archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 1
Jaargang 10
18 oktober 2012
Beschouwingen > In de polder delen printen terug
Avondje X Peter Schröder

1001BS ProjectX1
Project 3 oktober
Eindelijk betekent sociaal niet langer socialist, maar Facebook en Twitter. Gaat u ook mee naar het volgende Project X? In Souburg? Of liever in Cadier en Keer? Ik hoef niet, ik kon vorige week in Leiden gewoon thuisblijven om extreem uit mijn dak te gaan! In onze Breestraat hing een groot spandoek met de tekst ‘Week van de Toegankelijkheid’, maar daar hoefde u niet van te schrikken: de hele stad was dubbel en dwars versperd met pretmachines! En dat niet dankzij het gedoogbeleid van Burgemeester, Wethouders en Gemeenteraad, het mocht hier in alle openheid! We hoefden geen pretpas – we laten ons hier niet in de illegaliteit stoppen! – maar waren aangesloten op een transparant en wettig Heinekeninfuus, voorzien van een met decibels overladen geluidsbombardement. Drie dagen lang! We hebben hier ook geen Facebook- of Twitter-oproepen nodig, bij ons gaat het uit eeuwenoude, geïnternaliseerde vaderlandsliefde daterend uit het hoogtepunt van onze 80jarige vrijheidsstrijd: het Onzet Van Leiden. Wortelend in een Bittere Strijd tegen de Spanjaarden, niet voortgezet als strijd met de ME, maar uitgekristalliseerd tot een speelse megakermis. Laat ons in herhalingen vervallen:

Religieuze wortels
De achtergrond van het verschijnsel kermis zal in deze democratische tijden van massa-individualisering wat zijn vervaagd, daarom hier eerst even een korte historische schets. Kermis, samentrekking van kerkmis, wortelt in de Middeleeuwse Europese jaarmarkten. In Nederland begint het rond het jaar 1000 met de jaarlijkse kerkmisfeesten ter gelegenheid van de kerkwijding, gedenkdag van de wijding van de parochiekerk. Het door de RK kerk georganiseerde evenement (mis, processie etc.) trok van heinde en verre veel volk. Veel volk trok weer veel warenhandel, kwakzalvers, muzikanten, goochelaars en andere kunstenmakers om dat volk te vermaken.
Na de Reformatie verdween de godsdienstige gedenkdag en ging het heidense feestgedeelte verzelfstandigd verder, laten we zeggen: ontplooien. Net als bij de volksfeesten ter gelegenheid van carnaval en jaarmarkt werd de kermis de ultieme gelegenheid om eens helemaal uit de band te springen van het beknellende, door de gevestigde orde van Kerk en Kapitaal beheerste, dagelijks leven van armoe en geploeter. Brood en Spelen voor Jong en Oud werden eerst plaatselijk verzorgd in de vorm van vooral veel drinken, zang & dans en vermakelijke mishandeling van mensen (zoals bij dwergwerpen en blindemannetje) en dieren (zoals bij katknuppelen, ganstrekken, hanenbekogelen). Later ontwikkelt zich een professionalisering met een vraag van (kermis)klanten en een aanbod van vaklui. Op naar de 19e eeuw:

Een stukje volkspoëzie, Literair erfgoed, spontane zang bij het Amsterdamse kermisoproer van 1876, Project X avant la lettre.
Kermis moet er wezen,
Kermis moet er zijn,
Anders mag de Burgemeester vreezen,
En Thorbecke van het plein
Godverdomme Kermis moet er wezen, Kermis moet er zijn,
Anders slaan wij bij den Burgemeester de ruiten kort en klein

Sociale strijd
Een steeds sterker antagonisme tussen de gevestigde orde en het losbandige volk ontwikkelde zich (met drankgebruik als katalysator) daarbij tot een explosief mengsel, dat al gauw leidde tot opstootjes, plundering, ongepaste intimiteiten, geschreeuw en manslag. Geweld van het gemene volk gericht tegen de heersende klasse, met veel zijdelingse schade aan de publieke ruimte en de gezondheid en het bezit van het gemene volk zelf. Zo kon het gebeuren dat het gemeentebestuur van Amsterdam onder voorzitterschap van burgemeester C.J.A. den Tex in 1875 besloot de kermis te verbieden. Verbieden, dat woord bestond toen nog in het politieke discours, men was nog niet beducht1001BS ProjectX2 voor een vlucht van de activiteit in de minder beheersbare, ondergrondse illegaliteit. Het grauw reageerde o.m. met het bovenstaande versje (Thorbecke stond voor het verse standbeeld van Thorbecke op het plein). De bestuurlijke woorden werden in 1876 ook vertaald in daden en er kwam geen kermis, maar in plaats daarvan een oproer (gericht tegen de heersende klasse, met veel zijdelingse schade aan de publieke ruimte en de gezondheid en het bezit van het gemene volk zelf). Het duurde dagen eer het door politie en leger was neergeslagen. Niet alleen de ramen maar de hele inboedel van de burgemeesterswoning eindigde kort en klein. In de commentaren van toen klonk de ideologische gedachte door dat het ook niet eerlijk was dat regenten die elke dag van het jaar feest kunnen vieren (elke dag katknuppelen?) het onderbedeelde volk ook nog die ene dag recreatie (eindelijk naar het concertgebouw?) wilde afpakken. Klassenstrijd!

Gemeentelijk kermisparadijs
Inmiddels is wel duidelijk geworden welke partij uiteindelijk aan het langste eind trok. Vandaag beconcurreren burgemeesters en gemeentebesturen elkaar om het hardst als het gaat om een evenementenbeleid ten einde de gemeente op de kaart van het volk te houden. De werkende (werkend? overgewicht klasse? getatoeëerde klasse?) wordt bediend met een vloed van kermisachtige festiviteiten, popfestivals, eetpartijen in plantsoenen en parken gekenmerkt door de 2 D’s van Drank en Decibellen. Niet alleen worden er in ons land meer kermissen en kermisachtige evenementen gehouden, als de evenementenkalender je minder goed uitkomt kun je voor het vermaak altijd terecht in de overal aanwezige permanente pretparken.
De kermis van nu ziet er anders uit dan in de tijd van de waarzegster, het vlooiencircus, de vrouw met de baard en de Sterke man. Het gaat vandaag om een bontgekleurd machinepark bedoeld om de bezoekers extreme kansen te bieden alle megakrachten (zwaartekracht, sterke kracht, zwakke kracht en elektromagnetische kracht) die in de natuurkunde zijn uitgevonden op de proef te stellen. Van enige afstand overheerst het geluid van de elektromagnetische krachten. Ondertussen staat er een paard in de gang.

Bij de hand, bij de hand, neem een vriendje bij de hand!
Tot slot een eeuwenoude wijsheid bij die Facebook partijtjes: If you can’t beat them, join them. Geen uitvluchten, allemaal naar hartenlust meedoen dus. En laat u niet van de wijs brengen. De gevestigde orde zal proberen u weer in de illegaliteit te drukken. Uit het interim Rapport Cohen is al een duivels plan uitgelekt! Bij een volgende gelegenheid zullen repressief tolerante burgemeesters en wethouders een enorme tegenkracht op de been brengen, gerekruteerd uit de Rolodex van deskundigen op het gebied van sociale psychologie (de namen van Diederik Stapel, Uri Rosenthal en Wouter Buikhuisen worden gefluisterd!), massacommunicatie, crowd control, straathoekwerkerij, sjosjale nieuwe media’s, gender-emancipatie en sportverdwazing. De beterweters worden dan niet ingezet als adviseurs, hun academische expertise en ervaring zullen in de praktijk worden gebracht! Eindelijk valorisatie van dat reservoir aan kennis en kunde in een realtime crisis! Deze intellectuele brigade zal diverse scenario’s uitrollen om uw expressieve flashmob te neutraliseren. Dit leger zal u proberen dwars te zitten met afleidingsfeesten (gratis bier!) in stadions, in weilanden en bossen, met grof geweld van wapenstok, waterkanon en elektroshock taser, en met het stilleggen van auto- en treinverkeer. De samenzwering van doctorandussen en journalisten is er alles aan gelegen uw Project in het stadshart stil te leggen. Bedenk daarom dat het gezag van deze gediplomeerde stuurlui alleen op de wal geldt. Help ze van de wal in de sloot!
 
**************************************
De plaatjes komen uit de collectie van de schrijver


© 2012 Peter Schröder meer Peter Schröder - meer "In de polder" -
Beschouwingen > In de polder
Avondje X Peter Schröder
1001BS ProjectX1
Project 3 oktober
Eindelijk betekent sociaal niet langer socialist, maar Facebook en Twitter. Gaat u ook mee naar het volgende Project X? In Souburg? Of liever in Cadier en Keer? Ik hoef niet, ik kon vorige week in Leiden gewoon thuisblijven om extreem uit mijn dak te gaan! In onze Breestraat hing een groot spandoek met de tekst ‘Week van de Toegankelijkheid’, maar daar hoefde u niet van te schrikken: de hele stad was dubbel en dwars versperd met pretmachines! En dat niet dankzij het gedoogbeleid van Burgemeester, Wethouders en Gemeenteraad, het mocht hier in alle openheid! We hoefden geen pretpas – we laten ons hier niet in de illegaliteit stoppen! – maar waren aangesloten op een transparant en wettig Heinekeninfuus, voorzien van een met decibels overladen geluidsbombardement. Drie dagen lang! We hebben hier ook geen Facebook- of Twitter-oproepen nodig, bij ons gaat het uit eeuwenoude, geïnternaliseerde vaderlandsliefde daterend uit het hoogtepunt van onze 80jarige vrijheidsstrijd: het Onzet Van Leiden. Wortelend in een Bittere Strijd tegen de Spanjaarden, niet voortgezet als strijd met de ME, maar uitgekristalliseerd tot een speelse megakermis. Laat ons in herhalingen vervallen:

Religieuze wortels
De achtergrond van het verschijnsel kermis zal in deze democratische tijden van massa-individualisering wat zijn vervaagd, daarom hier eerst even een korte historische schets. Kermis, samentrekking van kerkmis, wortelt in de Middeleeuwse Europese jaarmarkten. In Nederland begint het rond het jaar 1000 met de jaarlijkse kerkmisfeesten ter gelegenheid van de kerkwijding, gedenkdag van de wijding van de parochiekerk. Het door de RK kerk georganiseerde evenement (mis, processie etc.) trok van heinde en verre veel volk. Veel volk trok weer veel warenhandel, kwakzalvers, muzikanten, goochelaars en andere kunstenmakers om dat volk te vermaken.
Na de Reformatie verdween de godsdienstige gedenkdag en ging het heidense feestgedeelte verzelfstandigd verder, laten we zeggen: ontplooien. Net als bij de volksfeesten ter gelegenheid van carnaval en jaarmarkt werd de kermis de ultieme gelegenheid om eens helemaal uit de band te springen van het beknellende, door de gevestigde orde van Kerk en Kapitaal beheerste, dagelijks leven van armoe en geploeter. Brood en Spelen voor Jong en Oud werden eerst plaatselijk verzorgd in de vorm van vooral veel drinken, zang & dans en vermakelijke mishandeling van mensen (zoals bij dwergwerpen en blindemannetje) en dieren (zoals bij katknuppelen, ganstrekken, hanenbekogelen). Later ontwikkelt zich een professionalisering met een vraag van (kermis)klanten en een aanbod van vaklui. Op naar de 19e eeuw:

Een stukje volkspoëzie, Literair erfgoed, spontane zang bij het Amsterdamse kermisoproer van 1876, Project X avant la lettre.
Kermis moet er wezen,
Kermis moet er zijn,
Anders mag de Burgemeester vreezen,
En Thorbecke van het plein
Godverdomme Kermis moet er wezen, Kermis moet er zijn,
Anders slaan wij bij den Burgemeester de ruiten kort en klein

Sociale strijd
Een steeds sterker antagonisme tussen de gevestigde orde en het losbandige volk ontwikkelde zich (met drankgebruik als katalysator) daarbij tot een explosief mengsel, dat al gauw leidde tot opstootjes, plundering, ongepaste intimiteiten, geschreeuw en manslag. Geweld van het gemene volk gericht tegen de heersende klasse, met veel zijdelingse schade aan de publieke ruimte en de gezondheid en het bezit van het gemene volk zelf. Zo kon het gebeuren dat het gemeentebestuur van Amsterdam onder voorzitterschap van burgemeester C.J.A. den Tex in 1875 besloot de kermis te verbieden. Verbieden, dat woord bestond toen nog in het politieke discours, men was nog niet beducht1001BS ProjectX2 voor een vlucht van de activiteit in de minder beheersbare, ondergrondse illegaliteit. Het grauw reageerde o.m. met het bovenstaande versje (Thorbecke stond voor het verse standbeeld van Thorbecke op het plein). De bestuurlijke woorden werden in 1876 ook vertaald in daden en er kwam geen kermis, maar in plaats daarvan een oproer (gericht tegen de heersende klasse, met veel zijdelingse schade aan de publieke ruimte en de gezondheid en het bezit van het gemene volk zelf). Het duurde dagen eer het door politie en leger was neergeslagen. Niet alleen de ramen maar de hele inboedel van de burgemeesterswoning eindigde kort en klein. In de commentaren van toen klonk de ideologische gedachte door dat het ook niet eerlijk was dat regenten die elke dag van het jaar feest kunnen vieren (elke dag katknuppelen?) het onderbedeelde volk ook nog die ene dag recreatie (eindelijk naar het concertgebouw?) wilde afpakken. Klassenstrijd!

Gemeentelijk kermisparadijs
Inmiddels is wel duidelijk geworden welke partij uiteindelijk aan het langste eind trok. Vandaag beconcurreren burgemeesters en gemeentebesturen elkaar om het hardst als het gaat om een evenementenbeleid ten einde de gemeente op de kaart van het volk te houden. De werkende (werkend? overgewicht klasse? getatoeëerde klasse?) wordt bediend met een vloed van kermisachtige festiviteiten, popfestivals, eetpartijen in plantsoenen en parken gekenmerkt door de 2 D’s van Drank en Decibellen. Niet alleen worden er in ons land meer kermissen en kermisachtige evenementen gehouden, als de evenementenkalender je minder goed uitkomt kun je voor het vermaak altijd terecht in de overal aanwezige permanente pretparken.
De kermis van nu ziet er anders uit dan in de tijd van de waarzegster, het vlooiencircus, de vrouw met de baard en de Sterke man. Het gaat vandaag om een bontgekleurd machinepark bedoeld om de bezoekers extreme kansen te bieden alle megakrachten (zwaartekracht, sterke kracht, zwakke kracht en elektromagnetische kracht) die in de natuurkunde zijn uitgevonden op de proef te stellen. Van enige afstand overheerst het geluid van de elektromagnetische krachten. Ondertussen staat er een paard in de gang.

Bij de hand, bij de hand, neem een vriendje bij de hand!
Tot slot een eeuwenoude wijsheid bij die Facebook partijtjes: If you can’t beat them, join them. Geen uitvluchten, allemaal naar hartenlust meedoen dus. En laat u niet van de wijs brengen. De gevestigde orde zal proberen u weer in de illegaliteit te drukken. Uit het interim Rapport Cohen is al een duivels plan uitgelekt! Bij een volgende gelegenheid zullen repressief tolerante burgemeesters en wethouders een enorme tegenkracht op de been brengen, gerekruteerd uit de Rolodex van deskundigen op het gebied van sociale psychologie (de namen van Diederik Stapel, Uri Rosenthal en Wouter Buikhuisen worden gefluisterd!), massacommunicatie, crowd control, straathoekwerkerij, sjosjale nieuwe media’s, gender-emancipatie en sportverdwazing. De beterweters worden dan niet ingezet als adviseurs, hun academische expertise en ervaring zullen in de praktijk worden gebracht! Eindelijk valorisatie van dat reservoir aan kennis en kunde in een realtime crisis! Deze intellectuele brigade zal diverse scenario’s uitrollen om uw expressieve flashmob te neutraliseren. Dit leger zal u proberen dwars te zitten met afleidingsfeesten (gratis bier!) in stadions, in weilanden en bossen, met grof geweld van wapenstok, waterkanon en elektroshock taser, en met het stilleggen van auto- en treinverkeer. De samenzwering van doctorandussen en journalisten is er alles aan gelegen uw Project in het stadshart stil te leggen. Bedenk daarom dat het gezag van deze gediplomeerde stuurlui alleen op de wal geldt. Help ze van de wal in de sloot!
 
**************************************
De plaatjes komen uit de collectie van de schrijver
© 2012 Peter Schröder
powered by CJ2