Op IFFR 2008 bedeelde het publiek het Zuidkoreaanse drama Secret Sunshine met een score van 3,81. Daarmee belandde de film in de subtop. In Studio Sport-jargon zouden ze spreken van ‘het linker rijtje’. 1017 bezoekers brachten hun stem uit, wat betekent dat ruwweg 1400 mensen hem gezien hebben. In de reguliere bioscopen (slechts vier, de distributeur kent zijn pappenheimers) gaat het minder hard. Op de premièreavond in het kleinste zaaltje van Filmhuis Den Haag had ik gezelschap van acht andere bezoekers. Vanmiddag belde ik even met de vraag of het al wat beter ging. Niet echt, antwoordde de baliemedewerkster.

Ze had er ook een verklaring voor. In deze zorgelijke tijden hebben mensen geen behoefte aan films waarbij je moet nadenken. En als dat nadenken vermoedelijk ook nog eens leidt tot de conclusie dat het maar niks gedaan is met de wereld, gaan ze naar een film waarbij het genoeglijker toeven is. Ze zou wel eens gelijk kunnen hebben, al is een sociologische kanttekening op zijn plaats. Het publiek van Filmhuis Den Haag lijkt, meer dan in andere steden, een sterke voorkeur te hebben voor feel good movies. De sympathieke documentaire Être et avoir, over een eigengereide dorpsonderwijzer, werd in het Filmhuis gedraaid tot de kopie van ellende uit elkaar viel. Hetzelfde geldt op dit moment voor de documentaire Paul dans sa vie: een stokoude boer houdt zich verre van elke technologische vernieuwing sinds de middeleeuwen.

In Amsterdam kunnen de bezoekers wat beter tegen een stootje, vooral het mondaine publiek van Kriterion en het Filmmuseum. Het is niet moeilijk, te voorspellen dat Secret Sunshine het daar minstens een week of twee, drie langer uithoudt dan in Den Haag.

Het verhaal van de film in kort bestek. De weduwe Shin-ae verhuist met haar zoontje Jun naar het provinciestadje Miryang. Haar man is daar geboren en na zijn overlijden lijkt het de pianolerares een goed idee hier een nieuwe start te maken. Aanvankelijk gaan de zaken volgens plan. De plaatselijke garagehouder Jong-chan werft leerlingen voor haar (waarbij hij haar kamermuur van nepdiploma’s voorziet) en Shin-ae maakt al snel vriendinnen met wie ze gezellig naar de kroeg kan. Jun heeft het naar zijn zin op zijn nieuwe school. De Hagenaars in het publiek glimlachen instemmend. Leuk! Maar dan slaat het noodlot toe.

Jun wordt ontvoerd en ook wanneer Shin-ae het gevraagde losgeld heeft betaald krijgt ze hem niet terug. Ten einde raad sluit ze zich aan bij een groep fanatieke christenen, die al eerder geprobeerd hebben haar in te lijven. Dat biedt eventjes soelaas, maar de kijker kan op zijn vingers natellen dat de intelligente Shin-ae ooit de opgefokte blije vroomheid van haar nieuwe vrienden zal doorzien en zich van hen zal afkeren. Het is de vraag of ze dan nog ten tweeden male zal kunnen opkrabbelen.

Regisseur Lee Chang-dong heeft de roman van Yi Chong-jun bewerkt tot een zeer overtuigend filmscript. Daarbij had hij het geluk twee Zuidkoreaanse supersterren te kunnen strikken voor de hoofdrollen. In de pers wordt vooral de expressieve Jeon Do-yeon bewierookt in haar rol van de kwetsbare Shin-ae. Terecht, net als de prijs voor de beste actrice die zij onder meer in Cannes en Hong Kong (Asian Film Awards) in de wacht sleepte. Zelf was ik zo mogelijk nog meer onder de indruk van haar tegenspeler Song Kang-ho, de garagehouder, die zichzelf wijsmaakt dat hij op Shin-ae verliefd is en haar een film lang escorteert, gevraagd en vaak ook ongevraagd. Zelfs wanneer zij zich tot het christendom bekeert wijkt hij niet van haar zijde en regelt hij bijvoorbeeld het autoverkeer bij de zoveelste religieuze bijeenkomst. Als u die film gezien heeft, herinnert u zich ongetwijfeld zijn glansrol in The Host. Een slome snackbarbediende verandert in een onverschrokken actieheld wanneer zijn dochtertje ongewild te gast is bij een rioolmonster (Jrg 4, Nr 18).

De acteur toont zich in Secret Sunshine in de meest uiteenlopende gedaanten. Tussen zijn collega’s van het garagewezen is hij een rechtlijnige jongen-van-de-gestampte-pot, die seksistische grappen maakt omdat iedereen dat doet. Maar Shin-ae verschijnt nog niet in beeld of hij draait om als een blad aan de boom. In een sleutelscène in de gevangenis is zij in gesprek met de ontvoerder van haar zoontje. De camera is gelijktijdig gericht op haar en Song Kang-ho, die op de achtergrond het gesprek volgt met een volstrekt uitdrukkingsloze blik. Als een bodyguard die, hoewel duidelijk is bij wie zijn loyaliteit ligt, toch probeert zich tijdelijk onzichtbaar te maken. Even indrukwekkend is zijn non-gedrag, wanneer Shin-ae hem een te moeilijke vraag stelt, bijvoorbeeld of hij in god gelooft. Het eerlijke antwoord is ‘nee’, maar dan zou hij zich te zeer in de kaart laten kijken. Dus geeft hij geen antwoord en kijkt hij haar aan met een belangstellende, afwachtende blik, alsof ze nog midden in een betoog zit. Probeer daar maar eens op te reageren.

Secret Sunshine behoort tot de topfilms van 2008. Bij wijze van uitzondering zal ik iets over de afloop verklappen in een poging, de overgevoeligen onder de lezers alsnog over de streep te trekken. Eén: de heldin overleeft de doorstane rampen. Twee: de slotscène suggereert zelfs dat zij weer enig vertrouwen heeft in de toekomst. Het is haar van harte gegund.

 

*********************************