archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 19
Jaargang 10
12 september 2013
Vermaak en Genot > Naar de film delen printen terug
Supertalent Sarah Polley Hans Knegtmans

1019VG Stories1
Kennisvraag: wat is op dit moment (8 september) de beste film in de Nederlandse bioscopen? (Voor het gemak laten we Borgman van Alex van Warmerdam even buiten beschouwing.) Het goede antwoord luidt Stories we tell. Ja, daar kijkt u van op. Het is zelfs denkbaar dat de titel u niets zegt, ondanks de positieve berichten in de Nederlandse pers.

Op 5/9 ging de film landelijk in première in slechts vijf theaters, in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Haarlem. The usual suspects dus. En zelfs daar ging het niet van harte. In de meeste bioscopen bleef het bij één dagelijkse avondvoorstelling, aangevuld met een paar matinees. Zoals gebruikelijk komen in de second run andere filmtheaters aan de beurt, maar op minder prominente locaties kan het publiek op de film wachten tot Pasen en Pinksteren op één dag vallen. En dat terwijl zwaar overschatte producties als Blue Jasmine, The bling ring en Le passé al weken de kassa’s doen rinkelen.

Waaraan heeft Stories we tell zijn stiefkinderlijke behandeling verdiend? Ten eerste is het een documentaire. Nederlanders gaan niet naar documentaires, behalve op IDFA, want dat is een event los staand van regulier bioscoopbezoek. Minstens zo belangrijk is de status van maakster Sarah Polley. Tien tegen één dat u geen eerdere films met of van haar kunt opnoemen. Sarah Polley is een Canadese van 34 jaar. Na haar debuut als kindsterretje in One magic Christmas (1985) baarde ze serieus opzien in het wijd en zijd bekroonde The sweet hereafter (1997) van Atom Egoyan. Geen kijkcijferkanon, herinner ik me van mijn bezoek aan het Amsterdamse Cinecenter. (Dat ik dat nog weet, illustreert de selectiviteit van het menselijk geheugen.) Ook het gelauwerde My life without me was geen film waar de schoorsteen van kon roken. Een uitzondering op de regel was de zombiefilm Dawn of the dead, die echter zijn populariteit aan het genre ontleende en niet aan het acteertalent van Polley.

Acteren was leuk, maar zoals talloze getalenteerde collega’s wilde Polley ook wel eens achter de camera staan. Dit resulteerde in benauwende, prijswinnende films waarin het instituut huwelijk het zwaar te verduren krijgt. In Away from her (2006) wordt de levenslustige echtgenote overvallen door Alzheimer, en in Take this waltz verstoort een buitenechtelijke verliefdheid het harmonieuze gezinsleven.

En nu is er ineens een documentaire. Over Sarah’s familie nog wel. Bij een minder getalenteerde filmmaker zou ik het ergste vrezen, maar bij Polley’s waagstuk was ik alleen nieuwsgierig naar wat me te wachten stond. Het duurt even eer de kijker vat op de zaak krijgt. Net als de vele geïnterviewden, trouwens. Een man wordt geïnstrueerd een geschreven tekst voor te lezen. Later blijkt dit Sarah’s vader Michael te zijn, die haar recent een email heeft gestuurd over dezelfde onderwerpen als die de film behandelt. Het is de bedoeling1019VG Stories2 dat hij zijn verhaal voorleest bij wijze van voice-over bij de film.

Ook de overige medewerkenden – voor het overgrote deel familieleden – krijgen instructies over wat staat te gebeuren. Het is eerder een ondervraging dan een documentaire, legt Sarah behulpzaam uit. Zijn ze meteen in de juiste stemming: vrijblijvend geleuter wordt niet op prijs gesteld.

De documentaire – althans het begin – richt zijn aandacht op Sarah’s moeder Diane. Gegeven de verleden tijd waarin de ondervraagden Diane bespreken, moeten we aannemen dat zij is overleden. Maar voor we hier over worden geïnformeerd, bejubelt iedereen haar spontaniteit, haar exuberante karakter en levenslust. Vader Michael sluit zich van harte aan bij de complimenten en benadrukt het contrast tussen haar persoonlijkheid en zijn eigen, meer terughoudende zelf: ‘lichamelijk had ze meer gehad aan een dooie wombat dan aan iemand als ik.’ Gelukkig hoeven we het niet alleen te stellen met ‘pratende hoofden’ (zoals dat in vakkringen nogal denigrerend wordt genoemd). De loftuitingen worden meer dan adequaat ondersteund door 8mm-familiefilmpjes die de blondine tonen in al haar ontwapenende aantrekkelijkheid. Maar ja, ook een bruisende persoonlijkheid is niet opgewassen tegen kanker.

Moeder mag dan dood zijn, daarmee is ze nog allerminst de film uitgeschreven. Lang geleden trad ze in Montreal, ver van huis en haard, op in een theaterproductie. Volgens geruchten rommelde ze daar wat met één van de mannelijke acteurs. In de familiekring worden daar flauwe grappen over gemaakt. ‘Natuurlijk is Sarah het kind van een andere man. Je ziet toch wel dat zij en Michael totaal niet op elkaar lijken?’ Jaren na dato zoekt Sarah de onverlaat op om deze theorie te toetsen.

Het zijn dit soort gebeurtenissen die maken dat Stories we tell geen statische reconstructie is van een afgesloten periode. De – soms tegenstrijdige – verklaringen van de personages zetten de filmmaker aan tot verder onderzoek naar haar eigen identiteit en de geheimen die ze ontrafelt zijn niet kinderachtig. Eigenlijk gaat het niet om ‘geheimen ontrafelen’. Polley is geen naïeve bakvis die tijdens de interviews een karrenvracht aan onvermoede feitjes op haar bord krijgt. Ongetwijfeld zijn de interviews geen doorgestoken kaart, geen voorgekookt rollenspel van ondervrager en ondervraagde. Maar de maakster wist tevoren – in grote lijnen – verdomd goed welk verhaal ze wilde vertellen. En dat is zeldzaam goed gelukt. Met dank aan alle familieleden die voor hun kleine zusje – of, in het geval van vader Michael, zijn lievelingsdochter – hun beste beentje hebben voorgezet. De Leunstoel deelt normaal geen sterren uit, maar voor één keer mag het: *****
 
********************************
Abonneert u op de Nieuwsbrief.


© 2013 Hans Knegtmans meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -
Vermaak en Genot > Naar de film
Supertalent Sarah Polley Hans Knegtmans
1019VG Stories1
Kennisvraag: wat is op dit moment (8 september) de beste film in de Nederlandse bioscopen? (Voor het gemak laten we Borgman van Alex van Warmerdam even buiten beschouwing.) Het goede antwoord luidt Stories we tell. Ja, daar kijkt u van op. Het is zelfs denkbaar dat de titel u niets zegt, ondanks de positieve berichten in de Nederlandse pers.

Op 5/9 ging de film landelijk in première in slechts vijf theaters, in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Haarlem. The usual suspects dus. En zelfs daar ging het niet van harte. In de meeste bioscopen bleef het bij één dagelijkse avondvoorstelling, aangevuld met een paar matinees. Zoals gebruikelijk komen in de second run andere filmtheaters aan de beurt, maar op minder prominente locaties kan het publiek op de film wachten tot Pasen en Pinksteren op één dag vallen. En dat terwijl zwaar overschatte producties als Blue Jasmine, The bling ring en Le passé al weken de kassa’s doen rinkelen.

Waaraan heeft Stories we tell zijn stiefkinderlijke behandeling verdiend? Ten eerste is het een documentaire. Nederlanders gaan niet naar documentaires, behalve op IDFA, want dat is een event los staand van regulier bioscoopbezoek. Minstens zo belangrijk is de status van maakster Sarah Polley. Tien tegen één dat u geen eerdere films met of van haar kunt opnoemen. Sarah Polley is een Canadese van 34 jaar. Na haar debuut als kindsterretje in One magic Christmas (1985) baarde ze serieus opzien in het wijd en zijd bekroonde The sweet hereafter (1997) van Atom Egoyan. Geen kijkcijferkanon, herinner ik me van mijn bezoek aan het Amsterdamse Cinecenter. (Dat ik dat nog weet, illustreert de selectiviteit van het menselijk geheugen.) Ook het gelauwerde My life without me was geen film waar de schoorsteen van kon roken. Een uitzondering op de regel was de zombiefilm Dawn of the dead, die echter zijn populariteit aan het genre ontleende en niet aan het acteertalent van Polley.

Acteren was leuk, maar zoals talloze getalenteerde collega’s wilde Polley ook wel eens achter de camera staan. Dit resulteerde in benauwende, prijswinnende films waarin het instituut huwelijk het zwaar te verduren krijgt. In Away from her (2006) wordt de levenslustige echtgenote overvallen door Alzheimer, en in Take this waltz verstoort een buitenechtelijke verliefdheid het harmonieuze gezinsleven.

En nu is er ineens een documentaire. Over Sarah’s familie nog wel. Bij een minder getalenteerde filmmaker zou ik het ergste vrezen, maar bij Polley’s waagstuk was ik alleen nieuwsgierig naar wat me te wachten stond. Het duurt even eer de kijker vat op de zaak krijgt. Net als de vele geïnterviewden, trouwens. Een man wordt geïnstrueerd een geschreven tekst voor te lezen. Later blijkt dit Sarah’s vader Michael te zijn, die haar recent een email heeft gestuurd over dezelfde onderwerpen als die de film behandelt. Het is de bedoeling1019VG Stories2 dat hij zijn verhaal voorleest bij wijze van voice-over bij de film.

Ook de overige medewerkenden – voor het overgrote deel familieleden – krijgen instructies over wat staat te gebeuren. Het is eerder een ondervraging dan een documentaire, legt Sarah behulpzaam uit. Zijn ze meteen in de juiste stemming: vrijblijvend geleuter wordt niet op prijs gesteld.

De documentaire – althans het begin – richt zijn aandacht op Sarah’s moeder Diane. Gegeven de verleden tijd waarin de ondervraagden Diane bespreken, moeten we aannemen dat zij is overleden. Maar voor we hier over worden geïnformeerd, bejubelt iedereen haar spontaniteit, haar exuberante karakter en levenslust. Vader Michael sluit zich van harte aan bij de complimenten en benadrukt het contrast tussen haar persoonlijkheid en zijn eigen, meer terughoudende zelf: ‘lichamelijk had ze meer gehad aan een dooie wombat dan aan iemand als ik.’ Gelukkig hoeven we het niet alleen te stellen met ‘pratende hoofden’ (zoals dat in vakkringen nogal denigrerend wordt genoemd). De loftuitingen worden meer dan adequaat ondersteund door 8mm-familiefilmpjes die de blondine tonen in al haar ontwapenende aantrekkelijkheid. Maar ja, ook een bruisende persoonlijkheid is niet opgewassen tegen kanker.

Moeder mag dan dood zijn, daarmee is ze nog allerminst de film uitgeschreven. Lang geleden trad ze in Montreal, ver van huis en haard, op in een theaterproductie. Volgens geruchten rommelde ze daar wat met één van de mannelijke acteurs. In de familiekring worden daar flauwe grappen over gemaakt. ‘Natuurlijk is Sarah het kind van een andere man. Je ziet toch wel dat zij en Michael totaal niet op elkaar lijken?’ Jaren na dato zoekt Sarah de onverlaat op om deze theorie te toetsen.

Het zijn dit soort gebeurtenissen die maken dat Stories we tell geen statische reconstructie is van een afgesloten periode. De – soms tegenstrijdige – verklaringen van de personages zetten de filmmaker aan tot verder onderzoek naar haar eigen identiteit en de geheimen die ze ontrafelt zijn niet kinderachtig. Eigenlijk gaat het niet om ‘geheimen ontrafelen’. Polley is geen naïeve bakvis die tijdens de interviews een karrenvracht aan onvermoede feitjes op haar bord krijgt. Ongetwijfeld zijn de interviews geen doorgestoken kaart, geen voorgekookt rollenspel van ondervrager en ondervraagde. Maar de maakster wist tevoren – in grote lijnen – verdomd goed welk verhaal ze wilde vertellen. En dat is zeldzaam goed gelukt. Met dank aan alle familieleden die voor hun kleine zusje – of, in het geval van vader Michael, zijn lievelingsdochter – hun beste beentje hebben voorgezet. De Leunstoel deelt normaal geen sterren uit, maar voor één keer mag het: *****
 
********************************
Abonneert u op de Nieuwsbrief.
© 2013 Hans Knegtmans
powered by CJ2