Beste Marcel,

 

Net nu ik – vlak voor de deadline – aan mijn tweede brief in onze serie ‘Edoch-epistels’ wil beginnen lees ik in een tweet van Carel Brendel dat Abdoe Khoulani van de Haagse Partij van de Eenheid Tofik Dibi en Irshad Mandji ‘ziek’ noemt in een artikel op de website ‘al-yaqeen’ waarin hij overigens afstand neemt van de ‘doorgedraaide moslims’ die het genoemde tweetal met eieren bekogelden in De Balie. Ik ken Abdoe als mede-Raadslid, een aardige en welbespraakte man die ik ook een paar keer als gastdocent heb uitgenodigd. Op zo’n moment stijgt het zuur me dus naar de keel.

Op zaterdag 10 december werd er in Den Haag door de christen-fundi’s een ‘Mars voor het Leven’ georganiseerd tegen abortus. Nu vind ik dat iedereen tegen abortus mag zijn als het henzelf betreft. Geen mens die bij zijn verstand is vindt abortus ‘leuk’, maar ik vind dat iedere vrouw dat voor zichzelf moet kunnen beslissen. Zo’n mars moet natuurlijk kunnen, maar wee de tijd waarin dit soort mensen invloed krijgt op de wetgeving! Andersdenkenden kunnen dan wel fluiten naar hun rechten.

Juliette Santegoeds, een collega van mij, kwam een van de demonstranten tegen en schreef daarover op Facebook: ‘Een alleraardigste mevrouw naast me in de trein deelt mee dat ze naar de anti-abortusdemonstratie is geweest. 'Toch goed dat er zoveel mensen op de been waren. 28.000 abortussen in Nederland per jaar, ongelofelijk.' Ze haalt adem en vervolgt: 'Over 50 jaar hebben we een moslimpremier in Nederland, die vrouwen krijgen 8,9 kinderen, terwijl Nederlandse vrouwen er 2 krijgen. Ze krijgen de macht door de buik van de vrouw.' Perplex, maar niet verbaasd, reageer ik zo min mogelijk. Mijn onbehagen en argwaan over de anti-abortus-acties is in 1 klap duidelijk.’ De mijne ook.

Ik kan nog tal van voorbeelden noemen.

Op zulke momenten dreig ik ook mijn tolerantie te verliezen. Alle mooie verhalen ten spijt blijkt religie in zijn concrete verschijningsvorm hemeltergend stupide en intolerant. Jij zapt volgens mij ook wel eens op zondagochtend langs de kerkdiensten. Het lijkt wel een open inrichting. ‘Rot toch op met je God’, denk ik op zulke momenten. Religie: ik heb er liever niets mee te maken.

Edoch, edoch … Of misschien nog beter: desalniettemin.

Desalniettemin moet ik dan weer instemmend knikken als ik een stuk lees als ‘De nieuwe onverdraagzaamheid van links’ van Erica Meijers, de directeur van het wetenschappelijk bureau van GroenLinks. Erica wijst mij, net als Jasper Klapwijk al eerder deed, op een fout in mijn eerste brief aan jou: niet de orthodoxie is ‘de vijand’ maar het  fundamentalisme. ‘Fundamentalisme is namelijk heel anders dan orthodoxie, waarmee ze voortdurend wordt verward, of liever gezegd, waaraan ze steeds vaker wordt gelijkgesteld. Het fundamentalisme houdt zijn eigen interpretatie voor de enige interpretatie. Er is geen sprake van een discussie tussen teksten, geleerden en andere lezers, maar slechts van één waarheid. Het fundamentalisme neemt één deel en houdt dat voor het geheel. Precies eigenlijk zoals het populisme doet: Al Kaïda wordt gelijkgesteld aan de hele islam.‘

Wat me nog meer aansprak in het stuk van Erica is dit: ‘Juist wie een vrijzinnige visie op de samenleving wil bevorderen, moet ermee ophouden alle minderheden uit de islamitische wereld als moslims aan te duiden, aangezien de identiteit van Marokkaanse, Turkse en andere minderheden maar voor een deel door religie wordt bepaald en er bovendien sprake is van toenemende secularisatie onder deze groepen. Wie moslims vastpint op een bepaalde, vermeend conservatieve identiteit, zal het door links zo graag gewilde debat over dier-, homo- en vrouwonvriendelijke tendensen in hun geloof niet snel op gang kunnen brengen.’

Ik heb het hier ook wel eens over gehad met Hassnae Bouazza, die zich ook regelmatig als ‘moslima’ definieert. Boeiend. Alsof mijn humanisme, atheisme, agnosticisme, of hoe je het wil noemen mij volledig determineert. Bij extensie geldt dat ook voor christenen, joden, spiritisten, onze mede-humanisten of wie dan ook. Wat Duke Ellington over muziek zei gaat ook hier op: They’re either good or bad. (En meestal ergens daar tussenin.)

Ik realiseer me dat ik in dit epistel langs de door jou aangesneden onderwerpen scheer. Laat ik toch ook concreet worden. Je sluit af met een pleidooi tegen mannenbesnijdenis omdat ‘het kind er niet om gevraagd heeft’. Da’s een mooi onderwerp. Zonder mannenbesnijdenis was ik waarschijnlijk nooit voor De Leunstoel gaan schrijven. Ook bij mij is namelijk het velletje van de worst gehaald en de beschrijving van dit kleine drama inspireerde oom Frits om me te vragen om voor dit prachtige tijdschrift te gaan schrijven. 3) Of dit een argument voor of tegen besnijdenis is, laat ik geheel aan jou.

Ik vind het wel een goede ‘casus’ om de randen van de tolerantie te exploreren. Vooral omdat het weer een van die vele voorbeelden is van de verwrongen relatie tussen seks en religie. Vrouwenbesnijdenis, daar zullen we het ongetwijfeld over eens zijn, is een verminkende amputatie. Ook hier zie je echter dat het de vrouwen zijn – die zelf geamputeerd zijn - die deze rare gewoonte in stand houden om ‘er bij te horen’. Ik vind het volkomen terecht dat we in Nederland deze barbaarse – en zeker niet islamitische – gewoonte strafbaar hebben gesteld.

Gelovige joden en moslims hechten echter wel veel waarde aan de verwijdering van de voorhuid bij de jongetjes. Ik moet je bekennen dat ik niet weet of dit een verminking betreft. Ook mijn voorhuid werd op vroege leeftijd verwijderd, maar ik weet niet of het plezier dat ik aan mijn piemel ontleen daardoor verminderd is.

Jouw pleidooi om de beslissing uit te stellen tot de te ontvellen jongen daar zelf over kan beslissen lijkt me uitstekend. Het doet me denken aan de doopsgezinden die tegen de kinderdoop zijn. Ook hier denk ik echter niet dat je dat van buiten af kunt opdringen. De ontvelden zelf moeten hier in actie komen en hun zonen de keuze gunnen.

Wat een gedoe allemaal, Marcel. Eigenlijk heb ik helemaal geen zin in deze discussie. Religie interesseert me eigenlijk geen mallemoer. Edoch en desalniettemin. Een paar dagen gelden kwamen twee van mijn favoriete studentes van het islamitisch geloof mijn kamer binnen en zagen het boek van Irshad Mandji op mijn bureau liggen. Ze vroegen me wat ik er van vond. Ik antwoordde naar waarheid dat al dat religieuze gezemel me mijlenver de keel uit hing. ‘Maar ons niet’, antwoordden zij. Het is dus een belangrijk onderwerp. Of we dat nou willen of niet.

 

1) Abdoe Khoulani, 'Zieke gezelschappen en doorgedraaide moslims!'

http://al-yaqeen.com/nieuws/nieuws.php?id=2048
2) Erica Meijers, ‘De nieuwe onverdraagzaamheid van links’

http://www.nieuwwij.nl/index.php?pageID=15&messageID=6921
3) Willem Minderhout, De lange of de korte voorhuid? Een literaire speurtocht. http://dewillem.blogspot.com/2011/09/de-lange-of-de-korte-voorhuid-een.html