archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 15
Jaargang 8
2 juni 2011
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Types die ik dagelijks tegenkom Frits Hoorweg

0815VG Types
Voor € 15,- kocht ik een boekje 1) waarin interviews met Karel van het Reve bijeen zijn gebracht. Leuke teksten, qua toon nauwelijks te onderscheiden van de stukken die hij zelf schreef. De man was gewoon altijd zichzelf, hoewel je hem ook niet altijd 100% serieus moest nemen. ‘Ironie? Ik spreek nooit ironisch. Iets zeggen wat ik niet meen – nee; ik zou niet weten hoe dat moet.’ (Genoteerd door Ischa Meijer in de Volkskrant van 18 februari 1984.)

Bibeb ondervroeg hem in 1968 over zijn zuinigheid. ‘Ik koop geen boek van zevenvijftig, ik kijk wel uit. ……… . Ja hoor … Nederlandse boeken zijn te duur. Ik koop Engelse en het liefst bij De Slegte’. Kijk, dat is dan toch wel even een klap in je gezicht als je net vijftien euro’s hebt neergeteld voor zo’n boekje, nota bene ruim vier keer zoveel als de armzalige zeven-gulden-vijftig waar hij het toen over had, de geldontwaarding niet meegerekend.

Gelukkig heb ik een paar maanden geleden de vooruitziende blik gehad ‘Winesburg, Ohio’, van Sherwood Anderson 2), aan te schaffen; de Engelse versie natuurlijk en bovendien afgeprijsd. Daardoor kon ik de dure vertaling die Van Oorschot nu heeft uitgegeven (€ 20,-) in de boekhandel laten liggen en het pocketboek opzoeken, dat al bijna weer verdwenen was in de stapels die zich hier geregeld vormen. Dat voelt toch aan als een overwinning op die inhalige uitgever!

Het boek geldt als een klassieker en ik heb ontdekt dat die reputatie volkomen verdiend is. Eigenlijk is het niet meer dan een bundel verhalen, die gemeen hebben dat ze spelen in hetzelfde kleine stadje en dat personen die in het ene verhaal een hoofdrol hebben in een ander terug kunnen keren als randfiguur. Er worden mensen in ten tonele gevoerd die ontspoord zijn, extremiteiten in zekere zin. Door de achtergronden van hun ontsporing te duiden wordt echter duidelijk dat het de arme sukkelaars die het schip nog net in het midden van de vaargeul houden, net zo goed had kunnen overkomen.

In sommige van die verhalen is nauwelijks een dialoog te vinden, zonder dat het stoort. Nu kan ik helaas nooit meer zeggen dat fictie zonder dialogen niet te verteren is, hoewel de uitzondering natuurlijk wel de regel bevestigt. Iets anders dat je er tegenin zou kunnen brengen is dat het allemaal erg tijd- en plaatsgebonden is. Onzin natuurlijk, wat zou daar tegen zijn? Maar bovendien is het niet waar, die groteske figuren van Anderson, ik kom ze dagelijks tegen. De leraar die zijn handen niet thuis kan houden, de oude vrijster die naar liefde hunkert, de man die overloopt van ideeën en daar iedereen mee lastig valt en – niet te vergeten – de man die al zijn invallen op kladjes noteert en die later weer weggooit, dat ben ik zelf.

De versie die ik gelezen heb wordt ingeleid door Jeffrey Meyers. Die wil ons doen geloven dat Sherwood Anderson sterk beïnvloed is door D.H. Lawrence, vanwege de nogal nadrukkelijke aandacht voor seksuele frustratie als bron van veel narigheid. Karel van het Reve zou vast de kachel met die bewering hebben aangemaakt. ‘Een van de vergissingen die men maakt is, dat als men naar invloed zoekt, men mensen van groot formaat opspoort. Terwijl iemand heel goed beïnvloed kan worden door een tamelijk slecht schrijver’, zei hij in een interview met Jan Brokken. In het Amerika van Sherwood Anderson waren vermoedelijk genoeg pulpschrijvers met meer dan gemiddelde interesse voor seks. Het zou best kunnen zijn dat hij juist daardoor beïnvloed is, maar weten doe ik dat natuurlijk niet.

1) ‘U mag alles over mij schrijven.’ Interviews met Karel van het Reve, samengesteld en ingeleid door Ton van Brussel. Uitgeverij Van Oorschot, Amsterdam.
2) ‘Winesburg, Ohio.’ Sherwood Anderson. Bantam Classic, New York. De Nederlandse vertaling is van Nele Ysebaert en heeft als ISBN nummer: 978 90 282 4172 5.
 
**********************************
Boekhandel van Rossum is gevestigd aan de
Beethovenstraat 32 in Amsterdam.
Ga voor informatie naar www.boekhandelvanrossum.nl


© 2011 Frits Hoorweg meer Frits Hoorweg - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Types die ik dagelijks tegenkom Frits Hoorweg
0815VG Types
Voor € 15,- kocht ik een boekje 1) waarin interviews met Karel van het Reve bijeen zijn gebracht. Leuke teksten, qua toon nauwelijks te onderscheiden van de stukken die hij zelf schreef. De man was gewoon altijd zichzelf, hoewel je hem ook niet altijd 100% serieus moest nemen. ‘Ironie? Ik spreek nooit ironisch. Iets zeggen wat ik niet meen – nee; ik zou niet weten hoe dat moet.’ (Genoteerd door Ischa Meijer in de Volkskrant van 18 februari 1984.)

Bibeb ondervroeg hem in 1968 over zijn zuinigheid. ‘Ik koop geen boek van zevenvijftig, ik kijk wel uit. ……… . Ja hoor … Nederlandse boeken zijn te duur. Ik koop Engelse en het liefst bij De Slegte’. Kijk, dat is dan toch wel even een klap in je gezicht als je net vijftien euro’s hebt neergeteld voor zo’n boekje, nota bene ruim vier keer zoveel als de armzalige zeven-gulden-vijftig waar hij het toen over had, de geldontwaarding niet meegerekend.

Gelukkig heb ik een paar maanden geleden de vooruitziende blik gehad ‘Winesburg, Ohio’, van Sherwood Anderson 2), aan te schaffen; de Engelse versie natuurlijk en bovendien afgeprijsd. Daardoor kon ik de dure vertaling die Van Oorschot nu heeft uitgegeven (€ 20,-) in de boekhandel laten liggen en het pocketboek opzoeken, dat al bijna weer verdwenen was in de stapels die zich hier geregeld vormen. Dat voelt toch aan als een overwinning op die inhalige uitgever!

Het boek geldt als een klassieker en ik heb ontdekt dat die reputatie volkomen verdiend is. Eigenlijk is het niet meer dan een bundel verhalen, die gemeen hebben dat ze spelen in hetzelfde kleine stadje en dat personen die in het ene verhaal een hoofdrol hebben in een ander terug kunnen keren als randfiguur. Er worden mensen in ten tonele gevoerd die ontspoord zijn, extremiteiten in zekere zin. Door de achtergronden van hun ontsporing te duiden wordt echter duidelijk dat het de arme sukkelaars die het schip nog net in het midden van de vaargeul houden, net zo goed had kunnen overkomen.

In sommige van die verhalen is nauwelijks een dialoog te vinden, zonder dat het stoort. Nu kan ik helaas nooit meer zeggen dat fictie zonder dialogen niet te verteren is, hoewel de uitzondering natuurlijk wel de regel bevestigt. Iets anders dat je er tegenin zou kunnen brengen is dat het allemaal erg tijd- en plaatsgebonden is. Onzin natuurlijk, wat zou daar tegen zijn? Maar bovendien is het niet waar, die groteske figuren van Anderson, ik kom ze dagelijks tegen. De leraar die zijn handen niet thuis kan houden, de oude vrijster die naar liefde hunkert, de man die overloopt van ideeën en daar iedereen mee lastig valt en – niet te vergeten – de man die al zijn invallen op kladjes noteert en die later weer weggooit, dat ben ik zelf.

De versie die ik gelezen heb wordt ingeleid door Jeffrey Meyers. Die wil ons doen geloven dat Sherwood Anderson sterk beïnvloed is door D.H. Lawrence, vanwege de nogal nadrukkelijke aandacht voor seksuele frustratie als bron van veel narigheid. Karel van het Reve zou vast de kachel met die bewering hebben aangemaakt. ‘Een van de vergissingen die men maakt is, dat als men naar invloed zoekt, men mensen van groot formaat opspoort. Terwijl iemand heel goed beïnvloed kan worden door een tamelijk slecht schrijver’, zei hij in een interview met Jan Brokken. In het Amerika van Sherwood Anderson waren vermoedelijk genoeg pulpschrijvers met meer dan gemiddelde interesse voor seks. Het zou best kunnen zijn dat hij juist daardoor beïnvloed is, maar weten doe ik dat natuurlijk niet.

1) ‘U mag alles over mij schrijven.’ Interviews met Karel van het Reve, samengesteld en ingeleid door Ton van Brussel. Uitgeverij Van Oorschot, Amsterdam.
2) ‘Winesburg, Ohio.’ Sherwood Anderson. Bantam Classic, New York. De Nederlandse vertaling is van Nele Ysebaert en heeft als ISBN nummer: 978 90 282 4172 5.
 
**********************************
Boekhandel van Rossum is gevestigd aan de
Beethovenstraat 32 in Amsterdam.
Ga voor informatie naar www.boekhandelvanrossum.nl
© 2011 Frits Hoorweg
powered by CJ2