archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 2
Jaargang 14
27 oktober 2016
Vermaak en Genot > Luister! delen printen terug
Dylan en de Nobelprijs Henk Klaren

1402VG DylanMijn vriend Chris is behalve één van mijn oudste vrienden ook nog eens grootvader van twee van mijn drie kleindochters. Onlangs vroeg mij me of ik in mijn nopjes was met de toekenning van de Nobelprijs voor de literatuur aan Bob Dylan. Ik was tenslotte een liefhebber zei hij. Misschien gebruikte hij zelfs het woord fan, ik weet het niet meer. Fan ben ik eigenlijk van niemand, maar liefhebber ben ik van velen. En daar hoort Bob Dylan zeker bij.

Ik bezit een hele rij elpees van hem. En al heb ik geen functionerende platenspeler meer: die gaan niet weg. Net zo min als al mijn andere elpees trouwens. Ik heb nóg meer CD’s. Lang niet alle natuurlijk, want sommige perioden – met name de religieus geïnspireerde – spraken me nauwelijks aan. Ook datgene waar hij nu mee bezig is doet me niet naar de platenzaak spoeden. Mooizingerij met nummers die Frank Sinatra ook deed, fi donc! Niet dat Dylan niet mooi kan zingen hoor. Luister maar naar de albums Nashville Skyline en John Wesley Harding. Niet dat hij in de buurt komt van – pak’m beet – onze eigen Lee Towers of Waylon, maar hij lijkt me toch wel een concurrent van Hans Teeuwen. Om alles even op een rijtje te zetten: van die drie laatste heren bezit ik geen platen, CD’s, albums of anderszins op informatiedragers vastgelegde muziek.

Waarom vinden mensen zoals ik Dylan dan tóch goed, ehm héél goed. Hij kan immers niet zo goed zingen en hij is ook al geen wonderbaarlijk instrumentalist. Ik herinner me een scene uit de documentaire Don’t Look Back. Alan Price van de Animals besprak de kwaliteiten van Donovan (die wel werd aangeduid als de Engelse Bob Dylan) met Dylan en zei: ‘He’s a good guitar player, better than you’. En Donovan was/is geen Clapton. Dan zullen het Dylans liedjes wel zijn. Hij heeft inderdaad onsterfelijke liedjes gemaakt en sommige van de meer sterfelijke hadden ook beter verdiend. Neem Simple Twist of Fate. Bryan Ferry heeft daar een mooie cover van gemaakt op zijn album Dylanesque. Dat album is volgens mij een aanrader, al vond Dylan zelf het volgens sommige media niet geweldig.

Je leest de merkwaardigste commentaren naar aanleiding van de prijs. Een voormalig uitgever, Wouter van Oorschot, vond de muzíek van Dylan maar gewoontjes, of woorden van gelijke strekking, onder meer omdat de songs zich er niet toe lenen om door anderen gezongen te worden. Ach ja, zouden The Byrds, Adele, Bryan Ferry en onze eigen Freek de Jonge het daar mee eens zijn? Die laatste had zijn Dylancover trouwens misschien beter achterwege kunnen laten. Ik bezit een 4-CD-box Chimes Of Freedom, The Songs Of Bob Dylan. Het is een uitgave ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Amnesty International. De box bevat 72 Dylannummers, die door anderen worden gedaan. Verreweg de meeste uitvoeringen zijn schitterend. Het laatste nummer, tevens het titelnummer wordt gezongen door de meester zelf. Een waardige afsluiting van een aantal uren prachtige muziek.

Dylan deed zelf ook aan covers. Niets menselijks is een Nobelprijswinnaar vreemd. Zoals bijvoorbeeld 32-20 Blues (een nummer van de ultieme blueslegende Robert Johnson). Dat vind ik zo’n leuk nummer. Het riffje erin komt overeen met het koortje in The Girl Can’t Help it, de titelsong van de gelijknamige film. De eerste uitvoering van Bobby Troup’s song was van Little Richard. Ik ken het vooral van The Animals.

Onze held heeft een immens repertoire. Maar natuurlijk staat lang niet alles in het collectief geheugen van de popmuziekliefhebber gegrift. Subterranean Homesick Blues uiteraard en Blonde on Blonde. Verder heeft iedereen zo zijn voorkeuren. Het is een beetje moeilijk om algemene uitspraken te doen over een nogal diverse verzameling liedjes. Soms is de melodie nieuw of zelfs vernieuwend. Soms is het domweg een bewerking van een bestaand folkliedje en soms stelt het niet veel voor en klinkt het toch lekker. En dat is natuurlijk waar het om gaat: klinkt het lekker? En dat ligt vooral aan het liedje, de muzikale compositie en aan de uitvoering en ook nog wel een beetje aan de teksten. Mede vanwege dat laatste zijn de religieus geïnspireerde songs minder te pruimen. Don’t follow Leaders sprak de soixanthuitards meer aan. Maar dan heb je het over de inhoud en ik geloof eigenlijk niet dat de inhoud de litteraire waarde van een songtekst bepaalt.

Nu kom ik op glad ijs, want weet ik veel van de litteraire waarde van songteksten. Maar om in het diepe te springen: rijm en metrum moeten een beetje kloppen met de melodie en het moet geen onsamenhangend slap gelul zijn. Of zoiets. Het rijm in Dylans songteksten sluit aan bij de losse traditie van Engelstalige poëzie. Als het maar een beetje vergelijkbaar klinkt is het wel goed. In het Nederlandse taalgebied zijn wij daar volgens mij een stuk calvinistischer in. Van het metrum in Dylans teksten klopt vaak geen reet. Hij zingt dan vaak wat sneller of juist langzamer om het te doen passen in de melodie. Dat draagt overigens meestal in positieve zin bij tot de aantrekkelijkheid van de liedjes. Het is in elk geval een onderscheidend element.

Er is al heel veel geschreven over de betekenis van veel van Dylans teksten. Natuurlijk zijn er ook gewoon verhalende teksten. ‘John Wesley Harding was a friend to the poor’ (me neus natuurlijk: deze Harding was een crimineel en een wrede moordenaar) verhaalt over een stukje Wilde Westen. Er is ook nogal wat keurig liefdesliedjesmateriaal, zoals Sad Eyed Lady Of The Lowlands (práchtig) en niet te vergeten de politieke teksten. Dylan verzet zich overigens nog steeds tegen het odium van woordvoerder van de protestgeneratie dat zulks hem opleverde. Tenslotte zijn het moeilijk te doorgronden teksten. Een aantal daarvan valt wat mij betreft onder de categorie onbegrijpelijk slap gelul.

Maar dat maakt niet uit. Ik blijf een liefhebber. Ik heb hem ook live bekeken en beluisterd en ben wel eens wild enthousiast thuisgekomen. En soms dacht ik dat-ie nu écht te oud geworden was. Maar het maakt niet uit. Ik blijf een liefhebber.

Achttien Zweedse ouderen, nou ja er is er eentje bij van 44, maar dat wordt wel gecompenseerd door Göran Malmqvist (92), verenigd in de Zweedse Academie, hebben gemeend Bob Dylan de Nobelprijs voor literatuur te moeten toekennen. Mijn vriend Chris dacht dat ik dat wel mooi zou vinden. Maar eerlijk: het maakt me niks uit. Rock ‘n Roll Hall of Fame, dat is andere koek. En kennelijk maakt het Dylan ook niks uit. De avond van zijn uitverkiezing trad hij op in Las Vegas. Hij maakte er geen woord aan vuil. Ik blijf een liefhebber.

Naschrift: en tot op de dag van vandaag (27-10) geeft hij geen sjoege. Mooi.

32-20 Blues - Bob Dylan

The Girl Can't Help It - The Animals

Bob Dylan - Chimes Of Freedom

-----
De tekening is van Annemiek Meijer
© 2016 Henk Klaren meer Henk Klaren - meer "Luister!" -
Vermaak en Genot > Luister!
Dylan en de Nobelprijs Henk Klaren
1402VG DylanMijn vriend Chris is behalve één van mijn oudste vrienden ook nog eens grootvader van twee van mijn drie kleindochters. Onlangs vroeg mij me of ik in mijn nopjes was met de toekenning van de Nobelprijs voor de literatuur aan Bob Dylan. Ik was tenslotte een liefhebber zei hij. Misschien gebruikte hij zelfs het woord fan, ik weet het niet meer. Fan ben ik eigenlijk van niemand, maar liefhebber ben ik van velen. En daar hoort Bob Dylan zeker bij.

Ik bezit een hele rij elpees van hem. En al heb ik geen functionerende platenspeler meer: die gaan niet weg. Net zo min als al mijn andere elpees trouwens. Ik heb nóg meer CD’s. Lang niet alle natuurlijk, want sommige perioden – met name de religieus geïnspireerde – spraken me nauwelijks aan. Ook datgene waar hij nu mee bezig is doet me niet naar de platenzaak spoeden. Mooizingerij met nummers die Frank Sinatra ook deed, fi donc! Niet dat Dylan niet mooi kan zingen hoor. Luister maar naar de albums Nashville Skyline en John Wesley Harding. Niet dat hij in de buurt komt van – pak’m beet – onze eigen Lee Towers of Waylon, maar hij lijkt me toch wel een concurrent van Hans Teeuwen. Om alles even op een rijtje te zetten: van die drie laatste heren bezit ik geen platen, CD’s, albums of anderszins op informatiedragers vastgelegde muziek.

Waarom vinden mensen zoals ik Dylan dan tóch goed, ehm héél goed. Hij kan immers niet zo goed zingen en hij is ook al geen wonderbaarlijk instrumentalist. Ik herinner me een scene uit de documentaire Don’t Look Back. Alan Price van de Animals besprak de kwaliteiten van Donovan (die wel werd aangeduid als de Engelse Bob Dylan) met Dylan en zei: ‘He’s a good guitar player, better than you’. En Donovan was/is geen Clapton. Dan zullen het Dylans liedjes wel zijn. Hij heeft inderdaad onsterfelijke liedjes gemaakt en sommige van de meer sterfelijke hadden ook beter verdiend. Neem Simple Twist of Fate. Bryan Ferry heeft daar een mooie cover van gemaakt op zijn album Dylanesque. Dat album is volgens mij een aanrader, al vond Dylan zelf het volgens sommige media niet geweldig.

Je leest de merkwaardigste commentaren naar aanleiding van de prijs. Een voormalig uitgever, Wouter van Oorschot, vond de muzíek van Dylan maar gewoontjes, of woorden van gelijke strekking, onder meer omdat de songs zich er niet toe lenen om door anderen gezongen te worden. Ach ja, zouden The Byrds, Adele, Bryan Ferry en onze eigen Freek de Jonge het daar mee eens zijn? Die laatste had zijn Dylancover trouwens misschien beter achterwege kunnen laten. Ik bezit een 4-CD-box Chimes Of Freedom, The Songs Of Bob Dylan. Het is een uitgave ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Amnesty International. De box bevat 72 Dylannummers, die door anderen worden gedaan. Verreweg de meeste uitvoeringen zijn schitterend. Het laatste nummer, tevens het titelnummer wordt gezongen door de meester zelf. Een waardige afsluiting van een aantal uren prachtige muziek.

Dylan deed zelf ook aan covers. Niets menselijks is een Nobelprijswinnaar vreemd. Zoals bijvoorbeeld 32-20 Blues (een nummer van de ultieme blueslegende Robert Johnson). Dat vind ik zo’n leuk nummer. Het riffje erin komt overeen met het koortje in The Girl Can’t Help it, de titelsong van de gelijknamige film. De eerste uitvoering van Bobby Troup’s song was van Little Richard. Ik ken het vooral van The Animals.

Onze held heeft een immens repertoire. Maar natuurlijk staat lang niet alles in het collectief geheugen van de popmuziekliefhebber gegrift. Subterranean Homesick Blues uiteraard en Blonde on Blonde. Verder heeft iedereen zo zijn voorkeuren. Het is een beetje moeilijk om algemene uitspraken te doen over een nogal diverse verzameling liedjes. Soms is de melodie nieuw of zelfs vernieuwend. Soms is het domweg een bewerking van een bestaand folkliedje en soms stelt het niet veel voor en klinkt het toch lekker. En dat is natuurlijk waar het om gaat: klinkt het lekker? En dat ligt vooral aan het liedje, de muzikale compositie en aan de uitvoering en ook nog wel een beetje aan de teksten. Mede vanwege dat laatste zijn de religieus geïnspireerde songs minder te pruimen. Don’t follow Leaders sprak de soixanthuitards meer aan. Maar dan heb je het over de inhoud en ik geloof eigenlijk niet dat de inhoud de litteraire waarde van een songtekst bepaalt.

Nu kom ik op glad ijs, want weet ik veel van de litteraire waarde van songteksten. Maar om in het diepe te springen: rijm en metrum moeten een beetje kloppen met de melodie en het moet geen onsamenhangend slap gelul zijn. Of zoiets. Het rijm in Dylans songteksten sluit aan bij de losse traditie van Engelstalige poëzie. Als het maar een beetje vergelijkbaar klinkt is het wel goed. In het Nederlandse taalgebied zijn wij daar volgens mij een stuk calvinistischer in. Van het metrum in Dylans teksten klopt vaak geen reet. Hij zingt dan vaak wat sneller of juist langzamer om het te doen passen in de melodie. Dat draagt overigens meestal in positieve zin bij tot de aantrekkelijkheid van de liedjes. Het is in elk geval een onderscheidend element.

Er is al heel veel geschreven over de betekenis van veel van Dylans teksten. Natuurlijk zijn er ook gewoon verhalende teksten. ‘John Wesley Harding was a friend to the poor’ (me neus natuurlijk: deze Harding was een crimineel en een wrede moordenaar) verhaalt over een stukje Wilde Westen. Er is ook nogal wat keurig liefdesliedjesmateriaal, zoals Sad Eyed Lady Of The Lowlands (práchtig) en niet te vergeten de politieke teksten. Dylan verzet zich overigens nog steeds tegen het odium van woordvoerder van de protestgeneratie dat zulks hem opleverde. Tenslotte zijn het moeilijk te doorgronden teksten. Een aantal daarvan valt wat mij betreft onder de categorie onbegrijpelijk slap gelul.

Maar dat maakt niet uit. Ik blijf een liefhebber. Ik heb hem ook live bekeken en beluisterd en ben wel eens wild enthousiast thuisgekomen. En soms dacht ik dat-ie nu écht te oud geworden was. Maar het maakt niet uit. Ik blijf een liefhebber.

Achttien Zweedse ouderen, nou ja er is er eentje bij van 44, maar dat wordt wel gecompenseerd door Göran Malmqvist (92), verenigd in de Zweedse Academie, hebben gemeend Bob Dylan de Nobelprijs voor literatuur te moeten toekennen. Mijn vriend Chris dacht dat ik dat wel mooi zou vinden. Maar eerlijk: het maakt me niks uit. Rock ‘n Roll Hall of Fame, dat is andere koek. En kennelijk maakt het Dylan ook niks uit. De avond van zijn uitverkiezing trad hij op in Las Vegas. Hij maakte er geen woord aan vuil. Ik blijf een liefhebber.

Naschrift: en tot op de dag van vandaag (27-10) geeft hij geen sjoege. Mooi.

32-20 Blues - Bob Dylan

The Girl Can't Help It - The Animals

Bob Dylan - Chimes Of Freedom

-----
De tekening is van Annemiek Meijer
© 2016 Henk Klaren
powered by CJ2