La La Land is de grote winnaar bij de recente uitreiking van de Golden Globe Awards, die worden gezien als een redelijk solide voorspeller van de eerstvolgende Oscars. La La Land verzilverde de belangrijkste nominaties, te weten voor beste film, beste scenario (Chaselle), regie (Chaselle), mannelijke hoofdrol (Ryan Gosling), vrouwelijke hoofdrol (Emma Stone), muziek (Justin Hurwitz) en beste song (City of Stars, Justin Hurwitz).

Voor wie dit niet via de krant heeft ‘meegekregen’: La La Land behandelt de liefdesrelatie tussen de mislukte jazzpianist Jeb (Ryan Gosling) en de eveneens geflopte actrice Mia (Emma Stone). In afwachting van betere tijden schnabbelt hij wat op bruiloften en partijen, terwijl zij als barista de kost verdient in het huiscafé van Warner Bros (totdat zij vanwege vermeende desinteresse ontslagen wordt, maar dat is een ander verhaal).

Het is goed te weten dat La La Land een hommage beoogt te zijn aan de filmmusical van lang vervlogen tijden – men denke aan Singing in the Rain (met Gene Kelly) en Les parapluies de Cherbourg (met Catherine Deneuve). Nu heb ik van musicals met dans weinig verstand, over de danscapaciteiten van de sterren zult u me niet horen. Maar je hoeft geen insider te zijn om op te merken dat het met de zangkwaliteiten van Gosling en Stone pover gesteld is. Dit zou waarschijnlijk minder opvallen als de liedjes in de film wat sprekender of memorabeler zouden zijn. Maar op een enkele song na (omdat die tot vervelens toe herhaald wordt) gaat de muziek het ene oor in, het andere uit. Nee, Globewinnaar Hurwitz heeft nog een lange weg te gaan voor hij in één adem genoemd kan worden met erkende componisten als Richard Rodgers, Cole Porter en Michel Legrand.

Ook een musical heeft een verhaal, zeker als de hoofdpersonen oneerlijk behandeld worden door het leven. Het is daarom opvallend, hoe weinig we te weten komen over het professionele leven van actrice Mia. Zeker, Chaselle toont haar vruchteloze audities, die zonder verdere plichtplegingen binnen één minuut worden beëindigd. Zo gaat dat nu eenmaal in Hollywood.

Opmerkelijker is, hoe hij haar wanhopige Plan B in beeld en onder woorden brengt. Moe van het zinloze solliciteren huurt zij van haar spaargeld een achterafzaaltje af voor eigen gebruik. Op het programma staat – niet schrikken – een one woman performance. Alleen maar1406VG Lala2 eigen teksten, vertolkt door haar zelf. Tijdens haar optreden brengt de camera veelzeggend de zes toeschouwers in beeld. Na afloop hoort Mia hoe die denken over het gebodene. ‘Waardeloos. Geen talent.’

|Het probleem is dat het bioscooppubliek letterlijk niets van de voorstelling ziet of hoort. We weten niets van de ontstaansgeschiedenis van een en ander. Wat haar bewogen heeft haar autobiografische besognes te etaleren. Waar het verhaal of betoog over gaat. Of zij het ooit met derden besproken heeft. (In een epiloog-achtige toegift wordt gesuggereerd dat haar professionele leven een wending ten goede heeft genomen, maar ook dat is weinig informatief.)

Nee, dan Seb met zijn eeuwigdurende strijd voor authentieke jazz. In het begin van de film hebben we al gezien hoe hij als barpianist wordt ontslagen (door dezelfde J.K. Simmons die in Whiplash de hoofdpersoon het leven zuur maakte). Aanleiding is dat hij midden in een zoetgevooisde ballad zich even laat gaan en een jazzy improvisatie ten beste geeft. (Ontslaat een cafébaas ten overstaan van het publiek de barpianist midden in diens optreden? Nee. Nooit. Werkelijkheidsbesef lijkt niet Chaselles sterkste eigenschap.)

Verderop in het verhaal neemt Seb het op zich Mia in detail bij te praten op jazzgebied. Hiertoe troont hij haar mee naar een jazzcafé. Gelukkig is er net een live optreden gaande van een modaal jazzquintet dat er lustig – zij het niet bijzonder vernieuwend – op los blaast. Seb moet flink schreeuwen om boven de muzikanten uit te komen in zijn uitleg van hoe deze gekleurde muzikanten zowel in soli als in groepsverband stuk voor een stuk een gevecht leveren met elkaar, als metafoor van hun maatschappelijke vrijheidsstreven.

Weer later pakt de regisseur uit met een interessante plotwending. Sebs vroegere muziekvriend Keith (gespeeld door de zwarte zanger John Legend) rekruteert hem voor zijn jazzrockband The Messengers. De arme Mia die een van de live-concerten bijwoont, is geheel van slag door de glitter en elektronische klereherrie waarbij het overwegend jeugdige publiek zich uitstekend lijkt te vermaken. Dit is toch niet de jazz waarover haar vriend zo lyrisch kon worden? ‘Ik dacht juist dat je hier zo’n hekel aan had’, verzucht ze tijdens een bijpraat-etentje. Dat dacht ik ook. En Jeb misschien ook wel, maar wil hij dat niet toegeven. Voor de eerste keer tijdens hun liefdesrelatie verlaat Mia het pand om noodlottige escalatie van een conflict te voorkomen.

Arme Damien Chaselle! Als hij belangrijke zaken impliciet laat (zoals de solovoorstelling van Mia) beginnen sommige recensenten te zeuren. En als hij vastloopt in een complexe materie als jazzmuziek is het óók al niet goed. Hopen maar dat de stemgerechtigden bij de Oscarverkiezingen niets in de smiezen hebben. Vooralsnog staat de barometer op uitbundige zonneschijn. Zoals dat hoort in La La Land.

-------
De plaatjes zijn uitgezocht door de schrijver.
© 2017 Hans Knegtmans
powered by CJ2