De rijen voor het Stedelijk Museum tonen aan dat veel mensen lang hebben gewacht om het museum weer te kunnen bezoeken. Ik vind het prachtig geworden. Eerder schreef ik over de buitenkant al dat dit een monument voor de toekomst was, maar de binnenkant vind ik eigenlijk nog mooier. Dat komt doordat daar oud en nieuw prachtig samenkomen.

In de entreehal is dit het beste te zien, waar je in een moderne omgeving tegen de oude buitengevel aankijkt die helemaal is opengewerkt. In een documentaire over het Stedelijk liet de architect Mels Crouwel nog de smalle raampjes zien waardoorheen je die mooie combinatie van oud en nieuw prachtig kan zien.

Een oud, bestaand, gebouw krijgt op deze manier een volledig nieuwe uitstraling die een volledig nieuw ontwerp wellicht nooit had kunnen krijgen. Een prachtig woord voor twee dingen naast elkaar zetten waarmee contrast wordt versterkt is ‘juxtapositie’. Bij het Stedelijk werkt dat door een modern ontwerp rond een oud gebouw te realiseren, maar het kan ook door nieuwbouw naast een bestaand gebouw te zetten.

Tussen de Mondriaan-, Breitner- en Rembrandttorens bij het Amstelstation bijvoorbeeld staat een gebouwtje, waarvan ik eigenlijk niet weet of het ‘echt oud’ is. Cafe-restaurant Blooker zorgt op die plek in ieder geval voor een leuk intermezzo van de moderne architectuur. Even verderop, op het oude Zuidergasterrein aan de Amstel gaat een oude watertoren ook voor zo’n effect zorgen, bij het nieuw te ontwikkelen Amstelkwartier.

En in dat kader is het eeuwig zonde dat het politiebureautje van de politie te water aan de Westerdoksdijk niet gered kon worden. Hier is een forse wand aan nieuwbouw neergezet en in het water zelfs een nieuw stukje stad gemaakt, voor onder meer een hotel en het Paleis van Justitie. Hoe mooi had het karakteristieke gebouwtje hiertussen kunnen zorgen voor wat afleiding. Een restaurantje erin, terras aan het water en klaar ben je!

Een gebied dat een dergelijke juxtapositie van oud en nieuw ook goed zou kunnen gebruiken is de Zuidas. Helaas staan hier geen of nauwelijks oude gebouwen. Misschien moet er dan maar een nep-oud gebouw tussen al dat moderne geweld neergezet worden voor het contrast. ‘New ideas need old buildings’, zei stadsgeografe Jane Jacobs in het verleden, maar in mijn ogen geldt net zo goed: ‘new projects need old buildings’!

 

************************

De tekening is van Henk Klaren