archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 9
19 april 2012
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv? delen printen terug
Het moet niet te gek worden Katharina Kouwenhoven

0912VG Veilig
Rampen ken ik alleen van de TV en het filmjournaal. Dat wil zeggen, de gevolgen van rampen. Rampen zelf worden zelden in beeld gebracht; daar zijn ze te onvoorspelbaar voor. Je kan niet verwachten dat een cameraman jaren achtereen op het strand gaat liggen wachten met zijn camera in de aanslag tot er zich een tsunami aandient.

De gevolgen van rampen zijn doorgaans 'rampzalig': veel dodelijke slachtoffers, ernstig gewonden en materiele schade. Gebouwen zijn tot hoopjes puin gereduceerd en de overlevenden hebben geen dak meer boven hun hoofd. De enige ramp die ik min of meer bewust heb meegemaakt is de watersnoodramp van '53. Ik was daar natuurlijk niet bij, want zat hoog en droog in Amsterdam, maar ik herinner mij de beelden van het polygoonjournaal, waarop de slachtoffers Nederlands spraken of het je buren waren en echte Hollandse koeienlijken op het water dreven. Ik herinner me de inzamelingsacties van dekens en kleding en natuurlijk geld en dat we op school ook iets deden, waarschijnlijk melkdoppen sparen. En ik herinner me het fotoboek van de ramp dat we hadden aangeschaft om de nood nog verder te lenigen, met een kaft van een heftig golvende zee. Geen idee waar dat boek gebleven is.

Niet alle rampen zijn echter zo heftig en desastreus dat je blij bent dat ze ver van je bed plaatsvinden. Er zijn ook kleine rampjes met weinig schadelijke gevolgen en ik betrap me erop dat ik daarvan soms denk: jammer dat ik er niet bij was. Toen ik een jaar of twintig geleden van Kreta terugvloog naar Amsterdam had zich daar de vorige dag bij het vliegveld een klein bevinkje voorgedaan zonder gevolgen voor lijf en goederen en zonder het openbare leven te verstoren. Het speet mij dat het de vorige dag gebeurd was, want een aardbevinkje had ik wel eens mee willen maken. Zo'n aardschok schijnt een hele sensatie te zijn. Zo is ook een beknopt vuurspuwinkje of één flinke golf die over het strand slaat ook wel aantrekkelijk. Maar het moet niet te gek worden.

Rampen als tornado's worden aangekondigd en zijn dus wel voorspelbaar. Onmiddellijk timmert iedereen die bezocht gaat worden door zo'n windhoos zijn ramen dicht met planken, nog over van de vorige keer, en snoert zijn waardevolle bullen vast op het dak van z'n auto om vervolgens spoorslags het hazenpad te kiezen. Evacuatie heet dat. Evacueren doen we in Nederland ook als het water van de rivieren stijgt, van mensen die zo dom zijn geweest hun huis te bouwen in de uiterwaarden tussen de zomer- en de winterdijk. En die mensen nemen hun zonnebank mee boven op hun auto en laten hun poes achter.

Getroffen worden door een onaangekondigde ramp is meestal een traumatische ervaring. De ernst en omvang van de ramp speelt daarbij een belangrijke rol, maar hoe erg mensen zo'n ramp ervaren is ook afhankelijk van de oorzaak. Een natuurramp is een kwestie van pech, maar een ramp die door mensenhand teweeg wordt gebracht heeft een dader en slachtoffers. Daar komen mensen veel minder makkelijk overheen. Iemand heeft het gedaan! Het schip zinkt door onoplettendheid van de kapitein, die naar zijn liefje stond te zwaaien, het vliegtuig stort neer omdat de piloot door alcohol onbekwaam was of zijn zoontje op zijn knie de knuppel liet besturen. De kerncentrale vliegt de lucht in, omdat het personeel de veiligheidsvoorschriften niet in acht nam. De vuurwerkfabriek ontploft omdat de binnenplaats is volgezet met verboden Chinese vuurpijlen.

Welke rampen moet je het meeste vrezen? Rampen die zich plotseling en snel voltrekken, daar kun je je niet op voorbereiden, die overkomen je. En de gevolgen moet je maar afwachten. Je kunt je er niet tegen teweer stellen, dus vrezen hoef je ze eigenlijk niet. De kans dat je getroffen wordt is klein. Eigenlijk geldt dat voor de meeste rampen. Wat mij echter gruwelijk lijkt is een vliegtuig met tweehonderd of meer passagiers, dat van 2 kilometer hoogte naar beneden stort. Die val duurt namelijk wel een kwartier en je kunt je voorstellen wat voor gruwelijke taferelen zich afspelen in die korte tijdspanne. Er breekt natuurlijk paniek uit en dan gaan mensen elkaar naar het leven staan. Daar wil ik liever niet bij aanwezig zijn.

Als er brand uitbreekt in een bioscoop ben ik overigens zo buiten. Ik zit namelijk naast de nooduitgang helemaal aan het eind van de rij. Ook in voetbalstadions kijk ik altijd goed hoe je er zo snel mogelijk uit kunt komen. Soms kun je zorgen dat je de meute voor bent, soms moet je zo lang mogelijk op je plek blijven zitten om niet onder de voet gelopen te worden. Een massa in paniek dendert overal overheen als een kudde gnoes, dus moet je je verstoppen, want weerstand bieden kun je niet.

Gelukkig, het is mij allemaal nooit overkomen. Jammer, zelfs geen klein rampje. Zo kun je nooit een held worden.
 
*************************
Abonneert u op de Nieuwsbrief.


© 2012 Katharina Kouwenhoven meer Katharina Kouwenhoven - meer "Was er nog wat op de tv?" -
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv?
Het moet niet te gek worden Katharina Kouwenhoven
0912VG Veilig
Rampen ken ik alleen van de TV en het filmjournaal. Dat wil zeggen, de gevolgen van rampen. Rampen zelf worden zelden in beeld gebracht; daar zijn ze te onvoorspelbaar voor. Je kan niet verwachten dat een cameraman jaren achtereen op het strand gaat liggen wachten met zijn camera in de aanslag tot er zich een tsunami aandient.

De gevolgen van rampen zijn doorgaans 'rampzalig': veel dodelijke slachtoffers, ernstig gewonden en materiele schade. Gebouwen zijn tot hoopjes puin gereduceerd en de overlevenden hebben geen dak meer boven hun hoofd. De enige ramp die ik min of meer bewust heb meegemaakt is de watersnoodramp van '53. Ik was daar natuurlijk niet bij, want zat hoog en droog in Amsterdam, maar ik herinner mij de beelden van het polygoonjournaal, waarop de slachtoffers Nederlands spraken of het je buren waren en echte Hollandse koeienlijken op het water dreven. Ik herinner me de inzamelingsacties van dekens en kleding en natuurlijk geld en dat we op school ook iets deden, waarschijnlijk melkdoppen sparen. En ik herinner me het fotoboek van de ramp dat we hadden aangeschaft om de nood nog verder te lenigen, met een kaft van een heftig golvende zee. Geen idee waar dat boek gebleven is.

Niet alle rampen zijn echter zo heftig en desastreus dat je blij bent dat ze ver van je bed plaatsvinden. Er zijn ook kleine rampjes met weinig schadelijke gevolgen en ik betrap me erop dat ik daarvan soms denk: jammer dat ik er niet bij was. Toen ik een jaar of twintig geleden van Kreta terugvloog naar Amsterdam had zich daar de vorige dag bij het vliegveld een klein bevinkje voorgedaan zonder gevolgen voor lijf en goederen en zonder het openbare leven te verstoren. Het speet mij dat het de vorige dag gebeurd was, want een aardbevinkje had ik wel eens mee willen maken. Zo'n aardschok schijnt een hele sensatie te zijn. Zo is ook een beknopt vuurspuwinkje of één flinke golf die over het strand slaat ook wel aantrekkelijk. Maar het moet niet te gek worden.

Rampen als tornado's worden aangekondigd en zijn dus wel voorspelbaar. Onmiddellijk timmert iedereen die bezocht gaat worden door zo'n windhoos zijn ramen dicht met planken, nog over van de vorige keer, en snoert zijn waardevolle bullen vast op het dak van z'n auto om vervolgens spoorslags het hazenpad te kiezen. Evacuatie heet dat. Evacueren doen we in Nederland ook als het water van de rivieren stijgt, van mensen die zo dom zijn geweest hun huis te bouwen in de uiterwaarden tussen de zomer- en de winterdijk. En die mensen nemen hun zonnebank mee boven op hun auto en laten hun poes achter.

Getroffen worden door een onaangekondigde ramp is meestal een traumatische ervaring. De ernst en omvang van de ramp speelt daarbij een belangrijke rol, maar hoe erg mensen zo'n ramp ervaren is ook afhankelijk van de oorzaak. Een natuurramp is een kwestie van pech, maar een ramp die door mensenhand teweeg wordt gebracht heeft een dader en slachtoffers. Daar komen mensen veel minder makkelijk overheen. Iemand heeft het gedaan! Het schip zinkt door onoplettendheid van de kapitein, die naar zijn liefje stond te zwaaien, het vliegtuig stort neer omdat de piloot door alcohol onbekwaam was of zijn zoontje op zijn knie de knuppel liet besturen. De kerncentrale vliegt de lucht in, omdat het personeel de veiligheidsvoorschriften niet in acht nam. De vuurwerkfabriek ontploft omdat de binnenplaats is volgezet met verboden Chinese vuurpijlen.

Welke rampen moet je het meeste vrezen? Rampen die zich plotseling en snel voltrekken, daar kun je je niet op voorbereiden, die overkomen je. En de gevolgen moet je maar afwachten. Je kunt je er niet tegen teweer stellen, dus vrezen hoef je ze eigenlijk niet. De kans dat je getroffen wordt is klein. Eigenlijk geldt dat voor de meeste rampen. Wat mij echter gruwelijk lijkt is een vliegtuig met tweehonderd of meer passagiers, dat van 2 kilometer hoogte naar beneden stort. Die val duurt namelijk wel een kwartier en je kunt je voorstellen wat voor gruwelijke taferelen zich afspelen in die korte tijdspanne. Er breekt natuurlijk paniek uit en dan gaan mensen elkaar naar het leven staan. Daar wil ik liever niet bij aanwezig zijn.

Als er brand uitbreekt in een bioscoop ben ik overigens zo buiten. Ik zit namelijk naast de nooduitgang helemaal aan het eind van de rij. Ook in voetbalstadions kijk ik altijd goed hoe je er zo snel mogelijk uit kunt komen. Soms kun je zorgen dat je de meute voor bent, soms moet je zo lang mogelijk op je plek blijven zitten om niet onder de voet gelopen te worden. Een massa in paniek dendert overal overheen als een kudde gnoes, dus moet je je verstoppen, want weerstand bieden kun je niet.

Gelukkig, het is mij allemaal nooit overkomen. Jammer, zelfs geen klein rampje. Zo kun je nooit een held worden.
 
*************************
Abonneert u op de Nieuwsbrief.
© 2012 Katharina Kouwenhoven
powered by CJ2