archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 13
Jaargang 9
10 mei 2012
Vermaak en Genot > Doe toch een spelletje mee delen printen terug
Schaken in Zürich, en meer Dik Kruithof

0913VG Kramnikaronian
In april speelden de schakers Levon Aronian en Vladimir Kramnik, de nummers twee en drie van de wereldranglijst, een vriendschappelijke match in Zürich. Het Schachgesellschaft Zürich, opgericht in 1809, dat zichzelf beschouwt als de oudste schaakclub ter wereld, organiseerde in 2009 een aantal activiteiten rond het tweehonderdjarig bestaan en slaagde er nu in om sponsors te vinden voor de sterkste vriendschappelijke match die ooit gehouden is. Dit geldt althans als de sterkte wordt uitgedrukt in de Elo-cijfers van de beide deelnemers en die waren hier hoger dan bij de match om het wereldkampioenschap in mei in Moskou.

Aronian dus, in een grote match in Zürich en die stad stond op een lijstje met steden waar wij nog altijd eens heen wilden. Jaren geleden hadden we Zürich gemist op doorreis naar Italië, omdat er een bergpas versperd was. En Zürich is toch de echte grote stad van Zwitserland, prachtig gelegen aan de Züricher See, één van de financiële centra van de wereld en daardoor een rijke en welvarende stad. Dat zal ook wel de reden zijn dat ze erin slaagden om sponsors te vinden voor deze match, namelijk een op diamanten gespecialiseerd laboratorium uit Rusland en de vestiging van het Belgische diamantbedrijf Aspeco uit Zürich zelf: de stad is met Antwerpen het wereldcentrum voor de diamanthandel.

Hoewel Zürich bekend staat als één van de duurste steden ter wereld bleek het mogelijk om voor een redelijke prijs een hotel te krijgen voor de week van de match. Achteraf bleek dat te maken te hebben met het voorseizoen dat in april nog loopt (en natuurlijk ook wel met het feit dat zo’n match niet de grote publiektrekker is waarvoor een stad helemaal volloopt). Er werd gespeeld in het luxe Savoy-hotel aan het Paradeplatz en ze zullen daar zelden zoveel luchtig geklede vakantiegangers tegelijk in hun dure zalen gehad hebben.

Vier middagen heb ik van drie tot zeven bij de partijen gezeten en ik heb nog nooit schaakpartijen zo intens beleefd als deze vier. Omdat de ruimte met ongeveer negentig zitplaatsen beperkt was en er iedere middag ruim meer kijkers waren, was het zaak om op je stoel te blijven zitten, wat niet mijn gewoonte is: als ik zelf speel, dan breng ik hoogstens twee-derde van de totale speeltijd achter het bord door. Aronian en Kramnik zijn spelers die altijd proberen om over het hele bord spanningen op te roepen en dat is natuurlijk prachtig voor de toeschouwer. In deze match was het vooral Aronian die het initiatief nam en Kramnik die afwachtte om toe te slaan als hij een kans kreeg. Dat gebeurde in de derde partij en ook in de laatste maar daarin wist Aronian nog te ontsnappen met remise. Omdat Aronian de eerste partij gewonnen had (voordat wij er waren), werd de einduitslag van de match 3-3. Wel won Aronian nog een rapid-partij in het tempo van een half uur per speler voor de hele partij. Om de toeschouwers waar voor hun geld te bieden was namelijk afgesproken dat indien de gewone partij binnen dertig zetten remise werd, er nog een rapidpartij gespeeld zou worden. En dat deed zich in de vierde ronde voor.

Zürich heeft behalve de mooie ligging en0913VG Klee de banken meer te bieden. Er is een mooie oude binnenstad, je kunt er goed uit eten en de culturele voorzieningen zijn er van hoog niveau. Kunsthaus Zürich is één van de betere kunstmusea van Europa met een collectie van ruim 4000 schilderijen, beelden en installaties. Bij de stichting in 1910 werd bewust gekozen voor de naam Kunsthaus en niet voor Kunstmuseum of Kunsthalle om aansluiting te vinden bij andere democratische instellingen als Rathaus en Schulhaus. Het Kunsthaus is dan ook eigendom van een vereniging met ruim 20.000 leden, waarvan vele de afgelopen eeuw met schenkingen de collectie hebben vorm gegeven. Toen wij er waren werd net weer een bruikleen aangekondigd van een mooi drieluik van Willem de Kooning. Het oude Jugendstil gebouw aan de Heimplatz uit 1910 is in 1976 voor het laatst uitgebreid. Er ligt nu een plan voor uitbreiding van de bekende Engelse museumarchitect David Chipperfield (die ook het Folkwang museum vernieuwde).

De collectie is fantastisch. In het oude museumgedeelte hangen 17e tot 19e eeuwse schilderijen in een passende omgeving van keurig ingerichte museumzalen. In de nieuwe vleugel hangt de twintigste-eeuwse kunst in een betonnen aanbouw die bestaat uit heel veel ruimtes die steeds weer uitkomen op een centrale trap. In dat gedeelte ontdekten we ook waarom we Zürich op ons lijstje hadden staan. In zomaar een hoek hingen een rijtje prachtige schilderijen van Paul Klee, waaronder Ueberschach, een schilderij geïnspireerd op het schaakbord en het schaakspel. Ueberschach kende ik uit boeken, en van een (kleine) reproductie die wij eens gezien hadden in het Bauhaus in Dessau, waar Klee les heeft gegeven. Toen hadden we ons voorgenomen om naar Zürich te gaan om het in het echt te bekijken. En daar hing het dus!

Uiteraard zou ik het graag in zijn volle glorie laten zien maar dat is om twee redenen niet goed mogelijk: het museum heeft een speciale medewerker aangesteld voor het innen van de reproductierechten en, nog belangrijker, zoals de meeste schilderijen in het Kunsthaus hangt het achter glas en dan is het bijna onmogelijk om er een goede foto van te maken met mijn mobieltje. Daarom verwijs ik graag naar het volgende webadres waar u ook voor weinig geld een nageschilderde kopie kunt bestellen:

Overigens was Klee lang niet het enige hoogtepunt. Van de andere Zwitserse topnamen was Hodler ruim vertegenwoordigd, vond ik een prachtig drieluik van Sophie Arp erg mooi en was er een speciale tentoonstelling gewijd aan Giacometti, die met veel ouder werk en schilderwerk een mooie aanvulling was op de tentoonstelling in de Rotterdamse Kunsthal van 2008-2009. Er was heel mooi werk van Cy Twombly, Goethe in Italy en beelden, en een hele grote indrukwekkende Kiefer, Parsifal uit 1973.
 
********************************
De Leunstoel is gebouwd door Peppered.
Ga voor informatie over dat bureau naar www.peppered.nl


© 2012 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Doe toch een spelletje mee" -
Vermaak en Genot > Doe toch een spelletje mee
Schaken in Zürich, en meer Dik Kruithof
0913VG Kramnikaronian
In april speelden de schakers Levon Aronian en Vladimir Kramnik, de nummers twee en drie van de wereldranglijst, een vriendschappelijke match in Zürich. Het Schachgesellschaft Zürich, opgericht in 1809, dat zichzelf beschouwt als de oudste schaakclub ter wereld, organiseerde in 2009 een aantal activiteiten rond het tweehonderdjarig bestaan en slaagde er nu in om sponsors te vinden voor de sterkste vriendschappelijke match die ooit gehouden is. Dit geldt althans als de sterkte wordt uitgedrukt in de Elo-cijfers van de beide deelnemers en die waren hier hoger dan bij de match om het wereldkampioenschap in mei in Moskou.

Aronian dus, in een grote match in Zürich en die stad stond op een lijstje met steden waar wij nog altijd eens heen wilden. Jaren geleden hadden we Zürich gemist op doorreis naar Italië, omdat er een bergpas versperd was. En Zürich is toch de echte grote stad van Zwitserland, prachtig gelegen aan de Züricher See, één van de financiële centra van de wereld en daardoor een rijke en welvarende stad. Dat zal ook wel de reden zijn dat ze erin slaagden om sponsors te vinden voor deze match, namelijk een op diamanten gespecialiseerd laboratorium uit Rusland en de vestiging van het Belgische diamantbedrijf Aspeco uit Zürich zelf: de stad is met Antwerpen het wereldcentrum voor de diamanthandel.

Hoewel Zürich bekend staat als één van de duurste steden ter wereld bleek het mogelijk om voor een redelijke prijs een hotel te krijgen voor de week van de match. Achteraf bleek dat te maken te hebben met het voorseizoen dat in april nog loopt (en natuurlijk ook wel met het feit dat zo’n match niet de grote publiektrekker is waarvoor een stad helemaal volloopt). Er werd gespeeld in het luxe Savoy-hotel aan het Paradeplatz en ze zullen daar zelden zoveel luchtig geklede vakantiegangers tegelijk in hun dure zalen gehad hebben.

Vier middagen heb ik van drie tot zeven bij de partijen gezeten en ik heb nog nooit schaakpartijen zo intens beleefd als deze vier. Omdat de ruimte met ongeveer negentig zitplaatsen beperkt was en er iedere middag ruim meer kijkers waren, was het zaak om op je stoel te blijven zitten, wat niet mijn gewoonte is: als ik zelf speel, dan breng ik hoogstens twee-derde van de totale speeltijd achter het bord door. Aronian en Kramnik zijn spelers die altijd proberen om over het hele bord spanningen op te roepen en dat is natuurlijk prachtig voor de toeschouwer. In deze match was het vooral Aronian die het initiatief nam en Kramnik die afwachtte om toe te slaan als hij een kans kreeg. Dat gebeurde in de derde partij en ook in de laatste maar daarin wist Aronian nog te ontsnappen met remise. Omdat Aronian de eerste partij gewonnen had (voordat wij er waren), werd de einduitslag van de match 3-3. Wel won Aronian nog een rapid-partij in het tempo van een half uur per speler voor de hele partij. Om de toeschouwers waar voor hun geld te bieden was namelijk afgesproken dat indien de gewone partij binnen dertig zetten remise werd, er nog een rapidpartij gespeeld zou worden. En dat deed zich in de vierde ronde voor.

Zürich heeft behalve de mooie ligging en0913VG Klee de banken meer te bieden. Er is een mooie oude binnenstad, je kunt er goed uit eten en de culturele voorzieningen zijn er van hoog niveau. Kunsthaus Zürich is één van de betere kunstmusea van Europa met een collectie van ruim 4000 schilderijen, beelden en installaties. Bij de stichting in 1910 werd bewust gekozen voor de naam Kunsthaus en niet voor Kunstmuseum of Kunsthalle om aansluiting te vinden bij andere democratische instellingen als Rathaus en Schulhaus. Het Kunsthaus is dan ook eigendom van een vereniging met ruim 20.000 leden, waarvan vele de afgelopen eeuw met schenkingen de collectie hebben vorm gegeven. Toen wij er waren werd net weer een bruikleen aangekondigd van een mooi drieluik van Willem de Kooning. Het oude Jugendstil gebouw aan de Heimplatz uit 1910 is in 1976 voor het laatst uitgebreid. Er ligt nu een plan voor uitbreiding van de bekende Engelse museumarchitect David Chipperfield (die ook het Folkwang museum vernieuwde).

De collectie is fantastisch. In het oude museumgedeelte hangen 17e tot 19e eeuwse schilderijen in een passende omgeving van keurig ingerichte museumzalen. In de nieuwe vleugel hangt de twintigste-eeuwse kunst in een betonnen aanbouw die bestaat uit heel veel ruimtes die steeds weer uitkomen op een centrale trap. In dat gedeelte ontdekten we ook waarom we Zürich op ons lijstje hadden staan. In zomaar een hoek hingen een rijtje prachtige schilderijen van Paul Klee, waaronder Ueberschach, een schilderij geïnspireerd op het schaakbord en het schaakspel. Ueberschach kende ik uit boeken, en van een (kleine) reproductie die wij eens gezien hadden in het Bauhaus in Dessau, waar Klee les heeft gegeven. Toen hadden we ons voorgenomen om naar Zürich te gaan om het in het echt te bekijken. En daar hing het dus!

Uiteraard zou ik het graag in zijn volle glorie laten zien maar dat is om twee redenen niet goed mogelijk: het museum heeft een speciale medewerker aangesteld voor het innen van de reproductierechten en, nog belangrijker, zoals de meeste schilderijen in het Kunsthaus hangt het achter glas en dan is het bijna onmogelijk om er een goede foto van te maken met mijn mobieltje. Daarom verwijs ik graag naar het volgende webadres waar u ook voor weinig geld een nageschilderde kopie kunt bestellen:

Overigens was Klee lang niet het enige hoogtepunt. Van de andere Zwitserse topnamen was Hodler ruim vertegenwoordigd, vond ik een prachtig drieluik van Sophie Arp erg mooi en was er een speciale tentoonstelling gewijd aan Giacometti, die met veel ouder werk en schilderwerk een mooie aanvulling was op de tentoonstelling in de Rotterdamse Kunsthal van 2008-2009. Er was heel mooi werk van Cy Twombly, Goethe in Italy en beelden, en een hele grote indrukwekkende Kiefer, Parsifal uit 1973.
 
********************************
De Leunstoel is gebouwd door Peppered.
Ga voor informatie over dat bureau naar www.peppered.nl
© 2012 Dik Kruithof
powered by CJ2