Amsterdam heeft een enorme hoeveelheid monumenten. In 2011 werd zelfs de hele grachtengordel bestempeld tot een groot monument, in het kader van het UNESCO werelderfgoed. Maar de stad zou meer moeten willen zijn dan een monument van het verleden, meer dan een openluchtmuseum. De aanwezigheid van bewoners en bedrijven in diezelfde grachtengordel zorgt daarvoor, maar wat ook helpt is het bouwen van nieuwe monumenten.

De plannen voor het herbouwen van de Haringpakkerstoren op de hoek van Singel en Prins Hendrikkade passen in het idee van Amsterdam als monument van het verleden. En bij de nieuwbouw aan het IJ bij de Westerdoksdijk, waar onder meer de Rechtbank gaat komen, is speciaal rekening gehouden met zichtlijnen van de oude grachtengordel. Monumentenbeschermers hadden het liefst deze nieuwbouw helemaal tegen gehouden, net als de komst van een serie torens in Noord. Het beschermen van oude monumenten is goed en nobel, maar er moet ook oog zijn voor de toekomst. Anders gaan we de kant van Venetië op, of inderdaad echt het Openluchtmuseum.

Maar het kan ook anders, de stad kan ook werken aan ‘monumenten van de toekomst’. De afgelopen jaren heeft de stad twee van dit soort moderne iconen gebouwd zien worden. Aan het Museumplein zijn de steigers inmiddels weg en is de gigantische witte nieuwbouwgevel van het Stedelijk Museum te zien, terwijl aan de noordkant van het IJ het nieuwe Filmmuseum van de buitenkant af is.

Over de nieuwbouw van het Stedelijk is veel discussie geweest, nog afgezien van de enorm lange tijd dat het museum gesloten is. De meest gehoorde beschrijving ervan is die van een enorme badkuip, en dan wordt dat niet positief bedoeld. Zelf vind ik het wel iets toevoegen aan de stad en het ligt er ook een beetje aan van waar je de nieuwe gevel ziet. Wat enorm zou helpen is als het zogenaamde Ezelsoor verdwijnt, de punt gras waaronder de parkeergarage en Albert Heijn zitten. Op die manier komt het architectonisch mooier naar voren.

Het nieuwe Filmmuseum, ‘EYE aan het IJ’, heeft geen last van een met gras begroeide punt voor de neus. Vanaf de stadskant valt het al erg op, maar het beste zicht op dit monument heb je vanaf het water, bijvoorbeeld vanaf de pont. Het is bijna vergelijkbaar met het Sydney Opera House en heeft als entree ook vergelijkbare trappen. Ik zie in de zomer de toeristen en Amsterdammers al op die houten trappen loungen voor ze het museum bezoeken. Overigens ga ik ervan uit dat de hal en de horeca van het museum openbaar worden, zodat zoveel mogelijk mensen ervan kunnen genieten. Zo wordt het EYE niet alleen een monument om te zien, maar ook een hotspot om te bezoeken.

Overigens heeft het Stedelijk Museum in de volksmond inmiddels als bijnaam ‘de Badkuip’, maar het EYE moet nog een mooie bijnaam krijgen; wie biedt?

 

*************************